Sáng nay (1/10), Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Đảng bộ TP Hà Nội chính thức khai mạc dưới sự chủ trì của Bí thư Thành ủy Hoàng Trung Hải, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Ngô Thị Thanh Hằng; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung; Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc.
Trình bày dự thảo Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội tại Hội nghị, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Vũ Đức Bảo cho biết, trên cơ sở đánh giá khách quan, toàn diện thực trạng tổ chức, hoạt động của bộ máy chính quyền từ Thành phố đến các quận, huyện, thị xã và xã, phường, thị trấn, dự thảo Đề án đã đề xuất 2 phương án mô hình thí điểm tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội.
Theo đó, phương án 1 sẽ xây dựng mô hình tổ chức hai cấp chính quyền (cấp thành phố và cấp quận, huyện, thị xã); một cấp hành chính (tại xã, phường, thị trấn).
Đối với phương án này, ở cấp Thành phố cơ bản giữ nguyên như hiện nay; Thành phố sẽ quyết định các cơ quan chuyên môn được quy định cứng và các cơ quan chuyên môn giữ ổn định hoặc hợp nhất, thí điểm hợp nhất. Đồng thời, sẽ tiếp tục điều chỉnh các chức năng, nhiệm vụ chồng chéo giữa các sở, các nhiệm vụ còn bỏ sót, chưa rõ trách nhiệm.
Đối với tổ chức chính quyền quận, huyện, thị xã, về cơ bản giữ nguyên như hiện nay, gồm HĐND và UBND. Trong đó, HĐND sẽ bố trí số lượng đại biểu hợp lý, không nặng về cơ cấu, giảm số lượng thành viên UBND tham gia HĐND, tăng số lượng đại biểu HĐND chuyên trách, nhằm đảm bảo cho hoạt động giám sát, chất vấn của HĐND đối với hoạt động của UBND cấp huyện và UBND cấp xã.
UBND cấp quận, huyện, thị xã gồm Chủ tịch, 3 Phó Chủ tịch, một số ủy viên UBND (không bao gồm toàn bộ người đứng đầu các phòng, ban chuyên môn của UBND như hiện nay) và thực hiện 2 loại nhiệm vụ chính là thực thi các nhiệm vụ cụ thể của quản lý hành chính nhà nước, tập trung vào hướng dẫn và kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện quy hoạch, kiến trúc, xây dựng, văn hóa - xã hội, giữ gìn an ninh trật tự xã hội… trên địa bàn; tổ chức cung ứng một số dịch vụ công theo phân cấp, ủy quyền của UBND thành phố.
Ở cấp phường, xã, thị trấn sẽ không tổ chức HĐND, chỉ tổ chức cơ quan hành chính theo thiết chế UBND phường, xã, thị trấn, gồm: Chủ tịch, 2 Phó Chủ tịch và ủy viên phụ trách quân sự, ủy viên phụ trách công an.
Dự thảo Đề án cũng nêu rõ những ưu, nhược điểm của phương án này, đó là tổ chức bộ máy gọn nhẹ hơn, hoạt động nhanh nhạy và thông suốt hơn (giảm khoảng 700 người là Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND xã, phường, thị trấn chuyên trách); đảm bảo tính kế thừa, giữ tương đối ổn định ở cấp quận, huyện, thị xã; tiết kiệm chi ngân sách trên 188 tỷ đồng mỗi năm… Tuy nhiên, phương án này chưa thực hiện triệt để yêu cầu về tinh gọn bộ máy, chưa thể hiện rõ nét mô hình tổ chức chính quyền đô thị.
Đối với phương án 2, Dự thảo Đề án đề xuất xây dựng mô hình tổ chức một cấp chính quyền (Thành phố), 1 cấp hành chính (quận, huyện, thị xã) và 1 cơ quan hành chính đại diện (xã, phường, thị trấn). Theo đó, phương án này sẽ không tổ chức HĐND ở cả cấp quận, huyện, thị xã và xã, phường, thị trấn.
Theo Trưởng ban Tổ chức Thành ủy, dự kiến TP Hà Nội sẽ báo cáo đề án với Bộ Chính trị Đề án này vào tháng 12/2018, báo cáo Chính phủ quý I/2019 và trình Quốc hội xây dựng, ban hành Nghị quyết cho phép làm thí điểm quý IV/2019.
Sau khi được thông qua, nếu thực hiện theo phương án 1 sẽ đề xuất thực hiện thí điểm việc không tổ chức HĐND tại phường trước từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 và sau đó sẽ thực hiện việc không tổ chức HĐND xã, thị trấn từ đầu nhiệm kỳ 2026 -2031. Còn nếu thực hiện theo phương án 2, sẽ đề xuất thực hiện thí điểm việc không tổ chức HĐND xã, phường, thị trấn từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 20126 và sau đó sẽ thực hiện việc không tổ chức HĐND quận, huyện, thị xã từ đầu nhiệm kỳ 2026 - 2031.