Thời tiết bất lợi, khó dự đoán, cộng với nhiệt độ chênh lệch ngày đêm cao khiến tôm nuôi sốc, ăn kém, chậm lớn, dễ mắc bệnh về đường tiêu hóa. Thực tế, không ít hộ nuôi thiệt hại rất sớm sau thả giống khoảng 1 tháng. Bên cạnh đó, giá tôm thời gian qua cũng ở mức khá thấp. Rủi ro cao, chi phí sản xuất cao nhưng giá tôm thấp, khiến nhiều nông dân e ngại khi tái sản xuất. Người nuôi thả tôm cầm chừng, chờ đợi giá tôm tốt hơn mới đẩy mạnh thả nuôi trở lại.
| |
Mô hình nuôi tôm thâm canh của nông dân xã Vĩnh Trạch Đông, thành phố Bạc Liêu. |
Năm 2024 được nhận định là năm đầy thách thức với ngành tôm. Tình hình hạn hán xâm nhập mặn sẽ diễn biến phức tạp. Cụ thể, nắng nóng kéo dài sẽ tác động trực tiếp môi trường nuôi tôm và là tác nhân gây ra nhiều loại dịch bệnh trên tôm... Vì vậy, bà con nông dân cần hết sức thận trọng, lựa chọn thời điểm thả giống phù hợp, kiểm soát tốt môi trường nuôi và chăm sóc kỹ lưỡng hơn cho đàn tôm.
Ông Hứa Văn Quốc (ngụ ở xã Vĩnh Thịnh, huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu) cho biết, gia đình đã bắt đầu thả nuôi vụ mới nhưng ông rất lo ngại về diễn biến bất thường của thời tiết. "Vài năm nay, giá cả bấp bênh, chi phí sản xuất tăng cao. Nếu thời tiết không thuận lợi thì sẽ ảnh hưởng lớn đến việc sản xuất và phát triển của tôm nuôi, việc nuôi tôm sẽ gần như không có lợi nhuận”, ông Quốc nói và đề nghị: “Các cấp chính quyền quan tâm đến việc nạo vét các tuyến kênh để đưa nước vào nuôi tôm được sạch và an toàn”.
Theo kỹ sư Phạm Văn Tới - Phó trưởng phòng Kinh tế thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu, mùa nắng nóng là thời điểm chính vụ thả nuôi chính. Người dân trên địa bàn đã thả nuôi được 100% diện tích.
"Tôm đã được gần 2 tháng tuổi và có một số diện tích thả nuôi ở cuối nguồn bị thiệt hại, nhưng không đáng kể”, Phó trưởng phòng Kinh tế thị xã Giá Rai thông tin. “Trước tình hình nhiệt độ và độ mặn như hiện tại, ngành nông nghiệp phối hợp với các ngành chuyên môn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh tăng cường hướng dẫn đến bà con nông dân tích cực bơm trữ nước trong các ao tôm để làm giảm nhiệt độ chênh lệch giữa ban ngày và ban đêm. Làm vậy để tôm nuôi không bị sốc nhiệt, không bị thiệt hại và phát triển ổn định”.
| |
Người dân ở phường 5, thành phố Bạc Liêu thu hoạch tôm công nghiệp (Ảnh T.A). |
Ông Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, Bạc Liêu hiện có hơn 140.000 ha nuôi trồng thủy sản và là một trong số 3 tỉnh, thành có diện tích và sản lượng nuôi tôm đứng đầu cả nước. Sản lượng hàng năm của Bạc Liêu đóng góp từ 20 - 21% tổng sản lượng tôm nuôi toàn quốc. Trong năm 2023, Bạc Liêu có trên 132.000 ha thả nuôi tôm. Riêng đối với mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao, toàn tỉnh đã có 25 tổ chức và trên 800 cá nhân đang đầu tư nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao với diện tích gần 5 nghìn ha. Trong đó có nhiều mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao hàng đầu cả nước, có thứ hạng cao trong khu vực Đông Nam Á.
Cũng theo Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, những năm gần đây, nghề nuôi tôm của tỉnh Bạc Liêu nói riêng, của cả nước nói chung ngày một phát triển tăng cả về số lượng và chất lượng. Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp tôm như hiện nay, thách thức lớn đặt ra không chỉ Bạc Liêu mà đối với tất cả các tỉnh, thành nuôi tôm trên phạm vi cả nước là “bài toán” về môi trường, dịch bệnh trong sự phát triển bền vững của ngành tôm.
Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc cho người dân nuôi tôm, tỉnh Bạc Liêu đề ra các nhiệm vụ trọng tâm để con tôm tiếp tục là "trụ đỡ" nền kinh tế của tỉnh thông qua việc đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền giới thiệu mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao; Vận động các doanh nghiệp, các hộ có đủ điều kiện chuyển đổi từ nuôi tôm thâm canh truyền thống lên mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao; Thành lập các Tổ hợp tác và Hợp tác xã nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao;
Các Công ty, doanh nghiệp, cơ quan chuyên môn hướng dẫn cho các hộ nuôi xây dựng mô hình nuôi tôm phù hợp với diện tích hiện có. Đồng thời tư vấn quy trình nuôi và kết nối với các ngân hàng thương mại nhằm tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn vay, các chính sách ưu đãi về lãi suất để hộ nuôi đủ điều kiện tham gia mô hình.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Việt Nam, năm 2023, Việt Nam đứng Top 12 doanh nghiệp xuất khẩu chiếm gần 50% kim ngạch xuất khẩu của ngành tôm; xuất khẩu tôm sang 100 thị trường so với 102 thị trường cùng kỳ năm 2022. Trong năm 2024, biến đổi khí hậu vẫn là vấn đề cần quan tâm giải quyết, việc sản xuất tôm thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ là giải pháp cấp trong thời gian tới.