Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đã thẩm tra định mức phân bổ dự toán chi đầu tư phát triển và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên áp dụng cho thời kỳ ổn định ngân sách 2011-2015.
 |
| Mức tăng vốn đầu tư theo báo cáo của Chính phủ là chưa đồng đều |
Mức tăng vốn đầu tư chưa đồng đều
Theo báo cáo của Chính phủ, việc phân bổ đầu tư từ ngân sách nhà nước (NSNN) 4 năm qua được đặt trong cân đối tổng thể đầu tư giữa các ngành, lĩnh vực để phục vụ mục tiêu phát triển KT-XH giai đoạn 2006-2010.
Chi đầu tư phát triển cho lĩnh vực xã hội trong tổng chi đầu tư phát triển thuộc NSNN đã tăng từ 43,4% (năm 2007) lên 49,1% năm 2010. Trong giai đoạn này, vốn đầu tư từ NSNN được tập trung chủ yếu cho các địa phương, đầu tư do các địa phương quản lý tăng cao cả về mức và tỷ trọng (năm 2007 chiếm 60,8%, năm 2010 chiếm 69,8%).
Chính phủ cho rằng, việc phân bổ vốn đầu tư phát triển thuộc nguồn NSNN được xây dựng dựa trên các nguyên tắc, tiêu chí và định mức đã được lượng hóa, bảo đảm sự công khai, minh bạch và công bằng trong phân bổ vốn giữa các ngành, địa phương nên nhận được sự đồng thuận cao.
Việc phân bổ vốn đầu tư trong 4 năm qua về cơ bản đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ phát triển KT-XH vừa phục vụ việc hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng về kinh tế đồng thời tiếp tục chú trọng và tập trung đầu tư thực hiện các mục tiêu phát triển nguồn nhân lực, giáo dục và đào tạo, xóa đói giảm nghèo, y tế, văn hóa…
Việc phân bổ vốn cho các địa phương thực hiện theo đúng tiêu chí, định mức đã đề ra. Việc bố trí nguồn vốn bổ sung có mục tiêu đã bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ của các chương trình phát triển KT-XH của các địa phương.
Tuy nhiên, mức tăng vốn đầu tư trong cân đối giữa các tỉnh, thành phố trong vùng không đồng đều và do đó, Chính phủ cũng đề xuất việc xây dựng các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ các chương trình hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách Trung ương.
Cần một tương quan hợp lý
Thảo luận tại phiên họp, đa số thành viên Ủy ban Tài chính Ngân sách nhất trí với các báo cáo của Chính phủ đồng thời nhấn mạnh một số nội dung: Việc xây dựng các tiêu chí và định mức mới phải bảo đảm tương quan hợp lý giữa việc phát triển các vùng kinh tế trọng điểm, các địa phương có số thu lớn, có điều tiết cao về NS Trung ương với việc ưu tiên hỗ trợ các vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc và các vùng khó khăn khác để thu hẹp dần khoảng cách về trình độ phát triển kinh tế, thu nhập và mức sống dân cư giữa các vùng miền.
Phân bổ vốn đầu tư phát triển phải bảo đảm tính công khai, minh bạch, công bằng; bảo đảm sử dụng có hiệu quả vốn đầu tư của NSNN; tránh dàn trải…
Các ý kiến thống nhất với những yêu cầu, nguyên tắc trong xây dựng hệ thống tiêu chí định mức của Chính phủ, song cần lưu ý: Hệ thống định mức phải tính đến khả năng của nguồn thu NS, sự phát triển của nền kinh tế; định mức phân bổ phải là đòn bẩy kích thích cải cách hành chính, tinh giản biên chế, giảm gánh nặng NS.
Cần có tiêu chí ưu tiên các vùng kinh tế trọng điểm, miền núi, hải đảo, khó khăn, lĩnh vực y tế, giáo dục, an ninh quốc phòng.
Các thành viên Ủy ban cũng lưu ý cân nhắc việc đầu tư trực tiếp cho các Tập đoàn, TCty nhà nước; việc bố trí vốn cho các hiệp hội, tổ chức phi chính phủ.
Về phân bổ vốn cho địa phương, cần rà soát để đảm bảo tính công bằng, hợp lý; kiến nghị số điểm đối với một số tiêu chí, ví dụ số hộ nghèo, số đồng bào dân tộc thiểu số…cần tăng lên ít nhất 2 điểm; tránh tình trạng nghiêng về các địa phương đã có điều kiện thuận lợi hơn.
Ủy ban cũng đề nghị cần xây dựng hệ thống tiêu chí phân bổ đối với nguồn Trái phiếu Chính phủ; rà soát lại toàn bộ chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là những chương trình đã hết thời hạn…
Thanh Hòa
