Đẩy mạnh phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng

(PLVN) - Thời gian qua, công tác phối hợp Trợ giúp pháp lý (TGPL) trong hoạt động tố tụng đã được Bộ, ngành Tư pháp chú trọng thực hiện, qua đó góp phần bảo đảm tối đa tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL để họ sớm được tiếp cận với dịch vụ TGPL.
Trợ giúp viên pháp lý tư vấn, hướng dẫn thủ tục cho người dân (ảnh MH).
Trợ giúp viên pháp lý tư vấn, hướng dẫn thủ tục cho người dân (ảnh MH).

Theo đó, Bộ Tư pháp và TAND tối cao đã ký Chương trình phối hợp về việc người thực hiện TGPL trực tại Tòa án. Chương trình nhằm tăng cường sự phối hợp giữa Bộ Tư pháp và TAND tối cao trong hoạt động tố tụng giúp nâng cao hiệu quả hoạt động, bảo đảm tiếp cận và thụ hưởng TGPL kịp thời trong tố tụng cho người bị buộc tội, bị hại, đương sự thuộc diện được TGPL, hạn chế việc người dân thuộc diện TGPL bị bỏ lỡ cơ hội được nhận dịch vụ pháp lý miễn phí.

Đồng thời, Bộ Tư pháp đã có Công văn gửi các Sở Tư pháp địa phương về việc triển khai Chương trình phối hợp. Hết năm 2022, có 39 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành kế hoạch triển khai Chương trình phối hợp hoặc ký kết Chương trình giữa Sở Tư pháp và TAND cấp tỉnh.

Để tăng cường hơn nữa công tác phối hợp giữa Trung tâm TGPL với cơ quan công an giúp người bị buộc tội, bị hại, đương sự… thuộc diện được TGPL tiếp cận sớm trong giai đoạn thụ lý vụ án từ giai đoạn điều tra, Cục TGPL đang phối hợp với Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an) nghiên cứu xây dựng Chương trình người thực hiện TGPL trực trong điều tra hình sự. Một số Sở Tư pháp địa phương đã chủ động ký kết Quy chế phối hợp với Công an tỉnh ban hành Chương trình/Quy chế trực kết nối trong tố tụng hình sự như: tỉnh Quảng Trị, Bạc Liêu, Cần Thơ, Ninh Thuận, Tuyên Quang…

Ngoài ra, Bộ Tư pháp đã ban hành Công văn hướng dẫn triển khai thực hiện phiên tòa trực tuyến; Quyết định kiện toàn Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng ở Trung ương và Tổ giúp việc cho Hội đồng. Đồng thời xây dựng và trình thường trực Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng ở Trung ương. Thường xuyên theo dõi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho địa phương trong quá trình triển khai Thông tư liên tịch số 10, trong công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng; tổ chức các Đoàn kiểm tra liên ngành Trung ương tại 6 tỉnh bao gồm Nghệ An, Ninh Bình, Ninh Thuận, Bình Thuận, Tuyên Quang, Hà Giang và ban hành Kết luận kiểm tra liên ngành.

Ở địa phương, Sở Tư pháp đã phát huy vai trò là cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng tại địa phương xây dựng Kế hoạch hoạt động của Hội đồng; xây dựng kế hoạch kiểm tra và tổ chức kiểm tra tại địa bàn cấp huyện.

Công tác phối hợp giữa Trung tâm với các cơ quan tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng về TGPL ngày càng chặt chẽ và đạt hiệu quả. Để kịp thời trong việc tiếp nhận thông tin vụ việc TGPL, thông tin của người được TGPL từ các cơ quan tiến hành tố tụng, Trung tâm TGPL cung cấp danh sách, số điện thoại của Trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng với Trung tâm và người thực hiện TGPL khác cho các cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp tỉnh, cấp huyện, cơ sở giam giữ và trại giam. Danh sách thực hiện TGPL, người thực hiện TGPL cũng được đăng tải trên Trang thông tin điện tử của địa phương và Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp để người dân có thể liên lạc, lựa chọn tổ chức thực hiện TGPL, người thực hiện TGPL có uy tín khi có nhu cầu. Đa số các cơ quan tiến hành tố tụng đã nghiêm túc thực hiện việc giải thích, thông báo, thông tin về TGPL theo quy định.

Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng ở địa phương đều xây dựng Kế hoạch kiểm tra công tác phối hợp tại địa phương và thực hiện việc kiểm tra trực tiếp tại các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ sở giam giữ, trại giam ở địa phương theo đúng tiến độ đề ra. Trên cơ sở đó, Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL địa phương kịp thời nắm bắt công tác phối hợp, giải đáp vướng mắc trong quá trình triển khai phối hợp.

Bên cạnh việc phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng được đẩy mạnh, công tác phối hợp với các cơ quan, tổ chức khác như Đoàn Luật sư, Hội Luật gia, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Mặt trận Tổ quốc… cũng được các Trung tâm TGPL đẩy mạnh.

Thời gian tới, Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương, các tổ chức, đơn vị có liên quan trong việc nâng cao hiệu quả công tác TGPL trong toàn quốc, nhất là công tác phối hợp TGPL trong hoạt động tố tụng về giải thích, giới thiệu, thông tin, thông báo về nhu cầu TGPL, trực qua điện thoại kết nối với cơ quan tố tụng… Triển khai hiệu quả Chương trình phối hợp về người thực hiện TGPL trực tại TAND, nâng cao trách nhiệm của UBND cấp xã trong việc thông tin, giới thiệu về TGPL cho người dân.

Đọc thêm