Hôm qua (14/2), Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng - Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ đã có buổi làm việc với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) về những biến tướng của lễ hội.
Bộ quản lý cần lên tiếng
Nội dung đề cập đầu tiên tại buổi làm việc là vấn đề lễ hội, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho hay, vừa qua người dân không đồng tình về nhiều lễ hội biến tướng, có biểu hiện lợi ích nhóm, thương mại hóa.
Một số lễ hội tổ chức quy mô lớn, kéo dài nhưng manh mún. Nhiều hình ảnh phản cảm diễn ra tại các lễ hội như đền Gióng (Sóc Sơn), chùa Hương (Hà Nội), cướp Phết (Phú Thọ).
Nhắc lại chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Dũng nhấn mạnh: “Thủ tướng nói những việc đó các cơ quan quản lý nhà nước lên tiếng nhưng riêng Bộ VHTT&DL lại không lên tiếng, không phản hồi. Việc này đã có từ lâu nhưng Bộ Văn hóa không có bất cứ báo cáo nào, Sáng nay, Thủ tướng gọi tôi sang nói, nếu Bộ trưởng ngại lên tiếng thì báo cáo để Thủ tướng lên tiếng”.
Cũng theo ông Dũng, Thủ tướng muốn Bộ VHTT&DL kiểm tra giúp Chính phủ việc quản lý các lễ hội, báo cáo tình hình, nêu thực trạng để có chấn chỉnh hoạt động quản lý lễ hội, đặc biệt về công tác quản lý nhà nước; kiểm tra việc thực hiện các quy định như cấm dùng xe công đi lễ hội, cấm đi lễ hội giờ hành chính… để chấn chỉnh.
Vấn đề tiếp theo, Thủ tướng yêu cầu Bộ VHTT&DL báo cáo về tiến độ triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị về đưa du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, việc triển khai ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng tại Hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch. Cụ thể, giải quyết vấn đề khách đến không muốn quay trở lại, vấn đề hướng dẫn viên, chất lượng dịch vụ, hạ tầng, giải quyết tình trạng “chặt chém” du khách...
Bộ VHTT&DL cũng cần hết sức quan tâm tới công tác quản lý nghệ thuật biểu diễn, khi năm 2016 bùng nổ các cuộc thi sắc đẹp từ cấp quốc gia tới địa phương. Cùng với đó là công tác phong tặng nghệ sĩ, xét tặng giải thưởng cho các văn nghệ sĩ. “Khi các nhà thơ như Xuân Quỳnh, Thu Bồn… không được nhận giải thưởng, các ý kiến, dư luận quan tâm thì phải có giải thích, báo cáo, nói rõ lý do. Rồi hiện tượng phong tặng, truy tặng nhưng lại không có tiền thưởng ngay. Phải không để xảy ra chuyện chạy chọt, phải rất công tâm, khách quan, mặc dù không có nhưng cũng không nên để dư luận nghi ngờ”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ bảo, địa phương 'bỏ ngoài tai'
Báo cáo với Tổ công tác, bà Trịnh Thị Thủy, Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở cho biết, hàng năm Bộ có chuyên đề riêng về quản lý lễ hội, ban hành các văn bản chỉ đạo, gửi UBND các tỉnh, thành để chấn chỉnh.Vì vậy, năm nay nhiều hình ảnh phản cảm đã không còn, như Lễ hội chém lợn tại Ném Thượng, Lễ hội đập đầu trâu,…
Các lễ hội lớn, Bộ đều thành lập các đoàn giám sát, tuy nhiên, bà Thủy cũng thừa nhận vẫn có địa phương chưa thực hiện nghiêm, đâu đó vẫn xảy ra lễ hội có các hành vi phản cảm. Còn theo Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái, Bộ VHTT&DL cũng đã đề nghị với các địa phương không tổ chức các lễ hội phản cảm nhưng các địa phương bỏ “ngoài tai”.
“Thanh tra Bộ mà lập biên bản với Phó Chủ tịch tỉnh thì khó lắm”
Thông tin thêm, ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ VHTT&DL cho biết, bên cạnh đánh giá mặt tích cực của lễ hội cũng thừa nhận có tình trạng lợi dụng chọi trâu để cờ bạc, ăn tiền. Đáng chú ý, có lễ hội chọi trâu không được phép nhưng do đích thân Phó Chủ tịch tỉnh làm trưởng ban tổ chức.
“Thanh tra Bộ mà lập biên bản với Phó Chủ tịch tỉnh thì khó lắm”, ông Thành nêu thực tế và cho biết nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên đó là vấn đề du lịch gắn với kinh tế nên việc quản lý lễ hội ngày càng khó khăn. Liên quan đến việc xe công đi lễ hội, ông Thành cho hay Bộ không có thẩm quyền để thực hiện việc giám sát cũng như thống kê.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện đã giải trình về các vấn đề. Về lễ hội, ông Thiện cho biết, ngay trong năm 2016 đã chuẩn bị trước cho công tác quản lý lễ hội năm nay và nhìn chung, công tác quản lý lễ hội đã tốt hơn. Nhiều nét phản cảm tại các lễ hội đã giảm đi. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số vấn đề. “Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, trong tuần tới chúng tôi sẽ sơ kết bước đầu về việc tổ chức các lễ hội, những nơi nào có vấn đề sẽ có phát ngôn chính thức, tham mưu chỉ đạo”, ông Thiện nói và cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng liên quan tới quản lý nhà nước về gia đình, quản lý nghệ thuật biểu diễn, việc phong tặng các danh hiệu, trao các giải thưởng…
Bộ phải có chính kiến
Sau khi lắng nghe ý kiến của đại diện các cơ quan của Bộ VH-TT&DL, ông Dũng đề nghị Bộ cần phải lên tiếng về các lễ hội, tốt hay không tốt, đúng hay không đúng dưới góc độ của cơ quan quản lý nhà nước. “Ví dụ trước hình ảnh phản cảm tại đền Gióng, đồng chí Bí thư Thành ủy Hà Nội lên tiếng luôn, nó khác với việc chỉ trả lời báo chí. Trước hình ảnh cực kỳ phản cảm như nhà sư ném lộc, cướp lộc… Thủ tướng muốn Bộ VHTT&DL phải có chính kiến giữa ranh giới được và không được, chứ không thể nói việc này không thuộc bộ tôi, thuộc bộ kia”, ông Dũng lưu ý.