Hai tử tù cực kỳ nguy hiểm bỏ trốn khỏi trại giam được xác định gồm: Nguyễn Văn Tình (SN 1989, trú tại thôn Lập Thạch, xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai, TP Hà Nội) và Lê Văn Thọ (SN 1980, trú tại xóm 6 Thùy Lâm, xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương).
Được biết, hai đối tượng này trước khi bỏ trốn đang bị giam giữ tại trại tạm giam T16 (có địa chỉ tại Thanh Oai, Hà Nội). Một giám thị có trách nhiệm tại trại tạm giam T16 cho biết 2 phạm nhân (trong đó có 1 tử tù) bỏ trốn vào đêm ngày 10/09. Ngay sau khi vụ việc xảy ra trại tạm giam đã báo cáo lên bộ công an để xin phương án truy tìm các phạm nhân nguy hiểm này.
Hai tử tù trốn trại một cách khó tin |
Liên quan đến sự việc này, theo luật sư Giang Hồng Thanh – Trưởng văn phòng Luật sư Giang Thanh, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, việc quản lý người bị buộc tội, phạm nhân, đặc biệt những người bị kết án tử hình được thực hiện theo quy trình hết sức chặt chẽ, nghiêm ngặt. Đối với người bị tạm giữ, tạm giam nói chung (trong đó có cả người bị kết án tử hình), Chính phủ ban hành Nghị định số 89/1998/NĐ-CP ngày 07 - 11 - 1998 ban hành quy chế về tạm giữ, tạm giam quy định chế độ, điều kiện giam giữ.
Riêng đối với người bị kết án tử hình, Bộ Công an đã có Thông tư số 39/2012/TT-BCA ngày 04 tháng 07 năm 2012 quy định việc quản lý, giam giữ người bị kết án tử hình.
Theo Thông tư này, khu giam người bị kết án tử hình được tổ chức khu vực riêng. Buồng giam người bị kết án tử hình phải được xây dựng kiên cố (theo mẫu thống nhất của Bộ Công an), bảo đảm đủ ánh sáng, có cùm chân và được trang bị phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ để theo dõi, giám sát.
Khu vực, buồng giam người bị kết án tử hình phải bảo đảm yêu cầu quản lý, giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ 24/24 giờ trong ngày (nếu người bị kết án tử hình là nữ thì phải bố trí cán bộ quản giáo nữ phụ trách). Trường hợp người bị kết án tử hình có biểu hiện tự sát, chống phá, trốn khỏi nơi giam hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì có thể bị cùm một chân cả ngày, đêm (24/24 giờ); mỗi tuần được đổi chân cùm ít nhất một lần; mỗi ngày được mở cùm chân một lần, mỗi lần không quá mười lăm phút để người bị kết án tử hình làm vệ sinh cá nhân; trước khi mở cùm chân phải được sự đồng ý của Giám thị trại tạm giam; khi cán bộ quản giáo mở cùm chân phải có cán bộ hoặc chiến sĩ vũ trang bảo vệ giám sát chặt chẽ.
Hàng ngày, cán bộ quản giáo phải kiểm tra người và buồng giam; kiểm tra suốt, móng cùm người bị kết án tử hình để kịp thời phát hiện, thu giữ những vật cấm đưa vào buồng giam người bị kết án tử hình. Khi mở cửa buồng giam, mở cùm chân, cán bộ quản giáo phải trực tiếp mở và đóng khoá.
Đồng thời, phải có sổ theo dõi, kiếm tra người, buồng giam, suốt, móng cùm chân, việc mở, đóng cửa buồng giam người bị kết án tử hình; trong sổ theo dõi phải ghi rõ tình trạng buồng giam, cùm, khoá, ngày, giờ, lý do thực hiện các công việc, người thực hiện; tình trạng sức khỏe, biểu hiện tâm lý, diễn biến tư tưởng của người bị kết án tử hình và những vấn đề khác có liên quan; trong mỗi lần kiểm tra, các thành viên tham gia kiểm tra đều phải ký vào sổ theo dõi. Nếu qua theo dõi, kiểm tra, phát hiện có biểu hiện khác thường, phải báo cáo ngay Giám thị để có biện pháp xử lý kịp thời.
Bên cạnh đó, chế độ gặp thân nhân, thủ tục nhận đồ tiếp tế, thư từ của người bị kết án tử hình cũng được thực hiện theo quy trình khắt khe.
Như vậy có thể thấy rằng cơ quan nhà nước đã có những biện pháp giám sát, đề phòng đặc biệt đối với người bị kết án tử hình. Tuy nhiên có thể nói rằng không có biện pháp nào hiệu quả 100%. Vì vậy vẫn có tình trạng người bị kết án tử hình trốn thoát khỏi nơi giam giữ và tình trạng này không phải là ngoại lệ.
Về trách nhiệm của cán bộ quản giáo, vấn đề này phụ thuộc vào kết quả điều tra, xác minh của cơ quan chức năng, chẳng hạn như cán bộ quản giáo đã làm hết trách nhiệm, công việc được giao hay chưa, hoặc thậm chí có giúp sức để tử tù bỏ trốn hay không… Giả sử họ đã hoàn thành đầy đủ quy trình, quy định rồi nhưng tử tù vẫn bỏ trốn thì rõ ràng đó không phải là lỗi của cán bộ quản giáo.