Theo Dự thảo Nghị định của Chính phủ Quy định đấu giá (ĐG) quyền khai thác (QKT) khoáng sản (KS), giá khởi điểm được xác định bằng giá trị phần trăm trữ lượng KS mà tổ chức, cá nhân tham gia ĐG cam kết trả cho Nhà nước. Tuy nhiên, thực tế việc xác định giá khởi điểm không hề đơn giản...
Tài sản đặc thù
Theo Ban soạn thảo, Bộ Tài nguyên và Môi trường, ĐG QKTKS khác với ĐG quyền sử dụng đất cũng như ĐG tài sản hữu hình khác.
Về bản chất, ĐG QKTKS gần giống như ĐG quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, ĐG QKTKS phức tạp hơn do tính chất đặc thù của loại “tài sản” này. Nhất là khi Luật quy định hình thức ĐG tại Điều 79 bao gồm cả ở khu vực đã thăm dò (xác định được trữ lượng, chất lượng KS và có thể dự tính được giá trị của mỏ KS đưa ra ĐG) và ĐG cả ở khu vực chưa thăm dò KS (chưa xác định được trữ lượng, chất lượng KS). Do đó, quy định ĐG theo giá trị tính bằng tiền hay ĐG tính theo % trữ lượng mà doanh nghiệp cam kết sẽ trả cho Nhà nước (thực chất vẫn là tính giá trị bằng tiền sau khi áp giá KS thương phẩm, điều kiện khai thác vào trị số % trữ lượng trúng ĐG).
 |
Mặt khác, cần tính đến mức độ rủi ro địa chất khi tổ chức, cá nhân trúng ĐG QKTKS ở khu vực chưa thăm dò KS. Khi đó, sau khi trúng ĐG, tổ chức, cá nhân phải thực hiện công tác thăm dò KS, nếu có kết quả tốt, có tính khả thi mới chuyển sang giai đoạn khai thác, nếu không sẽ dừng lại, chấp nhận rủi ro.
Xuất phát từ những lý do trên, dự thảo Nghị định quy định việc ĐG QKTKS không ĐG ngay giá trị tính bằng tiền mà ĐG thông qua giá trị phần trăm trữ lượng mà tổ chức, cá nhân cam kết sẽ trả cho Nhà nước sau khi trúng ĐG.
Đấu giá cũng đặc thù
Theo ông Võ Minh Đức - Tổng Giám đốc Cty CP KS và Vật liệu xây dựng Long Sơn Phú, do KS là tài sản đặc thù nên việc ĐG cũng đặc thù.
Để đưa ra ĐG QKTKS của một mỏ là ĐG trữ lượng KS nằm trong khu mỏ đó. Nhưng trong nhiều trường hợp, trữ lượng KS trong khu vực mỏ chưa thể xác định chính xác được do hạn chế về mức độ nghiên cứu, công nghệ khai thác tuyển luyện, nhu cầu sử dụng của thị trường hiện tại, giá cả của từng thời kỳ.
“Đơn cử như đá xây dựng: Trữ lượng được tính phần nổi (tạo thành núi) và phân âm. Vậy độ sâu khai thác được xác định đến đâu?” - ông Đức dẫn chứng. Theo ông Đức, quy định nguyên tắc xác định giá khởi điểm (Điều 4) như dự thảo là xác định bằng giá trị phần trăm trữ lượng KS mà tổ chức, cá nhân tham gia cam kết trả cho Nhà nước là không hợp lý, không công bằng, sẽ gây thiệt hại cho Nhà nước nếu DN trả một lần sau phiên ĐG.
Giá nào?
Đồng tình với quan điểm này, bà Nguyễn Thị Mai (Cty CP Bán ĐG tài sản Á Châu) cũng cho rằng Dự thảo quy định: “Giá khởi điểm được xác định bằng giá trị phần trăm trữ lượng KS” là chưa hợp lý vì chưa bao hàm cả giá khởi điểm cho việc thăm dò KS. “Nguyên tắc này chỉ áp dụng đối với việc khai thác KS. Tổ chức, cá nhân khi thăm dò khai thác KS phải thuê đất của Nhà nước, đền bù thiệt hại về đất, hoa màu trên đất. Vậy những khoản tiền này tính như thế nào khi xác định giá khởi điểm ĐG khai thác KS...” - bà Mai đặt vấn đề.
Bà Dương Thu Phương (Vụ Bổ trợ tư pháp, Bộ Tư pháp) đề nghị làm rõ căn cứ nào để xác định phần trăm trữ lượng đã được phê duyệt làm giá khởi điểm để bán ĐG. Hơn nữa, đối với trường hợp chưa thăm dò KS thì căn cứ nào để xác định giá khởi điểm. “Giá khởi điểm cần được quy định thuyết phục hơn, tránh tình trạng quá thấp có thể dẫn tới tiêu cực...” - Bà Phương nói.
Bà Phương cũng cho rằng Ban soạn thảo cần rà soát kỹ toàn bộ trình tự, thủ tục bán ĐG trong Dự thảo Nghị định để đảm bảo thống nhất, phù hợp với quy định của Nghị định 17 và các văn bản pháp luật khác liên quan. Một số điều cụ thể về trình tự, thủ tục bán ĐG trong Dự thảo (Điều 10, 11, 12, 17, 18) cần được Ban soạn thảo cân nhắc kỹ về tính cần thiết vì Nghị định 17 đã quy định chung, thống nhất về vấn đề này.
Được biết, Dự thảo Nghị định quy định ĐG QKT KS đang dược Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam lấy ý kiến cộng đồng DN...
Thanh Thanh
