Trước đó, việc HĐCDGSNN công bố 1.226 ứng viên đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư và phó giáo sư năm 2017. Vấn đề làm ồn ào dư luận là số lượng ứng viên được công nhận năm nay tăng đột biến so với năm trước (hơn 60%).
Trong bối cảnh các tiêu chuẩn để được công nhận giáo sư, phó giáo sư sẽ được thắt chặt hơn trong năm tới, trong đó có những tiêu chuẩn bất khả thi với nhiều người (công bố trên các tạp chí quốc tế thuộc danh mục SCOPUS, ISI), sự gia tăng đột biến về số lượng này làm cho dư luận nghi ngờ nhiều ứng viên đã tranh thủ lên chuyến tàu vét, và có thể có hội đồng đã xuê xoa cho lọt nhiều ứng viên chưa đủ chuẩn. Thủ tướng đã có ý kiến chỉ đạo, HĐCDGSNN và các Hội đồng ngành đang xem xét rà soát, chắc chắn sẽ có câu trả lời trước công luận.
Một số hội đồng ngành vẫn bảo lưu kết quả 100% ứng viên của mình đủ tiêu chuẩn như Hội đồng Toán, hội đồng Giao thông Vận tải. GS-TSKH Vũ Minh Giang, Chủ tịch HĐCDGS ngành Sử học -Khảo cổ học - Dân tộc học, cho biết trước đó, các HĐCDGS ngành đã báo cáo kết quả rà soát lên Chủ tịch HĐCDGSNN, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ. Tại cuộc họp, các thành viên HĐCDGS ngành thảo luận nhiều vấn đề có tính nguyên tắc cũng như việc xử lý sau rà soát. Theo GS Giang, nội dung kết quả rà soát sẽ được Chủ tịch HĐCDGSNN trực tiếp báo cáo Thủ tướng tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2 vào ngày 1/3.
Hiện tại, nhiều ý kiến cho rằng cần thay đổi cả tiêu chí lẫn cách thức xét duyệt, bỏ phiếu với chức danh GS, PGS để đảm bảo minh bạch, chọn được đúng người giỏi, xứng đáng với chức danh này.
Kết quả ban đầu cho biết mới có Hội đồng ngành hóa học - công nghệ thực phẩm báo cáo một trường hợp được phát hiện hồ sơ không đủ minh chứng đạt các tiêu chuẩn cứng để được công nhận đủ tiêu chuẩn PGS. Ứng viên này là giảng viên của Trường ĐH Bách khoa - ĐH Quốc gia TP HCM. Khi rà soát, hội đồng ngành phát hiện hồ sơ của ứng viên còn thiếu một tiêu chuẩn cứng là hướng dẫn chính ít nhất 2 học viên cao học đã bảo vệ thành công luận văn thạc sĩ.
Theo giải thích của trường, trên thực tế ứng viên này đã đạt tiêu chuẩn này nhưng do sơ suất trong việc thực hiện thủ tục nên thiếu minh chứng trong hồ sơ. Đến khi xét hội đồng ngành cũng sơ suất không kiểm tra thấu đáo nên bỏ phiếu thông qua. Do đó, về mặt hồ sơ không đủ điều kiện thì đến nay chỉ một trường hợp của ngành hóa. Những ngành khác chưa cụ thể được vì có những trường hợp hồ sơ phức tạp, cần nhiều thời gian hơn để rà soát, nên hiện rà soát vẫn chưa xong. Vì thế, Bộ GD-ĐT và HĐCDGSNN sẽ phải xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, để cho phép các hội đồng ngành tiếp tục công việc rà soát.