Chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính
Năm 2009, Công ty Cổ phần Cơ khí xây dựng Đại Mỗ (COMA 6) được UBND TP Hà Nội chấp thuận cho phép nghiên cứu lập và thực hiện dự án Dream Town tại xã Tây Mỗ, huyện Từ Liêm trên khu đất 37.238,6m2 do Công ty đang sử dụng.
Dự án được UBND TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 01121000408 ngày 12/5/2010 cho COMA6 với diện tích ô đất: 37.238m2; diện tích xây dựng công trình: 11.076m2; diện tích sân vườn và giao thông nội bộ: 19.569m2; diện tích cây xanh: 6.591m2; diện tích sàn xây dựng: 116.896m2...
Qua thanh tra, Thanh tra TP Hà Nội đã phát hiện hàng loạt sai phạm của chủ đầu tư và một số cơ quan chức năng liên quan trong suốt quá trình triển khai và thực hiện dự án.
Về năng lực chủ đầu tư, theo báo cáo tài chính năm 2008 (chưa được kiểm toán), nguồn vốn chủ sở hữu của COMA6 đến 31/12/2008 là 24.173.938.252đ, không đảm bảo 20% tổng mức đầu tư của Dự án (tổng mức đầu tư là 282.983.000.000đ). Tại Văn bản số 4406/STC-ĐT ngày 28/9/2009 của Sở Tài chính tham gia ý kiến đã nêu “Công ty cần tiến hành các thủ tục để được bổ sung vốn điều lệ và tăng nguồn vốn chủ sở hữu theo đúng quy định hiện hành”.
Tuy nhiên, tại thời điểm đó, Sở KH&ĐT TP Hà Nội lại không yêu cầu COMA6 bổ sung vốn điều lệ và tăng nguồn vốn chủ sở hữu mà vẫn có Văn bản số 1148/BC-KH&ĐT ngày 26/11/2009 báo cáo UBND TP Hà Nội đề nghị cho phép COMA6 nghiên cứu lập và thực hiện Dự án Dream Town là chưa thực hiện đúng quy định của UBND TP Hà Nội.
Bên cạnh đó, khi lập hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư năm 2010, tổng mức đầu tư của dự án là 1.186,45 tỷ đồng. Nguồn vốn chủ sở hữu của COMA6 là 13.637.302.457đ (theo Báo cáo tài chính được kiểm toán năm 2009) bằng 1,1% tổng mức đầu tư, là không đủ năng lực tài chính theo quy định tại Nghị định số 90/2006/NĐ-CP.
Trách nhiệm để xảy ra những sai phạm trên thuộc Phòng đô thị thời điểm năm 2009 - 2010, ông Nguyễn Văn Tứ - Phó Giám đốc Sở KH&ĐT năm 2010 và ông Nguyễn Văn Sửu - Giám đốc Sở KH&ĐT TP Hà Nội năm 2009-2010 đã ký văn bản theo đề xuất của phòng ban chuyên môn mà thiếu sự kiểm tra, xem xét.
Tiếp đó, trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, COMA6 đã triển khai thực hiện sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư; nhưng UBND huyện Từ Liêm, Đội Thanh tra trật tự xây dựng huyện Từ Liêm, UBND xã Tây Mỗ đã buông lỏng quản lý, để chủ đầu tư khởi công xây dựng khi chưa được phép mà không kiểm tra, kiến nghị xử lý; là chưa thực hiện đúng chỉ đạo của UBND TP Hà Nội tại Giấy chứng nhận đầu tư.
Thanh tra TP Hà Nội cũng chỉ rõ, việc COMA6 ký Hợp đồng chuyển nhượng dự án số 98/COMA6-THC/HĐKT với Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà THC để chuyển nhượng một phần Dự án (phần công trình tòa nhà văn phòng, dịch vụ, thương mại VP1) khi chưa được UBND TP Hà Nội có văn bản đồng ý cho chuyển nhượng là chưa thực hiện đúng khoản 3 Điều 48 Luật Kinh doanh bất động sản 2014.
Chậm nộp tiền sử dụng đất
Chưa dừng lại ở đó, đến giai đoạn kết thúc đầu tư, COMA6 cũng để xảy ra hàng loạt sai phạm. Theo đó, COMA 6 đã đưa công trình xây dựng chung cư tại Dự án Dream Town vào sử dụng khi chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền là vi phạm quy định tại điểm c khoản 5 Điều 17 Nghị định số 139/2017/NĐ-CP.
COMA6 còn chậm nộp tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất với số tiền hơn 31 tỷ đồng. Cụ thể, theo Quyết định số 806/QĐ-UBND ngày 16/02/2011 của UBND TP Hà Nội thì số tiền sử dụng đất COMA6 phải nộp là 139.119.674.000đ. Đến thời điểm thanh tra, COMA6 đã nộp 139.119.674.000đ tiền sử dụng đất phải nộp.
Tuy nhiên, Công ty chưa nộp tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất 31.160.114.722đ là vi phạm khoản 3 Điều 7 Luật Quản lý thuế năm 2006, khoản 3 Điều 170; khoản 7 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013. Cục Thuế Hà Nội đã có quyết định về cưỡng chế bằng biện pháp thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng đối với Công ty.
Từ năm 2013-2018, COMA6 đã bàn giao 699 căn hộ chung cư, 41 căn nhà vườn và 8 căn biệt thự cho khách hàng, với tổng doanh thu 1.287.135.015.305đ. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, COMA6 không kê khai đủ số doanh thu nêu trên là không thực hiện đúng quy định của Bộ Tài chính quy định về thời điểm xác định doanh thu tính thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản. Số doanh thu chịu thuế thu nhập doanh ngiệp kê khai còn thiếu là 57.213.062.287đ.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra kiến nghị UBND TP Hà Nội yêu cầu chủ đầu tư kiểm điểm trách nhiệm với các sai phạm đã nêu, khắc phục ngay các sai phạm tại kết luận thanh tra. Khẩn trương khắc phục ngay số tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất 31.160.114.722đ vào ngân sách nhà nước.
Đồng thời, kiến nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo Sở KH&ĐT giai đoạn 2009-2010 kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân để xảy ra tồn tại đã nêu trên. UBND quận Nam Từ Liêm, UBND phường Tây Mỗ kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân giai đoạn 2010-2014.
Bên cạnh đó, giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp Sở Quy hoạch Kiến trúc, UBND quận Nam Từ Liêm kiểm tra, đối chiếu thực tế với quy hoạch, căn cứ quy định pháp luật đề xuất biện pháp xử lý đối với khu đất VP1, VP2, báo cáo UBND TP Hà Nội.
