Chiều 17/2, tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).
Thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Chính phủ đề nghị bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC từ hai nguồn.
Trong đó, khoảng 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp được ghi trong dự án đầu tư hình thành tài sản phục vụ sản xuất kinh doanh và 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước đã giải ngân đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư (gồm 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách; 24.127 tỷ vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách và 2.500 tỷ cấp phát ngân sách cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, việc tăng vốn điều lệ từ nguồn đầu tư công đã giải ngân đảm bảo nguyên tắc bảo toàn vốn. Theo đó, số tiền ngân sách nhà nước đã chi ra được giao thành vốn điều lệ của doanh nghiệp và VEC có trách nhiệm bảo toàn phần vốn được cấp.
Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, việc tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC từ nguồn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để làm dự án và đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư không làm phát sinh khoản chi ngân sách nhà nước và nợ công. Vì thế, không tác động trực tiếp với ngân sách nhà nước.
Còn đối với doanh nghiệp, việc tăng thêm vốn điều lệ sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, phát triển VEC thành doanh nghiệp vững mạnh, đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho người lao động. Đồng thời, tài sản kết cấu hạ tầng đường cao tốc giao cho doanh nghiệp quản lý sẽ được tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp, quan đó phần vốn nhà nước đầu tư trực tiếp vào dự án được tiếp tục đưa vào sản xuất kinh doanh, đầu tư các dự án cao tốc mới…
Thẩm tra nội dung này, đa số ý kiến Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhất trí cần tăng vốn điều lệ cho VEC giai đoạn 2024-2026, để tăng năng lực tài chính cho doanh nghiệp trong phát triển các dự án đường cao tốc.
Về xác định mức vốn, nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Ủy ban cho rằng, cấp có thẩm quyền đã có kết luận đồng ý chủ trương cho phép sử dụng nguồn vốn đầu tư công đã giao cho Bộ Giao thông vận tải để chuyển thành nguồn vốn ngân sách nhà nước bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan tính toán, xác định chính xác và chịu trách nhiệm về số liệu khi thực hiện chủ trương này nhằm đảm bảo sử dụng vốn hiệu quả, không thất thoát vốn và tài sản nhà nước, cũng như xử lý các vấn đề liên quan tới quản lý, hạch toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC.
Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng kiến nghị giao Kiểm toán Nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ, quản lý, sử dụng vốn của Công ty mẹ - VEC theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).