Bảo đảm bao quát được những hàng hóa đã hoàn thành thủ tục nhập khẩu
Trước đó, trình bày Tờ trình của Chính phủ về việc cho phép gia hạn thời gian lưu giữ hàng hóa tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan tại phiên họp thẩm tra của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết: Sự xuất hiện và bùng phát của dịch bệnh COVID-19 trên toàn thế giới từ năm 2019 đến nay nằm ngoài dự báo của thế giới, nhiều hoạt động sản xuất kinh doanh bị đình trệ, chuỗi cung ứng bị đứt đoạn. Lĩnh vực xuất nhập khẩu cũng chịu ảnh hưởng nhất định, trong đó nhiều hàng hóa gửi trong kho ngoại quan bị tồn đọng do không thể xuất khẩu hoặc nhập khẩu vào nội địa.
Theo quy định hiện hành, hết thời hạn tạm nhập của hàng hóa, doanh nghiệp phải thực hiện xuất khẩu, chuyển tiêu thụ nội địa hoặc tiêu hủy. Tuy nhiên, do chuỗi cung ứng trên thế giới bị đứt đoạn nên việc xuất khẩu khó khăn, nhiều hàng hóa tạm nhập thuộc diện không được chuyển tiêu thụ nội địa, nếu được phép nhập khẩu cũng phải đáp ứng điều kiện chặt chẽ. Trong khi đó, việc tiêu hủy hàng hóa gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.
Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp kinh doanh hàng tạm nhập được miễn thuế tại cửa hàng miễn thuế, gửi tại kho ngoại quan đã quá thời hạn lưu giữ tại Việt Nam theo quy định của Luật Hải quan mà không thể tái xuất trả nước ngoài do tác động của dịch COVID-19, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ đề xuất, bổ sung vào dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc cách, đặc thù trong phòng chống dịch COVID-19 quy định về gia hạn thời gian lưu giữ những hàng hóa nêu trên. Nội dung chính sách đề xuất đã được gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, được Bộ Tư pháp thẩm định và được Chính phủ thông qua.
Cụ thể, cho phép hàng hóa lưu giữ tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan nhưng hết thời hạn lưu giữ theo quy định tại Điều 47, Điều 61 Luật Hải quan (bao gồm cả thời gian gia hạn) phát sinh trong thời gian Thủ tướng Chính phủ công bố dịch COVID-19 theo Quyết định số 447/QĐ-TTg ngày 01/4/2020, được tiếp tục lưu giữ đến ngày cơ quan, người có thẩm quyền công bố hết dịch COVID-19 trên phạm vi toàn quốc và được gia hạn một lần không quá 12 tháng kể từ thời điểm công bố hết dịch. Thẩm quyền gia hạn thời gian lưu giữ hàng hóa tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan thực hiện theo quy định của Luật Hải quan.
Thảo luận về Tờ trình của Chính phủ, các đại biểu cơ bản tán thành về sự cần thiết bổ sung nội dung này vào dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc biệt, đặc cách, đặc thù trong phòng chống dịch COVID-19. Bên cạnh các vấn đề được nhóm nghiên cứu đề nghị giải trình rõ, một số ý kiến băn khoăn về quy định cho phép áp dụng việc gia hạn thời gian lưu giữ đối với tất cả hàng hóa miễn thuế, tạm nhập tái xuất quá thời gian lưu giữ phát sinh trong thời gian dịch bệnh xảy ra. Bởi, nếu hàng hóa được nhập khẩu trước thời gian phát sinh dịch bệnh thì đúng là doanh nghiệp không lường trước được tình huống mới này và cần được hỗ trợ để giảm bớt khó khăn.
Tuy nhiên, hàng hóa được nhập khẩu trong thời gian xảy ra dịch bệnh có cần thiết được Nhà nước hỗ trợ không? Đồng thời, cũng có ý kiến đề nghị, cần rà soát quy định về nội dung này để bảo đảm bao quát được những hàng hóa đã hoàn thành thủ tục nhập khẩu trước thời điểm dịch bệnh xảy ra, song ngay sau đó không thể xuất khẩu, bán hàng miễn thuế do chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19.
Quy định gia hạn sẽ có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành Nghị quyết
Tại đợt 1 Phiên họp thứ 6 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa qua, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết và nhận thấy, nội dung quy định tại Điều 1 của dự thảo Nghị quyết có tác động đến quyền, nghĩa vụ của doanh nghiệp và yêu cầu quản lý nhà nước đối với hàng hóa lưu giữ tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan.
Do đó, các nội dung này cần phải được quy định chặt chẽ, bảo đảm đáp ứng các yêu cầu sau: Kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp có liên quan trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp hiện nay; Bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước về hoạt động hải quan, tạo sự thống nhất, đồng bộ trong việc hiểu và áp dụng quy định về gia hạn thời gian lưu giữ hàng hóa tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan khi Nghị quyết được ban hành; Đáp ứng yêu cầu cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Về hiệu lực của Nghị quyết, để bảo đảm kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị nội dung này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
Tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã biểu quyết nhất trí thông qua Nghị quyết về việc cho phép gia hạn thời gian lưu giữ hàng hóa tại cửa hàng miễn thuế, kho của doanh nghiệp bán hàng miễn thuế, hàng hóa gửi kho ngoại quan. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhất trí Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày ký; giao Thường trực Ủy ban Pháp luật rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết và thực hiện các thủ tục theo quy định để sớm trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
