Ngày 19/10, tại Singapore đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) lần thứ 12 (ADMM-12) với chủ đề “Tăng cường hợp tác, xây dựng tự cường”. Tiếp đó, ngày 20/10, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng lần thứ 5 (ADMM+5) đã diễn ra với sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng 10 nước thành viên ASEAN và các nước đối tác gồm: Australia, New Zealand, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ và Nga. Đại tướng Ngô Xuân Lịch - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Việt Nam tham dự hai Hội nghị ADMM-12 và ADMM+5.
Hoa kỳ cam kết hỗ trợ ASEAN
Trong khuôn khổ Hội nghị ADMM-12, chiều 19/10 đã diễn ra các cuộc gặp không chính thức giữa các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Hoa Kỳ. Tại cuộc gặp không chính thức giữa các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đề xuất một số sáng kiến nhằm tăng cường quan hệ quốc phòng giữa Trung Quốc và ASEAN, trong đó có việc thiết lập đường dây nóng trực tiếp ASEAN - Trung Quốc, giao lưu sĩ quan trẻ và sĩ quan trung cấp…
Bộ trưởng Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh rằng, hợp tác quốc phòng ASEAN-Trung Quốc đang ngày càng phát triển, đồng thời cam kết xây dựng một cộng đồng ASEAN-Trung Quốc gần gũi hơn vì một tương lai chung.
Tại cuộc gặp không chính thức Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN-Hoa Kỳ, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis nhấn mạnh Hoa Kỳ và ASEAN đã có mối quan hệ khăng khít từ hơn 40 năm qua. Trên cơ sở đó, Hoa Kỳ tiếp tục cam kết hỗ trợ ASEAN trong các lĩnh vực như: An ninh hàng hải và thực thi pháp luật; chống chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan bạo lực; hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai; xây dựng năng lực trong các lĩnh vực khác như luật pháp quốc tế, hoạt động gìn giữ hòa bình, cũng như ứng phó với các mối đe dọa về hóa học, sinh học và phóng xạ, an ninh mạng.
Cũng nhân dịp này, ASEAN và Hoa Kỳ đã nhất trí tiến hành diễn tập hàng hải chung trong năm 2019, cho rằng đây là biện pháp hữu ích nhằm tăng cường năng lực và sự hợp tác giữa các lực lượng hải quân của khu vực.
Việt Nam ủng hộ giải quyết tranh chấp một cách hòa bình
Phát biểu tại Hội nghị ADMM+ lần thứ 5, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nhất trí với các ý kiến chia sẻ tại Hội nghị về chống khủng bố và sự cần thiết phải triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin. Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho rằng nguy cơ khủng bố quốc tế ngày càng hiện hữu ở nhiều khu vực, trong đó có Đông Nam Á.
Tuy nhiên, giải quyết vấn đề khủng bố đã vượt ra khỏi khả năng của các quốc gia đơn lẻ, đòi hỏi phải có một giải pháp hợp tác toàn diện trên cơ sở tin cậy lẫn nhau. Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch khẳng định, Việt Nam ủng hộ những nỗ lực của cộng đồng quốc tế và mở rộng hợp tác nhằm ngăn ngừa các hoạt động khủng bố và các hoạt động hỗ trợ khủng bố dưới mọi hình thức, giải quyết tận gốc sự phát sinh của chủ nghĩa khủng bố.
Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam nhận định, sự phụ thuộc và tương tác giữa các quốc gia ngày càng gia tăng, việc xảy ra các bất đồng, tranh chấp là không tránh khỏi, đặt ra nhu cầu bức thiết phải đẩy mạnh các biện pháp xây dựng lòng tin. Các nước ASEAN đã triển khai hiệu quả các biện pháp xây dựng lòng tin, ngăn ngừa và quản lý những nguy cơ có thể dẫn đến va chạm và xung đột thông qua tham vấn, trao đổi thông tin, sử dụng đường dây liên lạc trực tiếp, tiếp xúc cấp cao và thúc đẩy hoạt động chung giữa các lực lượng quân đội.
Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam cho rằng, kết quả hợp tác thực chất trong các lĩnh vực như chống khủng bố, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm hoạ, an ninh hàng hải, quân y, gìn giữ hòa bình, hành động mìn nhân đạo và an ninh mạng phản ánh nỗ lực hợp tác chung của ASEAN trong triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đánh giá cao ý nghĩa, tầm quan trọng của đường dây liên lạc trực tiếp, Bộ Quy tắc về tránh va chạm bất ngờ trên biển đối với tàu hải quân, Khung hướng dẫn về tránh va chạm bất ngờ trên không đối với máy bay quân sự, cho rằng đây là một bước phát triển mới trong xây dựng lòng tin giữa các bên trên biển, trong đó có Biển Đông.
Đề cập đến hợp tác quốc phòng trong khuôn khổ ADMM+, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh đến việc duy trì sự đồng thuận và vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế hợp tác an ninh khu vực và trách nhiệm của các nước đối tác trong hợp tác quốc phòng với ASEAN. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, ASEAN cần nâng cao hiệu quả hợp tác trong ADMM+, thông qua việc hình thành mạng lưới các trung tâm điều phối khu vực về 7 lĩnh vực hợp tác đang triển khai trong ADMM+.
Về an ninh biển, trong đó có vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch khẳng định Việt Nam luôn luôn và thực sự mong muốn có một Biển Đông hòa bình, phát triển và mang lại lợi ích cho tất cả các bên. Việt Nam ủng hộ các biện pháp giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích của mỗi bên. Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch bày tỏ mong muốn các nước trong và ngoài khu vực thể hiện trách nhiệm trong việc xây dựng một trật tự trên biển, để Biển Đông thật sự là vùng biển hòa bình, hợp tác và hữu nghị.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho biết, năm 2020, Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN, bày tỏ hy vọng các nước ASEAN và các nước đối tác ủng hộ, hỗ trợ Việt Nam khi đảm nhiệm vai trò quan trọng này.
Kết thúc Hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Heng thông báo chuyển giao chức Chủ tịch ADMM, ADMM+ cho ngài Prawit Wongsuwan, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan, nước sẽ đảm nhiệm cương vị Chủ tịch ASEAN trong năm 2019. Hội nghị ADMM+ lần thứ 5 đã ra Tuyên bố chung Bộ trưởng Quốc phòng ADMM+ về phòng ngừa và đối phó với mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố và Tuyên bố chung Bộ trưởng Quốc phòng ADMM+ về các biện pháp xây dựng lòng tin thực chất.
Bên lề Hội nghị ADMM-12, chiều 19/10, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng các nước Philippines, Ấn Độ và Malaysia.
