Sáng 05/07, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức Hội thảo Góp ý đề nghị xây dựng Dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
Phát biểu tại Hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn- Phó Tổng Thư ký, kiêm trưởng Ban Pháp chế VCCI cho rằng Luật thuế TTĐB rất quan trọng, tác động trực tiếp tới doanh nghiệp (DN), thậm chí là sự sống còn của DN.
“Sự kiện ngày hôm nay, VCCI mong muốn lắng nghe phản ánh của DN để truyền tải một cách chính xác, trung thực và kịp thời tới Quốc hội, Chính phủ và các đơn vị liên quan để có quyết sách phù hợp”- Trưởng ban Pháp chế VCCI nói.
Đại diện cho các DN ngành Rượu, bia NGK, ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Rượu, Bia, NGK Việt Nam (VBA) đề nghị, không bổ sung NGK có đường hay NGK không cồn vào đối tượng thuế TTĐB vì các mục tiêu chính sách tính phù hợp, hiệu quả và công bằng của việc mở rộng cơ sở thuế này chưa được chứng minh, trong khi có thể dẫn tới một chính sách phân biệt đối xử và ảnh hưởng đáng kể đối với ngành đồ uống và các ngành công nghiệp phụ trợ có liên quan.
Theo PGS.TS. Bác sĩ Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Việt Nam, có nhiều nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì mà đồ uống có đường không phải là nguyên nhân chính. Theo chuyên gia dinh dưỡng này, kể cả các thực phẩm có chứa đường và đồ ngọt nói chung cũng chỉ cung cấp khoảng 3,6% tổng năng lượng đưa vào cơ thể từ thức ăn và đồ uống, trong khi đó nguồn năng lượng chiếm nhiều nhất là ngũ cốc (51,4%), thịt (15,5%), các thực phẩm khác là (22%).
Chủ tịch VBA cho rằng, nếu đánh thuế lên NGK có đường thì người tiêu dùng có khả năng chuyển sang tiêu thụ các sản phẩm tương tự khác có lượng đường và calo bằng hoặc cao hơn ở các sản phẩm khác. “Không thể từ định kiến mà áp dụng một chính sách mang tính phân biệt đối với NGK có đường…”- ông Việt thẳng thắn.
Cũng theo Chủ tịch VBA, việc đánh thuế sẽ tác động ảnh hưởng đến 9.000 DN vừa và nhỏ và 1 triệu hộ kinh doanh sản phẩm; gây tác động đến hàng chục ngàn lao động trong chuỗi giá trị của DN và dự kiến sẽ tác động tiêu cực tới sinh kế của 337.000 hộ gia đình trồng mía.
Chuyên gia CIEM đề nghị cần cân nhắc về lộ trình áp dụng mở rộng đối tượng chịu Thuế TTĐB |
Theo ước tính của VBA, các DN NGK lớn có số lao động lên tới khoảng 3.000 người, kéo theo chuỗi giá trị với quy mô gấp 6-9 lần, bao gồm nhà cung ứng, phân phối, thường là các DN vừa và nhỏ với các động lan tỏa lớn với nền kinh tế…
“Trong hoàn cảnh các DN mới phục hồi sau đại dịch nhưng cùng lúc chịu sức ép trách nhiệm tài chính từ các chính sách khác như thực hiện trách nhiệm tái chế bao bì theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực từ 01/01/2024 và với đề xuất áp dụng sắc thuế mới thì sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phục hồi của DN và mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ…”- Chủ tịch VBA phát biểu.
Trưởng ban Nghiên cứu Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế TW (CIEM), TS Nguyễn Minh Thảo dẫn các số liệu nghiên cứu của CIEM cho biết, nếu tăng thuế TTĐB đối với NGK từ 0% lên 10%, thu ngân sách sẽ tăng 2.279,1 tỷ đồng, nhưng ảnh hưởng do sụt giảm sản lượng là 3.159,5 tỷ đồng. Như vậy, tổng ảnh hưởng là âm 880,4 tỷ đồng.
Theo bà Thảo, các DN nói chung và DN trong lĩnh vực NGK nói riêng đang trong giai đoạn rất khó khăn. Do đó, thời điểm này việc mở rộng đối tượng chịu thuế và tăng thuế (trong đó có Thuế TTĐB) là chưa phù hợp vì sẽ tạo gánh nặng và thậm chí có thể làm kiệt quệ hơn sự khó khăn của DN trong bối cảnh hiện nay.
Chuyên gia CIEM đề nghị cần cân nhắc về lộ trình áp dụng mở rộng đối tượng chịu Thuế TTĐB, từ đó tránh tạo ra những rủi ro chính sách cho DN.
“Bất kỳ chính sách nào cũng có tác động kinh tế-xã hội nhất định, do vậy công cụ chính sách không nên tạo thêm gánh nặng cho nền kinh tế, DN và người dân…”- TS Nguyễn Minh Thảo lưu ý.
Dự án Luật thuế TTĐB (sửa đổi) có 6 nhóm chính sách đề xuất sửa đổi, bổ sung. Trong đó, bổ sung 4 đối tượng chịu thuế: nước giải khát (NGK) có đường; thức uống đại mạch và NGK không cồn; sản phẩm thuốc lá mới và thiết bị, bộ phận, dung dịch của thuốc lá mới; kinh doanh trò chơi điện tử trên mạng;
Sửa đổi đối tượng chịu thuế với xe ô tô: Bổ sung loại xe bốn bánh chở người có gắn động cơ; tàu bay sửa đổi theo hướng chỉ quy định “máy bay, trực thăng, tàu lượn
Bổ sung đối tượng không chịu thuế TTĐB: Tàu bay, một số loại xe ô tô không đăng ký lưu hành, không tham gia giao thông; hàng hoá “mượn đường qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam”, hàng hoá “trung chuyển”; hàng hoá đã xuất khẩu bị phía nước ngoài trả lại.
Dự thảo Luật cũng đưa ra chính sách hoàn thiện về căn cứ tính thuế; giá tính thuế TTĐB; thuế suất TTĐB; hoàn thuế TTĐB.