Hôm nay (31/3), tại Hà Nội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương - Trưởng Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyên đề “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) từ ngày 1/7/2016 đến ngày 1/7/2021” đã chủ trì cuộc làm việc giữa Đoàn giám sát với Thanh tra Chính phủ.
Có 12,6 % vụ việc tố cáo đúng
Tại cuộc làm việc, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm đã trình bày báo cáo bổ sung của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ về thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KNTC.
Theo đó, so với giai đoạn 2011-2016, số lượt người đến cơ quan hành chính nhà nước các cấp để KNTC, kiến nghị, phản ánh giai đoạn từ ngày 1/7/2016 đến ngày 1/7/2021 tăng 67,6%; số lượt đoàn đông người tăng 9,2% nhưng số vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan nhà nước giảm 16,1%. Trong đó, về khiếu nại giảm 4,8% số đơn và 25,7% số vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính nhà nước, trong đó lĩnh vực nhà cửa, đất đai chiếm tỷ lệ 69,5% số đơn.
Dự báo trong thời gian tới tình hình KNTC có thể tăng trở lại, sau khi dịch bệnh COVID-19 được kiểm soát, các biện pháp phòng, chống dịch được gỡ bỏ, các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện các dự án đầu tư công, các dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhất là các địa phương có tốc độ đô thị hóa cao, có nhiều dự án phải thu hồi, bồi thường đất.
Cơ quan hành chính các cấp đã tiếp 2.781.675 lượt công dân (với 1.458.952 vụ việc), có 24.363 lượt đoàn đông người (11.604 vụ việc); đã giải quyết 169.713/175.315 vụ việc KNTC thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 96,8%. Các địa phương giải quyết 103.841/107.246 vụ việc thuộc thẩm quyền, đạt 96,8%.
Qua giải quyết KNTC đã kiến nghị thu hồi cho Nhà nước 337,3 tỷ đồng, 19,3 ha đất; trả lại cho tổ chức, cá nhân 2.007 tỷ đồng, 74,9 ha đất; kỷ luật 328 tập thể, 2.696 cá nhân. Phân tích kết quả giải quyết thấy: có 9,3% vụ việc khiếu nại đúng, 13,8% vụ việc khiếu nại có đúng, có sai, 76,9% vụ việc khiếu nại sai; có 12,6 % vụ việc tố cáo đúng, 18,4% vụ việc tố cáo có đúng, có sai, 69% vụ việc tố cáo sai.
Triển khai mô hình tư vấn pháp luật miễn phí cho công dân KNTC
Ngành Thanh tra tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về tiếp công dân, KNTC, đã tiến hành 7.531 cuộc thanh tra, kiểm tra tại 12.339 cơ quan, tổ chức, đơn vị; phát hiện, chấn chỉnh công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, kiến nghị xử lý trách nhiệm hành chính đối với 2.059 tổ chức, 3.472 cá nhân có hành vi vi phạm trong thực hiện. Kiểm tra việc thực hiện 2.485 kết luận, quyết định giải quyết, đã kiểm điểm trách nhiệm của 1.329 tổ chức, 2.064 cá nhân.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm trình bày báo cáo với Đoàn giám sát. |
Bên cạnh đó, Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp kiểm tra tại 10 tỉnh, thành phố, chỉ đạo giải quyết 24/35 vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài (11 vụ việc đã tổ chức thực hiện, giải quyết xong, đạt tỷ lệ 48%). Trong kỳ báo cáo, cũng đã xem xét, xử lý, giải quyết 1.937/1.963 (đạt 98,68%) vụ việc KNTC, kiến nghị, phản ánh do các cơ quan của Quốc hội chuyển đến.
Riêng báo cáo của Thanh tra Chính phủ cho biết thêm về số liệu xử lý hành chính và chuyển điều tra xử lý hình sự. Cụ thể, tổng hợp số liệu từ Báo cáo kết quả công tác KNTC của Chính phủ trình Quốc hội hàng năm trong giai đoạn 2016 đến 2021: thông qua công tác giải quyết KNTC, cơ quan hành chính các cấp đã chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 65 vụ việc.
Cùng với đưa ra giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế trong thời gian tới, báo cáo của Chính phủ đề nghị nghiên cứu triển khai rộng mô hình phối hợp với luật sư tư vấn pháp luật miễn phí cho công dân KNTC ở địa phương.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Đoàn Giám sát làm việc với Bộ Tài nguyên Môi trường để đánh giá sâu hơn việc thực hiện một số quy định quản lý nhà nước về đất đai.
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đánh giá cao nỗ lực của Đoàn giám sát đã tổ chức cuộc làm việc với sự tham gia tích cực của các thành viên Đoàn giám sát và chuyên gia, đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm đối với các nội dung liên quan đến chuyên đề giám sát. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận báo cáo của Thanh tra Chính phủ đã bám sát đề cương, cung cấp nhiều số liệu, bảng biểu theo yêu cầu, là cơ sở cho Đoàn giám sát đưa ra nhận định, đánh giá sát thực tiễn; đưa ra những đề xuất kiến nghị sửa đổi pháp luật trong lĩnh vực này.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, giám sát chuyên đề này là nội dung rất quan trọng, được Lãnh đạo Quốc hội, các đại biểu Quốc hội rất quan tâm. Thanh tra Chính phủ với trách nhiệm là cơ quan quản lý Nhà nước về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo có vai trò quan trọng trong việc tham mưu Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ trong công tác này. Vì vậy, Trưởng Đoàn giám sát đề nghị, Tổng Thanh tra Chính phủ chỉ đạo tiếp thu tối đa các ý kiến, tiếp tục hoàn thiện và gửi báo cáo bổ sung cho Đoàn giám sát trong thời điểm sớm nhất.