Siêu nhà máy Tesla Berlin-Brandenburg được kỳ vọng sẽ trở thành một tổ hợp công nghiệp lớn nhất châu Âu, sản xuất xe ô tô điện, phụ tùng xe và pin dành cho xe điện. Tuy vậy, dự án siêu nhà máy trên đang gặp khá nhiều rắc rối khi vấp phải sự phản đối của người dân và các tổ chức bảo vệ môi trường tại địa phương.
Dự án siêu nhà máy đầy tham vọng của Elon Musk
“Một dự án sẽ đưa Grünheide lên bản đồ thế giới”, đó là những gì mà Tiến sĩ Jörg Steinbach, Bộ trưởng Kinh tế bang Brandenburg dùng để nói về dự án siêu nhà máy của Tesla. Không chỉ là dự án công nghiệp lớn nhất trong một thế kỷ tại bang này, tổ hợp sản xuất của Tesla còn có thể biến bang Brandenburg thành một trung tâm sản xuất và năng lượng hàng đầu lục địa già. Tỉ phú Elon Musk, ông chủ của Tesla và SpaceX đã cam kết rằng nhà máy sẽ tạo thêm 10 nghìn việc làm thông qua việc sản xuất 500 nghìn chiếc xe điện và phụ tùng kèm theo một năm. Bên cạnh đó, một trong những xưởng sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới cũng sẽ được xây dựng bên trong siêu nhà máy của Elon Musk.
Với mục tiêu bắt đầu lắp ráp những chiếc Tesla Model Y đầu tiên vào cuối năm 2021, công việc xây dựng đã được bắt đầu từ tháng 6 năm 2020. Siêu nhà máy sẽ được xây dựng trên một khu đất rộng lớn gần đường cao tốc Autobahn, cách trung tâm Thủ đô Berlin chỉ 35km về hướng đông nam. Vào những năm 2000, một phần khu đất trên được chính quyền bang Brandenburg để dành cho hãng xe hơi BMW xây dựng nhà máy lắp ráp. Nhưng cuối cùng, hãng xe Đức đã quyết định đặt nhà máy của mình tại vùng Saxony. Phần còn lại của khu đất rộng khoảng 740 hécta, bao gồm nhiều rừng thông, đồng cỏ và khu bảo tồn thiên nhiên. Từ khi Elon Musk công bố kế hoạch xây dựng siêu nhà máy, giá đất trong khu vực đã tăng lên với một tốc độ chóng mặt. Vì thế, Tesla đã phải thanh toán khoảng 41 triệu euro tiền đền bù giải phóng mặt bằng cho các chủ đất tại Grünheide. Ngoài ra, công ty xe điện lớn nhất thế giới cũng phải đau đầu để giải quyết những vấn đề do bom đạn còn sót lại trên khu đất từ thời chiến tranh thế giới thứ 2. Tổng cộng 7 quả bom nặng 85kg đã được phát hiện và xử lý trong quá trình dọn dẹp mặt bằng cho siêu nhà máy của Elon Musk.
Elon Musk tỏ rõ tham vọng của mình ở dự án siêu nhà máy này. Ông hy vọng dự án sẽ giúp Tesla phát triển và thống trị thị trường xe hơi điện tại châu Âu, sau những gì công ty đã làm được với dự án siêu nhà máy tại Thượng Hải, Trung Quốc. Ngày 15 tháng 7 năm 2020, Elon Musk đã đăng một tấm ảnh về phối cảnh của nhà máy lên Twitter. Bức ảnh đã nhận được 331 nghìn lượt like và gần 8 nghìn lượt bình luận. Dự tính, siêu nhà máy trên sẽ ngốn của Tesla khoảng 4 tỉ euro.
| |
| Xe Tesla Model Y © Electrek |
Những quan ngại về siêu dự án
Bất chấp những lợi ích về kinh tế và danh tiếng mà nó có thể mang lại, siêu dự án của Elon Musk đã và đang vấp phải những phản đối không hề nhỏ từ người dân địa phương.
Thị trấn Grünheide, nơi nhà máy được xây dựng, hiện tại có dân số vào khoảng 9 nghìn người. Khi siêu nhà máy của Tesla đi vào hoạt động, quy mô dân số của thị trấn nhỏ này có thể tăng lên gấp hơn 4 lần và đạt ngưỡng 40 nghìn dân. Những bất ổn của sự bùng nổ dân số chóng mặt làm cho những người dân tại Grünheide vốn đã quen với không gian sống yên tĩnh cảm thấy không thoải mái. Không chỉ quan ngại về việc nhà máy của Musk sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến không gian sống của mình, người dân địa phương còn cho rằng dự án trên sẽ hủy hoại môi trường tự nhiên. “Ở Đức, việc cấp phép cho những dự án như thế này sẽ tốn rất nhiều thời gian. Elon Musk đã lách luật bằng cách khởi công trước và sau đó mới xin các giấy phép cần thiết. Ngay cả khi chúng tôi bắt ông ta dừng lại, dự án này đã để lại quá nhiều sự tàn phá về môi trường”, Werner Klink, thành viên của tổ chức Sáng kiến công dân Grünheide, một tổ chức được thành lập để phản đối siêu dự án của Tesla cho biết.
Để phục vụ cho việc xây dựng dự án của Tesla, 100 hecta rừng thông đã bị chặt hạ. Tổ chức Sáng kiến công dân Grünheide dự kiến địa phương sẽ thiệt hại thêm 86 hecta rừng nữa khi nhà máy được hoàn thành. Hơn thế nữa, siêu nhà máy của Tesla có thể gây ảnh hưởng đến môi trường sống của hai loài bò sát được bảo vệ ở Đức là thằn lằn cát và rắn da trơn châu Âu. Ngoài ra, các tổ chức bảo vệ môi trường cũng quan ngại về sự an toàn của loài dơi trong khu vực khi nơi trú ngụ của chúng là những cây thông to đang dần bị đốn hạ. Cuối cùng, người dân địa phương cũng phản đối nhà máy của Tesla vì họ lo ngại việc sản xuất công nghiệp trên quy mô lớn có thể gây ô nhiễm và cạn kiệt nguồn nước trong khu vực. Vì những lý do kể trên, nhiều đơn kiện đã được gửi đến tòa án nhằm ngăn cản Elon Musk xây dựng siêu nhà máy của mình cho đến khi Tesla chứng minh được tất cả những điều kiện về bảo vệ môi trường đã được tuân thủ.
Ngày 18 tháng 12 năm 2020, một tòa án ở Đức đã ra phán quyết lệnh cho Tesla dừng chặt cây trong một số khu vực thuộc dự án nơi có động vật được bảo vệ sinh sống. Ngoài ra, tòa cũng yêu cầu Tesla trả cho cơ quan bảo vệ môi trường địa phương 100 triệu euro chi phí khắc phục hậu quả môi trường. Các luật sư của Tesla đã ngay lập tức đệ đơn xin kéo dài thời hạn thanh toán.
Tuy nhiên, phán quyết của tòa không hề yêu cầu Tesla dừng việc xây dựng nhà máy. Không chỉ vậy, chính quyền địa phương vẫn bày tỏ sự ủng hộ với Elon Musk vì những lợi ích kinh tế mà siêu nhà máy của Tesla sẽ mang lại cho bang Brandenburg. Kế hoạch bắt đầu sản xuất vào cuối năm 2021 vẫn hoàn toàn khả thi với Elon Musk và các đồng nghiệp tại Tesla.