Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương được đưa ra lấy ý kiến các ĐBQH tại kỳ họp thứ 8, QH khóa XIII, và nhận được nhiều ý kiến đóng góp.
Tại kỳ họp này, Dự thảo Luật đã bổ sung quy định về đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt vì theo quy định của Hiến pháp, dự thảo đã bổ sung và làm rõ hơn quy định về tổ chức chính quyền địa phương ở hải đảo.
Về mô hình tổ chức chính quyền địa phương, hiện còn nhiều ý kiến khác nhau. Một số quan điểm cho rằng quy định tất cả các đơn vị hành chính quy định tại khoản 1 Điều 110 của Hiến pháp năm 2013 đều tổ chức cấp chính quyền địa phương (gồm HĐND và UBND) nhưng làm rõ trong Luật tổ chức chính quyền địa phương những điểm khác biệt về cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở nông thôn, đô thị và hải đảo.
Không đồng tình với phương án này, một số ý kiến đề nghị không tổ chức cấp chính quyền địa phương ở phường/xã (tức không có HĐND) mà chỉ tổ chức UBND để thực hiện nhiệm vụ của chính quyền địa phương tại phường./xã.
Dự luật cũng đề nghị tăng hợp lý số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách ở cấp tỉnh và cấp huyện so với thực tế hiện nay. Theo đó, quy định tăng đại biểu chuyên trách của HĐND tỉnh ít nhất là 20% trên tổng số đại biểu và ít nhất là 15% trên tổng số đại biểu HĐND cấp huyện...
Bên cạnh những quan điểm còn nhiều ý kiến trái chiều, Dự luật khẳng định vị trí, vai trò của Thường trực HĐND với tư cách là cơ quan thường trực của Hội đồng, thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn trong thời gian giữa các kỳ họp của HĐND theo quy định của pháp luật.
Dự luật cũng chỉnh lý các quy định về tổ chức và hoạt động của UBND nhằm nâng cao trách nhiệm, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan này theo hướng: Xác định cụ thể nhiệm vụ của UBND và Chủ tịch UBND ở các đơn vị hành chính để từ đó xác định rõ trách nhiệm cá nhân và tập thể.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết Luật Tổ chức chính quyền địa phương chỉ quy định một cách chung nhất phạm vi những vấn đề, những loại việc mà chính quyền địa phương có thể đảm nhiệm được tương ứng với khả năng đáp ứng của bộ máy chính quyền, tính chất của dân cư, địa bàn quản lý./.
