Đề phòng “khoác áo” Hợp tác xã để hưởng ưu đãi

Hôm qua (25/10), thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Hợp tác xã (HTX) sửa đổi, nhiều Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đề nghị, các chính sách ưu đãi đối với HTX cần phải rõ ràng để tránh việc DN “khoác áo” HTX để trục lợi.

Ảnh minh họa. Nguồn Internet

HTX không phải là doanh nghiệp

Vấn đề được coi là cơ bản nhất trong dự thảo Luật HTX sửa đổi chính là phải làm rõ bản chất của HTX để điều chỉnh các quy định tiếp theo. Luật HTX hiện hành quy định HTX “giống” như DN nên gây những bất cập trong thực tiễn thi hành. Đặc biệt, theo ĐBQH Nguyễn Quốc Cường, Bắc Giang thì “không ít DN “khoác áo” HTX để khai thác các chính sách ưu đãi của nhà nước tạo ra sự không công bằng trong xã hội”.

Vấn đề bản chất HTX cũng đã gây nhiều tranh cãi khi dự án Luật nói trên được đưa ra thảo luận tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII hồi tháng 6 vừa qua. Tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật này, dự thảo Luật quy định Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, đồng sở hữu, bình đẳng và dân chủ …

Cũng theo ĐB Nguyễn Quốc Cường “quy định như vậy là phù hợp. Bởi nếu quy định HTX là doanh nghiệp đặc thù hay DN tập thể thì vô hình chung là tổ chức “lưỡng tính”, cùng lúc chịu sự điều chỉnh của hai luật (Luật HTX và Luật DN), tạo nên sự phức tạp, chồng chéo và dễ bị lợi dụng”.

Đa số ĐBQH đồng tình với quy định của dự thảo Luật, tuy nhiên theo ĐB Nguyễn Ngọc Hòa, TP Hồ Chí Minh thì “HTX mang trong mình 2 chức trách quan trọng là kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, dự thảo mới nặng tính chất xã hội, chưa rõ tính chất kinh tế của HTX”.

Cần ưu đãi đặc biệt một số loại hình HTX

Theo dự thảo Luật, HTX, liên minh HTX được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ, ưu đãi của nhà nước. Đặc biệt, đối với HTX, liên hiệp HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư, diêm nghiệp ngoài việc được hưởng chính sách hỗ trợ, ưu đãi theo quy định chung thì  còn được hưởng chính sách hỗ trợ, ưu đãi về đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng; giao, cho thuê đất để phục vụ hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo pháp luật về đất đai; vốn, giống khi gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh; chế biến sản phẩm.

Cơ bản đồng ý với dự thảo, nhưng ĐB Trần Văn Tấn (Tiền Giang) đề nghị bổ sung chính sách tín dụng ưu đãi về vốn, thời hạn…đối với HTX hoạt động trong nông, lâm, ngư, diêm nghiệp; đặc biệt có cơ chế để tạo điều kiện cho những HTX này trong tiếp cận nguồn vốn

Đồng tình, ĐB Bùi Văn Phương ( Ninh Bình) nhấn mạnh 4 vấn đề được hỗ trợ, ưu tiên đối với HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư, diêm nghiệp vẫn là “chưa đủ”. Theo ĐB này, HTX loại này cần được ưu đãi về tín dụng. “Đặc thù của những HTX này là vốn góp không đáng kể vì thành viên còn khó khăn. Thực tế cũng cho thấy HTX khó thu hút những người  có vốn lớn”, ĐB Phương nói

Cho rằng dự thảo còn chung chung, chưa rõ các chính sách hỗ trợ, ưu đãi, ĐB Đoàn Nguyễn Thùy Trang (TP. Hồ Chí Minh) dẫn các chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết TW 5 về tài chính, đất đai, mở rộng thị trường …và đề nghị cần luật hóa các nội dung của Nghị quyết này. ĐB Nguyễn Thanh Hùng, Đồng Tháp cũng nhất trí với nhiều chính sách hỗ trợ, ưu đãi theo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, ĐB đề nghị “cần miễn giảm thuế với những sản phảm dịch vụ cung cấp trực tiếp cho xã viên”. Chung ý kiến, ĐB Đinh Huy Chiến (Thái Nguyên) cho rằng ngoài HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư, diêm nghiệp, thì những HTX ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo cũng cần được hưởng những chính sách “đặc biệt” này.

Quá trình thảo luận cũng có ý kiến cho rằng, đối với mỗi loại hình HTX hoạt động trong từng lĩnh vực cụ thể, cần quy định chính sách hỗ trợ, ưu đãi khác nhau. Dự án Luật HTX sửa đổi dự kiến sẽ được thông qua trong kỳ họp này.

Thu Hằng