[links()]Quyết định 8412/2012 do Bộ Tài chính ban hành trên tinh thần trao quyền quyết định giá cho DN đầu mối. Quyền tự quyết về giá được trao cho các DN xăng dầu, là mong tạo ra sân chơi cạnh tranh giữa các DN xăng dầu, nhằm đảm bảo hài hòa giữa lợi ích DN và lợi ích người tiêu dùng, góp phần ổn định nền kinh tế. Song thực tế, các DN xăng dầu vẫn “tuân thủ” theo kiểu nhìn “anh Petrolimex” để cùng điều chỉnh giá.
| |
| Hình minh họa |
Ngay khi DN có quyền tự quyết về giá xăng dầu, nhiều ý kiến tỏ ra lo ngại việc điều hành thị trường này vẫn chỉ là chuyện “bình mới, rượu cũ”. Bởi, khách hàng sẽ không có đủ thông tin để biết việc điều chỉnh tăng giảm trong các lần có hợp lý hay không. Bên cạnh đó, nếu DN vi phạm thì chế tài xử lý sẽ được thực hiện như thế nào.
Trên thực tế, khi thông tin tăng giá xăng dầu được đưa ra thì lập tức các DN cung cấp mặt hàng này đều “vào cuộc”, nhanh chóng điều chỉnh giá. Sự “nhịp nhàng” tăng giá của các đơn vị cung cấp mặt hàng quan trọng này đặt ra câu hỏi phải chăng đã có sự “bắt tay” để tạo nên sự “đồng thanh” về một mức giá đến với người tiêu dùng?.
Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong nói rằng, thị phần đầu mối nhập khẩu hiện nay đang nằm trong tay 2-3 DN lớn. Theo đó, chỉ riêng Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, TCty Dầu Việt Nam và TCty Thương mại kỹ thuật và đầu tư Petec đã chiếm hơn 90% thị phần. Ông Phong nói, sẽ khó có cơ chế để được tự do định giá theo thị trường.
Bà Hoàng Thị Vân - một khách hàng cho hay, chẳng biết việc trao quyền tự quyết cho DN được thực hiện như thế nào, nhưng thời gian gần đây, việc công bố giảm giá “được thực hiện rất ít”; trong khi đó, mức giá thông báo “tăng cao” lại được công bố với mật độ … nhiều hơn. Bà Vân lo ngại, liệu thị trường xăng dầu có thật sự được điều hành theo đúng kịch bản mà cơ quan quản lý đã “giao” cho DN?.
Lo ngại của bà Vân không hẳn thiếu cơ sở, bởi mới đây nhất, ngày 10/8 Bộ Tài chính đã phải yêu cầu các DN khi tính giá cơ sở làm căn cứ để điều hành giá bán xăng dầu trong nước phải thống nhất cách tính giá cơ sở theo đúng quy định như tính theo công thức; theo các định mức thuế, phí, Quỹ Bình ổn giá, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức và các loại thuế, phí khác theo quy định của pháp luật hiện hành.
Bộ Tài chính cũng yêu cầu, với chu kỳ bình quân 30 ngày của giá xăng dầu thế giới cũng phải đảm bảo, việc tính giá cơ sở theo các chu kỳ khác chỉ mang tính chất tham khảo. Khi kiến nghị điều hành, phải dựa trên cơ sở mức giá tính bình quân 30 ngày.
Phải căn cứ giá xăng dầu thế giới theo công bố của Bản tin Platt’s để tính toán giá cơ sở với các sản phẩm xăng RON 92 (Mogas 92), dầu diesel, dầu mazut.
Như Trang