Các đại biểu cho rằng việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách trong một số lĩnh vực khác so với một số luật hiện hành cho phù hợp với yêu cầu phát triển TP Đà Nẵng là cần thiết, nhằm tạo điều kiện cho TP có thêm cơ hội huy động nguồn lực, tập trung đầu tư, tiếp tục phát triển nhanh, bền vững, đóng góp lớn hơn vào sự phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách chung của cả nước.
Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ đề xuất cho phép thí điểm tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng theo hướng xây dựng mô hình tổ chức 1 cấp chính quyền địa phương (cấp TP) và 2 cấp hành chính (quận, phường).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, việc lựa chọn thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị là phù hợp với Điều 111 Hiến pháp, cụ thể hóa quy định Khoản 14, Khoản 17 Điều 2 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Đây là mô hình chính quyền mà TP Đà Nẵng đã được chọn thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND tại 7 quận, huyện, 45 phường và có kết quả tốt trong giai đoạn 2009-2016, tạo được sự đồng thuận của cán bộ, công chức, viên chức, người dân TP.
Bên cạnh đó, bộ máy cơ cấu tổ chức của các quận, phường gọn nhẹ hơn, hoạt động nhanh nhạy, thông suốt hơn, cơ quan hành chính ở quận, phường tích cực, chủ động điều hành, quyết định nhanh chóng những vấn đề cấp bách của địa phương trên cơ sở xác định rõ trách nhiệm của mỗi trị trí việc làm.
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải, cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội cho phép Đà Nẵng thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị.
Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng việc thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị cũng như cơ chế, chính sách đặc thù cho TP Đà Nẵng cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng để bảo đảm tính tương quan, tương đồng giữa các TP trong cả nước, tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ cho việc thực hiện và giám sát.
Có ý kiến đề nghị cần cân nhắc thêm vì việc chỉ tổ chức một cấp chính quyền ở đô thị sẽ phần nào làm ảnh hưởng đến việc bảo đảm quyền đại diện, quyền làm chủ của người dân và hoạt động giám sát của HĐND.
Vì vậy, Ủy ban Tài chính-Ngân sách đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ hơn về cơ cấu tổ chức của UBND quận, phường gồm 4 thành viên như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ (trong đó bao gồm chức danh Trưởng Công an và Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự).
Bên cạnh đó, dự thảo Nghị quyết chưa làm rõ người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận có còn là thành viên UBND quận không và vị trí, tính chất, cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận như thế nào.
Tán thành cần có cơ chế cho Đà Nẵng phát triển mạnh hơn, phù hợp với vị trí và chiến lược vốn có, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đánh giá, việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại Đà Nẵng là phù hợp.
Tuy vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu lưu ý, "Mô hình chính quyền đô thị phải có điểm khác, phải được phân cấp, phân quyền; cơ cấu tổ chức bên trong cũng cần xem xét lại để phát huy được tiềm năng, lợi thế của Đà Nẵng".
Quan tâm đến các quy định về ngân sách, thuế, phí của TP Đà Nẵng theo dự thảo Nghị quyết Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị "xem xét kỹ để không tạo ra sự chênh lệch quá lớn so với mặt bằng chung của cả nước'.
Ngoài ra, theo Phó Chủ tịch Đỗ Bá Ty, Đà Nẵng là địa bàn đặc biệt quan trọng về quốc phòng-an ninh. nên Nghị quyết cần đánh giá bổ sung thêm về mô hình chính quyền đô thị có thuận lợi, khó khăn gì trong vấn đề đảm bảo quốc phòng-an ninh của TP này.
