Nhiều hạn chế, bất cập
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), thực trạng về hệ thống văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của các trường đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) chưa thống nhất, còn chồng chéo và đã lạc hậu chưa đáp ứng được yêu cầu trong giai đoạn hiện nay. Hệ thống tổ chức của các trường ĐTBD còn cồng kềnh, manh mún, phân tán, chồng chéo, thiếu tính quy hoạch trong xây dựng hệ thống; chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động còn nhiều bất cập; chồng chéo thực hiện nhiệm vụ giữa các trường ĐTBD ở Trung ương và địa phương; trong cùng một bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có nhiều đầu mối cùng thực hiện một chức năng.
Việc thực hiện các chương trình bồi dưỡng được phân công, phân cấp của các trường ĐTBD còn hạn chế. Một số trường ĐTBD của các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và trường chính trị tỉnh vẫn chưa đủ năng lực tổ chức thực hiện chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức, tiêu chuẩn chức vụ lãnh đạo, quản lý. Các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện chủ yếu thực hiện các khóa bồi dưỡng cho đối tượng phát triển đảng, phổ biến tuyên truyền, giáo dục đường lối, chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, chưa đủ năng lực thực hiện các khóa bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Việc biên soạn tài liệu theo nhiệm vụ được phân công còn thiếu sự chủ động, có tâm lý chờ đợi, sử dụng các bộ tài liệu mẫu sẵn có do các cơ quan Trung ương biên soạn, ban hành.
Chính vì thế, để khắc phục những hạn chế, bất cập và để thực hiện những yêu cầu mới đặt ra, theo Bộ GDĐT, việc xây dựng Nghị định mới thay thế Nghị định số 125/2011/NĐ-CP là cần thiết.
Quy định cụ thể về tổ chức, hoạt động
Theo đó, về địa lý pháp lý, trường ĐTBD là cơ sở giáo dục của hệ thống giáo dục quốc dân được tổ chức, hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành và Nghị định này. Cụ thể, trường của cơ quan nhà nước hoạt động theo quy định của pháp luật đối với đơn vị sự nghiệp công lập và theo quy định của Nghị định này, trực thuộc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, TAND Tối cao, VKSND Tối cao, Kiểm toán Nhà nước.
Trường của tổ chức chính trị hoạt động theo quy định của pháp luật đối với đơn vị sự nghiệp công lập và theo quy định của Nghị định này, trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chính phủ; Tỉnh ủy, Thành ủy và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Huyện ủy, Quận ủy, Thành ủy, Thị ủy và UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Trường của tổ chức chính trị - xã hội hoạt động theo quy định của pháp luật đối với đơn vị sự nghiệp công lập và theo quy định của Nghị định này, trực thuộc cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị - xã hội. Trường của lực lượng vũ trang nhân dân hoạt động theo quy định của lực lượng vũ trang nhân dân và theo quy định của Nghị định này, trực thuộc các cấp quản lý của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, nằm trong tổ chức, biên chế của Quân đội nhân dân Việt Nam, Công an nhân dân Việt Nam.
Về cơ cấu tổ chức của trường ĐTBD thuộc cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội phải phù hợp với cơ cấu tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập, theo quy định của pháp luật có liên quan, trong đó bao gồm: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng (hoặc Giám đốc, Phó Giám đốc); Hội đồng khoa học và đào tạo; khoa, bộ môn, phòng chức năng; đơn vị phục vụ đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học.
Cơ cấu tổ chức của trường ĐTBD thuộc tổ chức chính trị thực hiện theo quy định của Đảng và pháp luật có liên quan. Cơ cấu tổ chức của trường ĐTBD thuộc lực lượng vũ trang nhân dân thực hiện theo quy định của lực lượng vũ trang nhân dân. Ngoài ra, việc thành lập, tổ chức lại, giải thể các trường ĐTBD phải bảo đảm đúng điều kiện, trình tự, thủ tục và thẩm quyền theo quy định của Đảng, quy định của lực lượng vũ trang nhân dân và quy định của Chính phủ về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập.
Đối với nhà giáo đang tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học ở các trường ĐTBD thực hiện nhiệm vụ đào tạo trình độ giáo dục đại học được áp dụng mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và chế độ, chính sách của giảng viên trong các cơ sở giáo dục đại học; nhà giáo đang tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học ở các trường ĐTBD thực hiện nhiệm vụ đào tạo trình độ cao đẳng được áp dụng mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và chế độ, chính sách của giảng viên trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục của trường ĐTBD đủ tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú.
Người học đang tham gia học tập và nghiên cứu khoa học theo chương trình giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp tại các trường ĐTBD thực hiện nhiệm vụ và quyền theo quy định đối với người học của Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp và các quy định pháp luật có liên quan. Còn người học là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang được cơ quan, tổ chức cử đi đào tạo, bồi dưỡng tại các trường ĐTBD thực hiện theo quy định về quyền lợi, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang được cử đi đào tạo, bồi dưỡng.