Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu (XK) cá tra giá trị gia tăng (GTGT) sang Trung Quốc và Mỹ tăng ấn tượng. Theo đó, kim ngạch XK cá tra chế biến GTGT trong 3 tháng đầu năm nay đạt 9 triệu USD, tăng 16% so với cùng kỳ, chiếm 2% tỷ trọng.
Cụ thể, quý I/2024, Trung Quốc - Hồng Kông mua từ Việt Nam hơn 305 nghìn USD, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái; Mỹ nhập khẩu (NK) 559 nghìn USD, tăng 449% so với cùng kỳ.
Ngoài các thị trường lớn của cá tra Việt Nam như Trung Quốc - Hồng Kông, Mỹ, EU,...Thái Lan, UAE, Đức là những thị trường nhỏ có tiềm năng.
Thái Lan là 1 trong những điểm đến du lịch hàng đầu thế giới, đồng thời liên tục đứng đầu khối ASEAN về tiêu thụ cá tra Việt Nam do những điểm chung trong khẩu vị của người châu Á. Tháng 1/2024, Việt Nam tiếp tục đứng đầu về nguồn cung cá thịt trắng (chủ yếu là cá tra) cho Thái Lan với hơn 3000 tấn và bỏ xa các quốc gia khác trong cuộc đua XK cá thịt trắng vào Thái Lan.
Với thị trường UAE, dư địa XK cá tra là vẫn còn khi 90% lượng thực phẩm tiêu thụ của thị trường này đến từ việc NK. Mức tiêu thụ thủy sản bình quân đầu người của UAE là 28,6 kg/năm, cao hơn mức trung bình toàn cầu. Dân số tại UAE ngày càng tăng, thu nhập của người dân cao và tốc độ đô thị hóa nhanh, du lịch ngày càng phát triển tạo ra hàng triệu việc làm, kinh tế phát triển đều những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho ngành XK cá tra tiến sâu hơn vào thị trường này.
Ngoài ra, một trong những thị trường được khuyến cáo nên chú trọng sản phẩm có giá cạnh tranh để tăng kim ngạch xuất khẩu trong năm 2024 là thị trường Đức. Năm 2023, Đức tiêu thụ 38 triệu USD cá tra Việt Nam, tăng 31% so với năm 2022. Đức chủ yếu nhập khẩu các sản phẩm phile đông lạnh với giá trị gần 37 triệu USD, tăng 34% so với năm 2022, chiếm 97% tỷ trọng.
VASEP đánh giá, mặc dù quý 1 năm nay, XK cá tra có những dấu hiệu tích cực tuy nhiên nhu cầu tại các thị trường chính chưa phục hồi mạnh. Dự báo tình hình sẽ tốt lên từ quý 3 và quý 4 kéo theo xu hướng giá sẽ được điều chỉnh tăng ít nhất khoảng 10% so với giá hiện tại.
Chuyên gia tại VASEP cho rằng, trong bối cảnh các chi phí như nhân công, xăng dầu, logistics chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, có được mức giá bán phù hợp để đáp ứng nhu cầu từng thị trường là điều cần thiết để ngành cá vượt qua giai đoạn khó khăn và tăng dần giá bán trong thời gian tới của năm 2024. DN nên cân nhắc giá xuất khẩu hợp lý và điều chỉnh tăng dần từ 5-10% từ nay cho đến quý 3 và quý 4.
Áp lực tồn kho của doanh nghiệp đã giảm dần sẽ là cơ hội để tăng sản xuất và thực hiện những đơn hàng mới với mức giá tốt hơn.
Do tình hình xuất khẩu khó khăn từ năm 2023 nên cả người nuôi và doanh nghiệp nuôi cá đều điều chỉnh sản lượng nuôi giảm; thời tiết không thuận lợi ảnh hưởng đến nuôi cá do đó khả năng cao nguyên liệu cá tra từ đây đến cuối năm không dồi dào.
Vì vậy doanh nghiệp cũng nên điều chỉnh sản lượng phù hợp với nhu cầu thị trường đảm bảo cung cầu hợp lý cho các mùa vụ tới, đồng thời thông tin đến khách hàng xu hướng nguyên liệu có thể thiếu vào giai đoạn cuối năm để định giá bán tăng dần đồng thời lưu ý những hợp đồng dài hạn.