Thành công với cây chổi tre cần mẫn...
Cha mất sớm, từ nhỏ chị Vân đã chứng kiến cảnh một mình mẹ (cũng là công nhân môi trường) phải gồng gánh nuôi 5 đứa con. Thương mẹ, thương em và cũng vì hoàn cảnh gia đình chị Vân không có được điều kiện học tập như bạn bè cùng trang lứa. Học xong cấp III, chị nghỉ học để đi làm phụ mẹ giúp gia đình. Cũng vì hoàn cảnh gia đình, chị Vân đi lấy chồng từ khi mới 20 tuổi. Cuộc sống mưu sinh của gia đình đôi vợ chồng trẻ cũng khó khăn chị phải bươn chải đủ nghề từ bán hàng ăn, may vá…
Người nữ công nhân môi trường tâm sự: “Bươn chải bằng nghề bán hàng không có thời gian lo cho con, chị quyết định xin vào công ty môi trường làm để có thời gian dạy dỗ con vì nghĩ là xin vào nhà nước thì thời gian cố định. Nhưng thực sự khi vào làm rồi mới biết ở đây lại đi làm ca đêm, thành ra không có thời gian dạy dỗ con nhiều. Công việc còn vất vả hơn cả khi mình làm hàng ăn”.
25 năm hết lòng vì công việc, chị Nguyễn Thanh Vân từng đạt giải thưởng “Cây chổi vàng” 2018 và Công nhân giỏi Thủ đô 2019 |
Nhưng bù lại với những sự thiệt thòi đó, chị Vân dạy cho hai người con được tính tự lập, gia đình hoàn cảnh nên hai con chị đều chăm ngoan, biết phấn đấu. Con trai cả của chị Vân sinh năm 1990, tốt nghiệp xong Đại học đã tự xin được một công việc ổn định và lập gia đình. Cậu nhóc thứ 2 sinh năm 2000, năm nay cũng đã là sinh viên năm 2 của trường Đại học Hà Nội.
“Hai đứa con là niềm tự hào lớn nhất đời tôi! Mình không có thời gian chăm sóc con nhưng công việc của mình giúp con hiểu được giá trị của sự lao động bền bỉ. Hơn nữa công việc này cũng mang lại cho chị một mức lương ổn định có thể tạm lo cho việc ăn học của các con”, chị Vân bộc bạch.
Làm công nhân quét rác từ năm 25 tuổi, sau nhiều năm nỗ lực, phấn đấu chị Vân giờ đây đã là tổ trưởng sản xuất. Trong năm 2018, chị Vân đã được đã đạt được giải thưởng “Cây chổi vàng” nhằm tôn vinh những công nhân vệ sinh môi trường cần mẫn, thầm lặng và Công nhân giỏi thủ đô 2019.
Nói về những gì đã có với nghề, chị Vân trải lòng: “Nếu vẫn mãi làm một công việc kinh doanh như trước có lẽ cuộc đời chị sẽ không bao giờ được nhiều người yêu mến như vậy. Và cũng không có vinh dự nhận được những giải thưởng cao quý như chị đang có. Công nhân môi trường là nghề còn bị nhiều người coi rẻ nhưng đối với chị nó là một đặc ân vì chính nghề này đã giúp cuộc sống của chị tốt đẹp hơn”.
Đắng cay của nghề
Mặc dù gia đình chị Vân có tới 3 người gồm: bà, mẹ và dì cũng là công nhân quét rác nhưng khi biết chị Vân quyết định theo nghề, không ai cảm thấy vui. “Nói thực, nếu nói vì yêu nghề ngay từ đầu mà mình xin vào làm công việc này thì không đúng. Tất cả là do điều kiện học vấn mình khó có thể lựa chọn công việc "có biên chế" tốt hơn và cũng vì áp lực cuộc sống nữa. Nhưng sau khi làm mình mới thấy rằng công việc của mình nó có ý nghĩa và rồi mình tự nguyện yêu, gắn bó với công việc có ý nghĩa này” - chị Vân trải lòng.
Giống như nhiều công nhân môi trường mà tôi từng gặp, đôi mắt của chị Vân có những quầng thâm lớn lan tới cả hai gò má. Bộc bạch với chúng tôi, chị cười và nói đó là đặc điểm của nghề. Công việc ca đêm của người công nhân môi trường thường bắt đầu từ 18h đến hết rác là 1 - 2h sáng hoặc có thể hơn. Do tính chất công việc và cũng bởi hoàn cảnh gia đình nên chị Vân thường được ngủ rất ít.
Không chỉ vất vả, cực nhọc, hiện nghề thu gom rác và xe chở rác còn bị đổ oan là gây ách tắc giao thông |
Dù có đi làm đêm về nhưng 6h sáng hôm sau chị vẫn phải dậy để làm đồ ăn cho chồng, bởi sức khỏe của chồng chị không được tốt. Đồng thời chị cũng làm thêm nghề may để kiếm thêm thu nhập. Theo chị Vân, vì mức lương của nghề không đủ trang trải cuộc sống nên nhiều công nhân sau khi hoàn thành xong công việc của công ty đều đi làm thêm. Những việc họ thường lựa chọn là dọn dẹp cho các văn phòng, đi bán hàng, bốc vác….
Không chỉ thế, chị Vân cho biết, rất nhiều công nhân môi trường đều mắc phải căn bệnh viêm khớp. Bản thân chị Vân là mắc phải viêm đa khớp. Tất cả là do môi trường làm việc thường xuyên tiếp xúc với mưa, nắng và bê vác nặng.
Nhưng tất cả những điều đó chưa là gì khi công nhân môi trường còn phải đối mặt với những nguy hiểm khác của nghề. Việc gặp tai nạn giao thông, đường đêm vắng nhiều đối tượng xấu hay thời tiết xấu như mưa bão điện giật, cây cối đổ… là những điều mà một công nhân môi trường phải chấp nhận khi làm công việc này.
Nhưng tất cả những điều đó không khiến những người làm nghề công nhân quét rác cảm thấy sợ hãi bằng việc nhiều người có thái độ miệt thị, khinh bỉ khi nói về công việc của họ. Bên cạnh đó, hiện tại nghề rác vẫn bị "đổ oan" nhiều điều. Ví dụ điển hình là nhiều người đổ lỗi tại xe rác làm ách tắc giao thông. Bởi suy nghĩ đó nên số lượng xe rác bị giảm đi. Nhưng khi xe bị giảm tỷ lệ nghịch với khối lượng rác tăng lên đồng nghĩa với nỗi vất vả của người công nhân ngày lại tăng thêm. Nhân lực không đảm bảo nên mỗi công nhân gom rác hiện tại phải làm công việc bằng 2 – 3 người trước đây.
“Khi nào đột xuất có người nghỉ ốm thì kiếm người rất khó, như ngành nghề khác em nghỉ, em có thể làm bù nhưng như ngành nghề của chị thì vào thời điểm nào phải xử lý dứt điểm thời điểm đấy không thể nào thiếu người được. Bởi vậy việc chịu tiếng oan là gây ách tắc giao thông khiến nghề rác càng thêm vất vả” - chị Vân thở dài.
Bức thư ấm áp tình người
Không chỉ có những giọt nước mắt, những đắng cay, tủi nhục mà những công nhân quét rác phải chịu đựng thì ngược lại cũng có những niềm vui mà không phải nghề nào cũng được nhận. Đó chính là sự yêu quý, bao bọc và quý mến của những người dân hiểu được giá trị công việc của họ.
Theo chị Vân, trong cuộc đời này thì nghề nào cũng là nghề cao quý và đáng được trân trọng. “Chỉ cần nghề có ích cho xã hội, chỉ cần mình làm tốt, mình làm hết mình. Mình muốn người ta tôn trọng mình thì trước tiên mình phải tôn trọng mình, mình muốn người ta tôn trọng thì mình phải làm tốt”, chị Vân khẳng định.
Kể cho chúng tôi nghe, chị Vân cho biết, từ trước tới giờ khi đi làm chị thường được rất nhiều người mời ăn, mời uống. Nếu cứ nhận những lời mời đó thì có lẽ bản thân chị hay các công nhân khác không cần mang đồ ăn đi làm.
“Trước đây thì chỉ có những bác cao tuổi thôi nhưng bây giờ những bạn trẻ người ta hoạt động tốt lắm. Có những ngày lễ các bạn ấy tổ chức đi chia quà, tặng quà tặng hoa bọn chị. Bởi vậy chị thường xuyên được nhận, dù nó chỉ là những món quà nhỏ nhưng nó khiến mình cảm thấy vô cùng hạnh phúc. Mình cảm thấy công việc và bản thân mình được người ta nhìn nhận, yêu quý”, chị Vân cho biết.
Bức thư ấm tình để cảm ơn người công nhân quét rác |
Và mới đây một bức thư cảm ơn của một bác công dân trên địa bàn chị công tác đã khiến chị Vân vô cùng cảm động. Nội dung bức thư như sau: “Cháu Vân mến! Hôm nay cô được nghe cháu phát biểu trên truyền hình hay quá: “Môi trường đô thị mồ hôi và nước mắt”. Cháu đã nói lên được: Một là những khó khăn, hai là những thuận lợi và thưc ba là nguyện vọng của nhân viên môi trường đô thị từ trước đến nay. Cô rất hiểu công việc của cháu và các nhân viên trong công việc và nhất là thực tế của phường Đội Cấn.
Cháu xứng đáng là một Phụ trách tiêu biểu trong công việc hàng ngày tại khu vực được phân công. Cô luôn theo dõi công việc và cô cũng góp phần vào công tác vệ sinh môi trường ở khu vực cô đang sống.
Chúc cháu nhiều sức khỏe, luôn vui tươi và hoàn thành tốt những công việc được giao. Có chút quà nhỏ thân tặng cháu nhé!”.
Bức thư được viết vào ngày 04/05/2019, mặc dù những nét chữ trên bức thư không được đẹp nhưng nó thể hiện sự chau chuốt của người viết. Và hơn hết sức mạnh tinh thần, tình cảm mà bức thư đem lại cho chị Vân nói riêng và công nhân môi trường nói chung khiến họ có thêm động lực để cống hiến hết mình cho nghề.