Bộ Trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh chia sẻ với báo giới xung quanh vấn đề giá cả cuối năm, vấn đề bình ổn giá cũng như câu chuyện điện, than… rất được người dân quan tâm.
- Thưa ông, có ý kiến cho rằng Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã sử dụng sai, không có hiệu quả?
- Trong pháp lệnh giá quy định, Chính phủ được phép áp dụng các biện pháp để bình ổn giá. Ban Dân nguyện của QH cũng nói rõ, là quỹ sử dụng chưa thật chuẩn mà không phải là sai, cần xem lại.
- Nhưng có ý kiến cho rằng, thực tế, quỹ này hoạt động giống như việc doanh nghiệp bỏ từ tay trái sang tay phải, vậy cơ chế giám sát hoạt động sẽ được thực hiện như thế nào?
Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh.
- Việc ý kiến này khác là quyền của mọi người. Vấn đề là xem mục tiêu của quỹ là gì và đã đạt được chưa. Nếu bình thường, giá thả nổi lên xuống theo đúng thị trường, như các nước vẫn làm. Một ngày có khi có mấy mức giá khác nhau và người tiêu dùng quen với việc này. Việt Nam không muốn biến động thường xuyên như vậy mà phải có thời hạn nhất định và quỹ được lập ra là vì mục tiêu này và đã đạt được mục tiêu. - Dường như chúng ta vẫn chưa công khai mỗi lần bình ổn giá, việc sẽ chi từ quỹ bao nhiêu và việc kiểm soát có thường xuyên không?
- Theo quy định, quỹ chỉ được sử dụng trong mục đích duy nhất là bình ổn giá. Sau này, quyết toán ai làm sai thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Đầu năm, khi thấy giá có chiều hướng khác thường, quỹ đã được sử dụng có hiệu quả và từ nay đến cuối năm cũng sử dụng quỹ để mặt hàng xăng dầu không tác động lớn đến "rổ" giá cả chung. Như tháng 10, nếu để doanh nghiệp tự điều hành thì họ đã tăng giá.
- Như vậy sẽ không có chuyện bỏ quỹ bình ổn giá xăng dầu?
- Chính phủ thành lập quỹ để can thiệp và quản lý giá xăng dầu trong những giai đoạn giá cả lên cao và xăng dầu luôn được xác định là mặt hàng nhạy cảm đến cả sản xuất và tiêu dùng. Sau khi có Nhà máy (NM) lọc dầu Dung Quất, lượng xăng dầu phải nhập vẫn là 70%. Cơ chế mặt hàng xăng dầu, kể cả Nhà máy lọc dầu Dung Quất, đi theo thị trường, phụ thuộc giá thị trường rất lớn và biến động hàng giờ. Nếu ta cứ chạy theo hàng giờ như vậy sẽ rất phức tạp và tạo tâm lý bất an trong đời sống xã hội. Việt Nam chưa muốn và chưa quen với việc điều chỉnh giá xăng dầu lên xuống theo giờ nhưng cũng không có nghĩa là bao cấp mà dùng quỹ bình ổn để điều chỉnh.
- Giá điện, giá than cũng được người dân rất quan tâm, liệu sẽ có quỹ bình ổn giá về mặt hàng này?
- Chúng tôi đang nghiên cứu vì không thể kéo dài giá điện, giá than kiểu bao cấp như hiện nay. Như giá điện không để thua lỗ mãi được thì phải có lộ trình để tăng giá nhưng cố gẳng để ảnh hưởng thấp nhất đến đời sống và nền kinh tế. Tuy nhiên, việc này cũng chưa bàn cụ thể và chưa thấy phương án của Bộ Công thương.
- Nhưng hiện giá cả tăng và có nguy cơ kéo dài thì việc tăng thêm giá điện, giá than có phù hợp?
- Vì vậy mới cần có lộ trình, chọn thời điểm phù hợp. Ngoài ra, Chính phủ đã trình Trung ương để việc điều chỉnh không ảnh hưởng đến người có mức thu nhập thấp. Lấy ví dụ như việc không điều chỉnh những số điện đầu tiên, còn cụ thể thế nào còn phải tính toán. Trước đó, Nhà nước hỗ trợ cho người dân vùng cao qua đơn vị cung cấp điện, nay không áp dụng cách này mà hỗ trợ trực tiếp cho người dân và người dân tiết kiệm thì chi phí sẽ ít hơn.
- Thưa ông, chỉ số giá tháng này đã tăng trên 1% và theo quy luật trong 2 tháng cuối năm còn tăng cao. Như vậy nhiều khả năng sẽ vượt xa chỉ tiêu mà Quốc hội giao cho Chính phủ?
- Hiện có chỉ đạo quyết liệt để ổn định giá, nhất là giá lương thực, thực phẩm. Trong giá tăng phải phân tích cơ cấu, ở thời điểm nhất định, phải điều chỉnh giá lương thực vì mặt hàng này nếu thấp quá sẽ ảnh hưởng đến đời sống bà con nông dân nhưng nếu tăng quá thì cũng ảnh hưởng đến vĩ mô. Do vậy, phải xử lý hài hòa các mục tiêu khác nhau.
- “Đến hẹn lại lên”, người tiêu dùng lo ngại giá cả sẽ "leo thang" vào dịp trước Tết nguyên đán?
- Chúng tôi sẽ tập trung vào các biện pháp như cung ứng đầy đủ hàng hóa. Chỉ đạo các địa phương phải ra quân quyết liệt để kiểm soát, thanh tra hoạt động đăng ký giá và niêm yết giá. Phải báo cáo việc hình thành giá như thế nào, nếu tăng giá vô căn cứ thì phải xử lý nghiêm. Biện pháp này sẽ làm mạnh và cương quyết. Đặc biệt, đối với khu vực chịu lũ lụt ở Miền Trung phải đảm bảo đủ nguồn hàng hóa phục vụ đời sống nhân dân.
- Cảm ơn ông.
Việt Hưng (ghi)
