Đại hội lần thứ II của Đảng được tổ chức vào năm 1951 với tinh thần “Đoàn kết, nhất trí, giành độc lập cho Tổ quốc, dân chủ cho nhân dân và hòa bình cho thế giới” có sự tham dự của 211 đại biểu đại diện cho hơn 760.000 đảng viên trong nước. Đại hội đã để lại dấu đậm nét với những quyết định trọng đại: Đảng ra hoạt động công khai với tên gọi mới Đảng Lao Động Việt Nam…
Các đại biểu đã tập trung thảo luận và thông qua nhiều văn kiện quan trọng như Tuyên ngôn, Chính cương, Điều lệ mới của Đảng… Đại hội đã tổng kết lý luận cách mạng Việt Nam, xác định đường lối cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Với đường lối cách mạng đúng đắn, khoa học và sáng tạo của Đại hội lần thứ II và Chính cương của Đảng Lao động Việt Nam, Đảng ta đã lãnh đạo quân và dân Việt Nam thực hiện xuất sắc hai nhiệm vụ: Đưa kháng chiến chống Pháp thắng lợi hoàn toàn và tổ chức Đảng Lao động Việt Nam.
Khẳng định vai trò và ý nghĩa to lớn của Đại hội đại biểu lần thứ II, ông Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, những kinh nghiệm, bài học được nghiên cứu, đúc kết và rút ra từ Hội thảo là tài liệu, cơ sở lý luận để tuyên truyền, giáo dục truyền thống cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.
Đại hội đại biểu lần thứ II đã đấu tranh với những quan điểm sai trái, phản động của các thế lực thù địch; củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt phát huy tinh thần cách mạng và khí thế tấn công của Đại hội II để quyết tâm nhanh chóng đưa nghị quyết của Đại hội lần thứ XIII của Đảng vào cuộc sống.