Khám phá hậu trường phim "Đào, phở và piano"

"Đào, phở và piano là phim Nhà nước nằm trong kế hoạch phát hành, phổ biến thí điểm một số phim sản xuất sử dụng ngân sách Nhà nước do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ban hành.

Sau gần hai tuần ra rạp, "Đào, phở và piano" ghi nhận mức doanh thu 1 tỷ đồng (theo số liệu của Box Office Việt Nam - đơn vị thống kê độc lập) dù suất chiếu hạn chế. Phim tạo ra cơn sốt "săn vé" với khán giả Hà Nội và mới đây là TPHCM khi Beta Cinemas và Cinestar công bố phát hành phim.

Phim bấm máy từ cuối năm 2022 đến đầu năm 2023, trong thời tiết khắc nghiệt ở vùng miền núi phía Bắc. Ê-kíp thường xuyên quay vào buổi đêm, khi nhiệt độ giảm sâu. Vào một số cảnh lúc ban ngày, khi thời tiết nắng nóng, diễn viên lại phải mặc áo chần bông, áo len để khớp bối cảnh của cuộc chiến vào mùa đông.

Trong quá trình quay phim, đạo diễn Phi Tiến Sơn sử dụng nhiều cảnh quay thật, kết hợp một số cảnh quay trên nền phông xanh (được dựng thêm hiệu ứng kỹ xảo sau đó). Các cảnh quay cháy, nổ được thực hiện theo tiêu chuẩn, có giám sát viên, đảm bảo an toàn cho cả ê-kíp.

Đạo diễn Phi Tiến Sơn (phải) chỉ đạo trên phim trường

Các diễn viên tham gia phim có nhiều pha hành động. Ban đầu, ê-kíp muốn dùng cascadeur (diễn viên đóng thế). Tuy nhiên, Doãn Quốc Đam (vai Dân) nhận thấy ở các cảnh ngã, diễn viên đóng thế chỉ thực hiện động tác ngã, không diễn xuất, biểu cảm, khiến nhân vật thiếu "hồn", vì thế anh xin tự thực hiện. Khi quay cảnh nhân vật ngã từ trên mái ngói xuống, cơ thể anh có nhiều vết xước, có chỗ chảy máu, do gạch ngói đâm vào người.

Nhân vật của Doãn Quốc Đam được hóa trang máu me trong một cảnh phim

Nữ chính Cao Thùy Linh đảm nhận vai cô tiểu thư Hà thành tên Hương trong phim, cũng có một cảnh hành động. Khi cầm bom ba càng lao vào xe tăng của quân địch ở cuối phim, cô được ê-kíp hỗ trợ bằng cách treo người trên dây cáp.

Nữ chính Cao Thùy Linh trong cảnh cầm bom ba càng lao vào xe tăng của quân địch ở cuối phim

NSND Trung Hiếu trên phim trường "Đào, phở và piano" thực hiện một cảnh quay. Sau nhiều năm rời xa điện ảnh, nam diễn viên trở lại với vai cha xứ.

NSND Trung Hiếu trên phim trường

NSND Trần Lực đảm nhận vai họa sĩ già tài năng.

NSND Trần Lực trong hậu trường phim "Đào, phở và piano"

Theo chia sẻ của họa sĩ Vũ Việt Hưng - phụ trách thiết kế mỹ thuật, ê-kíp đã nghiên cứu, chọn cảnh thực tế tại Nam Định, Hải Dương, Hải Phòng, Sơn Tây (Hà Nội). Đó đều là những nơi mà trước đây Pháp từng xây dựng, có những con phố cổ như bối cảnh đòi hỏi. Tuy nhiên, do những nơi này đã ít nhiều chịu tác động của những yếu tố hiện đại nên đoàn phim chuyển sang phục dựng bối cảnh.

Hình ảnh phim trường "đổ nát chưa từng có" tái hiện Hà Nội năm 1946-1947 trong phim "Đào, phở và piano".

Đoàn làm phim phục dựng khu phố cổ dài 120m, đường và vỉa hè lên tới 15m chiều rộng, hai dãy nhà san sát hai bên được hình thành từ phác thảo, dựng sa bàn cho tới dựng bối cảnh. Không gian này giúp cho đoàn làm phim có những cảnh toàn, cảnh quay từ trên cao không vướng các công trình hiện đại.

Một khu phố cổ Hà Nội hoang tàn, đổ nát dài 120m, đường và vỉa hè rộng tới 15m đã được dựng lại tại phim trường ở gần hồ Đại Lải (Vĩnh Phúc) - nơi Trung Đoàn E24 từng đóng quân.

Họa sĩ Hưng cho biết thêm, trong phim anh dùng nhiều vật dụng gia đình, tủ, giường, nồi đất, hoành phi câu đối trong cảnh người dân dựng tường rào chiến lũy. Các loại xe chiến đấu, súng được mô phỏng từ mẫu ngoài đời, có tham khảo hiện vật từ Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.

Anh khẳng định việc xây dựng cảnh cho phim là một thách thức rất lớn. Bởi khung cảnh phim xảy ra cách đây 80 năm trước và để tìm được bối cảnh cho phim trong thời điểm này là không thể.

Họa sĩ cho biết để xây dựng được bối cảnh phố cổ Hà Nội năm 1946 với tỉ lệ 1:1 đáp ứng được với nguyên mẫu lịch sử anh và các đồng nghiệp đã mất nhiều thời gian nghiên cứu, phác thảo vẽ tay và dựng thành bản 3D.

“Trong điện ảnh dựng bối cảnh là khâu quan trọng nhất tạo ra hiệu ứng tạo ra chất liệu tạo ra không gian. Xây dựng mới sau đó đập phá tạo hiệu quả cũ, rêu mốc, khói bụi. Chúng tôi mất nhiều công sức và thời gian để dựng cảnh”, họa sĩ Vũ Viết Hưng chia sẻ.

Với một bộ phim lịch sử và đề tài chiến tranh lại có kinh phí hạn hẹp, ê-kíp sáng tác phải bàn bạc thảo luận kỹ càng để xây dựng bối cảnh. Những ngôi nhà, những mảng tường, con ngõ... phải được tính toán kỹ lưỡng để không gây lãng phí.

“Chúng tôi phải làm mọi thứ trong giới hạn của nguồn vốn với chất lượng tốt nhất. Thiết kế bối cảnh trong phim lịch sử, nhất là đối với Đào, phở và piano là khâu phức tạp nhất. Chúng tôi phải làm từ con số không và phải làm sao thế nào để khán giả nhìn thấy đời sống của nhân vật một cách chân thật nhất. Thời gian có hạn buộc chúng tôi phải đẩy nhanh tốc độ để đáp ứng tiến độ đã đề ra”, anh Hưng nêu.

Trong phim chiến tranh những quả nổ, những đám cháy được gọi là hiệu ứng đặc biệt. Những hiệu ứng này có ê-kíp riêng để thực hiện. Toàn bộ ê-kíp phải luôn chuẩn bị sẵn sàng dụng cụ những bình chữa cháy để đảm bảo an toàn cho diễn viên trong bối cảnh quay.

Một số hình ảnh hậu trường khác

Hình ảnh và video: CTCP Phim truyện 1.