Theo AFP, động thái của giới chức Indonesia được tiến hành trong bối cảnh các nhóm bảo thủ ở nước này trong những tháng gần đây đã khai thác mạng xã hội để lan tỏa nhiều tin giả vì nhiều mục đích khác nhau. Trong số các nạn nhân điển hình của các trò lừa đảo trên internet và các chiến dịch tung tin không đúng sự thật ở Indonesia thời gian qua có thể kể đến Thống đốc Jakarta Basuki Tjahaja Purnama.
Vào cuối năm 2016, đầu năm 2017, ông Purnama đã vấp phải chỉ trích nặng nề từ những người theo đạo Hồi sau khi một video đã được chỉnh sửa cho thấy hình ảnh ông này đang nhạo báng kinh Koran được đăng tải trên mạng internet. Đoạn video đã đưa tới các cuộc biểu tình quy mô lớn với hàng nghìn người Hồi giáo tham gia trên các tuyến phố của Jakarta. Ông Purnama hiện đang bị tống giam vì tội phỉ báng sau khi thất bại tại bầu cử.
Mới đây nhất, cảnh sát Indonesia đã trấn áp và bắt giữ các thành viên của tổ chức Đội quân mạng người Hồi giáo (MCA) – một tổ chức bao gồm các nhóm chuyên sử dụng Facebook, Instagram và Twitter để tấn công Chính phủ và kích động các phần tử cực đoan tôn giáo. Ông Gatot Eddy Pramono – người phụ trách các vấn đề xã hội ở Cơ quan cảnh sát quốc gia Indonesia – cáo buộc MCA đang muốn đẩy Chính phủ Indonesia vào tình trạng bất ổn và tạo xung đột xã hội.
Theo cảnh sát Indonesia, tổ chức này chính là nhóm đứng sau tin giả cho rằng hàng chục giáo sỹ Hồi giáo đã bị những người cánh tả tấn công cùng nhiều thông tin mang tính kích động không đúng sự thật khác, như các thông tin nhằm vào những nhóm người không theo đạo Hồi và những người thuộc nhóm đồng tính, song tính và chuyển giới với mục đích kích động xung đột xã hội.
Trước đây, Indonesia từng chứng kiến việc tung tin giả trên internet, trong đó có các chiến dịch bôi nhọ, gây mất uy tín chống lại Tổng thống Joko Widodo trong thời gian diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống hồi năm 2014. Tuy nhiên, việc gia tăng trấn áp tin giả trên mạng xã hội được giới chức nước này tiến hành gần đây đã phản ánh lo ngại của họ về khả năng tin giả tác động đến chiến dịch bầu cử Tổng thống sẽ diễn ra vào năm 2019 tới. Trước đó, vào tháng 6 tới, Indonesia sẽ tiến hành đồng thời các cuộc bầu cử chính quyền các địa phương. “Những tin giả đó là một mối đe dọa tới bầu cử”, ông Damar Juniarto, người điều phối của tổ chức vì quyền kỹ thuật số SAFENET của Indonesia, nói.
Hồi tháng trước, Bộ thông tin và truyền thông Indonesia thông báo sẽ đưa vào sử dụng một phần mềm mới để nhận dạng các trang tin đăng tải các thông tin giả. Tổng thống Widodo hồi tháng 1 vừa qua cũng đã công bố quyết định thành lập một cơ quan an ninh mạng mới nhằm đối phó với khả năng lây lan tin giả. Ngoài ra, cảnh sát Indonesia cũng khẳng định sẽ cảnh giác cao độ với các tin giả trên mạng.
Mặc dù vậy nhưng việc chống tin giả ở Indonesia được cho là sẽ vẫn không hề dễ dàng bởi theo thống kê, khoảng 130 triệu người Indonesia, tương đương khoảng 1 nửa dân số của nước này – dành trung bình gần 3 giờ rưỡi trên mạng xã hội. Đây là một trong những tỉ lệ cao nhất trên thế giới. “Nhiều người nghĩ rằng tất cả các bài báo và video trên internet đều là thật. Họ không biết rằng trong đó có cả những tin giả”, ông Savic Ali – Giám đốc bộ phận truyền thông tổ chức Nahdlatul Ulama (NU) – cho hay.