Nghiên cứu Báo cáo giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004 - 2014” trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến sáng qua (22/9), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Phùng Quốc Hiển kiến nghị Quốc hội cần dành kinh phí thỏa đáng để đo đạc, xác định lại đất đai của nông, lâm trường và cần tổ chức lại mối quan hệ sản xuất đối với các nông, lâm trường vì “chỉ khi nào giao đất, giao rừng có chủ và gắn với trách nhiệm thì mới có thể thực hiện được các mục tiêu phủ xanh đất trống, mang lại hiệu quả kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân”.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu nhấn mạnh đến trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc quản lý và sử dụng đất nông, lâm trường quốc doanh và theo ông: “Nhà nước cần xem chính sách với đất rừng quan trọng như đất lúa trước đây”.
Giải trình thêm nhiều vấn đề được các thành viên UBTVQH cho ý kiến, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang thừa nhận: “Quy kết trách nhiệm là khó, tôi không muốn đổ cho khách quan nhưng vấn đề ở đây là cơ chế quản lý”. Do vậy, “cần phải có mốc thời gian để dứt điểm, nếu không có Nghị quyết của Quốc hội thì 10 năm nữa cũng chưa chắc dứt điểm được”.
Trước thực trạng quản lý và sử dụng đất nông, lâm trường quốc doanh, Đoàn giám sát kiến nghị Chính phủ mạnh dạn, kiên quyết sáp nhập, giải thể, cho phá sản đối với các công ty nông, lâm nghiệp sản xuất, kinh doanh không hiệu quả, vi phạm các quy định về thực hiện nghĩa vụ tài chính, lãng phí trong quản lý, sử dụng tài nguyên đất, không quản lý được đất đai...
Gắn trách nhiệm của các bộ, ngành chủ quản, các cấp chính quyền địa phương với doanh nghiệp, chủ đất trong việc rà soát, đánh giá hiệu quả và nhu cầu sử dụng đất, thực hiện thu hồi các diện tích đất không sử dụng, chưa sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, không hiệu quả; chỉ đạo kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương có các tồn tại trong quản lý nhà nước về đất đai; làm rõ trách nhiệm của các công ty nông, lâm nghiệp, các ban quản lý rừng, vườn quốc gia, khu bảo tồn về quản lý, sử dụng đất đai trong giai đoạn 2004 – 2014.
Đồng tình với đề xuất của Đoàn giám sát, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang đề nghị Nghị quyết của Quốc hội về vấn đề này cần nhấn mạnh “sẽ kiên quyết giải thể các doanh nghiệp nông, lâm nghiệp làm ăn kém hiệu quả”.