Đây là khuyến cáo được đưa ra trong báo cáo toàn cầu của Tổ chức Financial Action Task Force (FATF). Báo cáo dựa trên thông tin đầu vào và nghiên cứu trường hợp từ hơn 50 quốc gia thuộc Mạng lưới toàn cầu của FATF và United for Wildlife Financial Taskforce.
Theo báo cáo, 22/54 quốc gia được hỏi tự nhận là quốc gia nguồn của tội phạm động vật hoang dã (ĐVHD), 18 là quốc gia quá cảnh và 14 là quốc gia đích. 45 nước bị ảnh hưởng bởi rủi ro từ các luồng tài chính liên quan đến buôn bán ĐVHD.
Báo cáo cho biết, hoạt động buôn bán ĐVHD bất hợp pháp ước tính có doanh thu lên tới 23 tỷ USD mỗi năm. Đồng thời, thị trường trực tuyến và thanh toán dựa trên phương tiện truyền thông xã hội và thanh toán di động có vai trò ngày càng tăng trong hoạt động buôn lậu ĐVHD.
Các tập đoàn tội phạm đang lợi dụng khu vực tài chính chính thức để rửa tiền thu được. Tiền được rửa thông qua tiền gửi dưới vỏ bọc cho vay hoặc thanh toán, nền tảng ngân hàng điện tử, hệ thống chuyển giá trị tiền được cấp phép và chuyển khoản của bên thứ ba qua ngân hàng.
Tội phạm cũng sử dụng tài khoản của các nạn nhân vô tội và không thực hiện các khoản thanh toán giá trị cao để tránh bị phát hiện.
Bên cạnh đó, các công ty vỏ bọc cũng được sử dụng cho việc chuyển hàng và chuyển tiền xuyên biên giới. Một xu hướng phổ biến khác là lợi dụng các công ty có liên kết đến buôn bán động vật hoang dã hợp pháp.
“Các ngành dễ bị lợi dụng gồm y học cổ truyền, trang trí, trang sức và thời trang. Bên cạnh đó, các tổ chức tội phạm cũng mua hàng hóa có giá trị cao như bất động sản và các mặt hàng xa xỉ để rửa tiền thu được”, báo cáo cho biết.
Theo FATF, buôn lậu ĐVHD là “mối đe dọa toàn cầu” do có liên hệ với các tổ chức tội phạm khác như chế độ nô lệ hiện đại, buôn ma túy và buôn bán vũ khí.
Từ đó, FATF khuyến nghị các quốc gia cần áp dụng luật chống rửa tiền đối với các hành vi phạm tội liên quan đến hoạt động buôn bán ĐVHD bất hợp pháp. Đồng thời, điều tra tài chính là chìa khóa để triệt phá các tập đoàn có liên quan đến các hoạt động tội phạm.
Theo Tổ chức Wildlife Conservation Society (WCS), trong năm 2019, các cơ quan thực thi pháp luật của Việt Nam đã phát hiện bắt giữ và xử lý 153 vụ việc liên quan đến vi phạm ĐVHD. Thu giữ hơn 107.213 cá thể động vật, 76.367kg và 3.545 bộ phận cơ thể và sản phẩm của ĐVHD.
Hà Nội là tỉnh có số vụ liên quan đến vi phạm ĐVHD lớn nhất cả nước bị phát hiện với 23 vụ, tiếp đến là Nghệ An 12 vụ, Quảng Ninh 10 vụ…
Nổi bật trong năm 2019, cơ quan chức năng đã phát hiện 261 đối tượng liên quan đến vi phạm ĐHVD; xử lý 28 vụ việc (bao gồm xử phạt hành chính và hình sự) với số tiền phạt là 1,2 tỷ đồng. Trong đó vụ phạt cao nhất lên đến 660 triệu đồng và đối tượng bị khởi tố hình sự phải chịu mức án cao nhất lên đến 13 năm tù giam…
Chỉ tính trong quý I năm 2020, lực lượng chức năng đã phát hiện bắt giữ và xử lý 23 vụ việc liên quan đến vi phạm ĐVHD, thu giữ hơn 345 cá thể động vật, 428,7kg và 55 bộ phận cơ thể và sản phẩm của ĐVHD…/.