Một thoáng Tết Đoan Ngọ thời Lê Trung Hưng

(PLVN) - Chuỗi hoạt động Tết Đoan Ngọ và ngày Quốc tế Thiếu nhi gồm: Trưng bày "Tết Đoan Ngọ xưa và nay", giới thiệu một số phong tục xưa trong dân gian và cung đình, bộ sưu tập quạt đặc sắc, vẽ các danh lam thắng cảnh Thăng Long của nghệ nhân Lân Tuyết (thời gian từ ngày 24/5/2019 – 9/6/2019); Trưng bày "Trò chơi dân gian Việt Nam" (thời gian: từ ngày 24/5/2019 – 30/6/2019).
Một thoáng Tết Đoan Ngọ thời Lê Trung Hưng

Nhân dịp Tết Đoan Ngọ và ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức một chuỗi các hoạt động trưng bày, trải nghiệm phục vụ khách tham quan và các em nhỏ. Đây là những hoạt động tìm về cội nguồn xưa, gìn giữ những phong tục tập quán tốt đẹp của cha ông và góp phần khơi nguồn tinh hoa dân tộc, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Trong đó, có nhiều trải nghiệm, hoạt động dân gian, truyền thống dành cho các bạn nhỏ như: Làm quạt đón phúc lành; Kết vòng nhận bình an; các trò chơi dân gian: chơi ô ăn quan, chơi chuyền, làm diều, bắn bi, nhảy dây, ném lon, đập niêu đất…

Đặc biệt, trong Chương trình, việc khôi phục, tái hiện hình ảnh Tết Đoan Ngọ thời Lê Trung Hưng với tên gọi "Một thoáng Tết Đoan Dương thời Lê Trung Hưng". Chương trình do công ty văn hóa Ỷ Vân Hiên thực hiện. Chương trình tái hiện lại những nghi lễ cung đình thời Lê Trung Hưng vào dịp Tết Đoan Ngọ, khi vua ban quạt cho các quan viên vào dịp đầu hè. Thông qua buổi biểu diễn văn nghệ truyền thống, khán giả còn có cơ hội trải nghiệm thú vị với việc sẽ được mặc các trang phục cổ.

Theo anh Nguyễn Đức Lộc, Giám đốc công ty cổ phần Ỷ Vân Hiên, chương trình được tôi xây dựng dựa trên cơ sở khảo cứu các nguồn thông tin và tư liệu, khảo sát thực địa để đưa ra các phương án và kế hoạch phù hợp nhất. Đây là một chương trình sân khấu hóa, tái hiện một phần không khí Tết Đoan Dương thời Lê Trung Hưng thông qua hoạt cảnh lễ ban quạt cho quan viên.

 

"Chúng tôi thiết kế và sản xuất phục trang đảm bảo trước hết sẽ có các trang phục chuẩn cổ, đẹp và đậm nét thời Lê Trung Hưng. Đồng thời, trong khâu tổ chức và luyện tập trình diễn, chúng tôi cũng cố gắng hết mình để tái hiện được phong khí cổ xưa. Với mục tiêu mang lại cho công chúng nói chung và giới trẻ nói riêng nhiều trải nghiệm mới, để hiểu thêm về văn hóa nghệ thuật cổ, cũng như nâng cao ý thức bảo tồn văn hóa truyền thống. Chúng tôi tin tưởng rằng chuỗi hoạt động nhân dịp Tết Đoan Dương năm 2019 sẽ thành công tốt đẹp, gây tiếng vang và tạo tiền đề vững chắc cho các sự kiện văn hóa trong tương lai"- anh Nguyễn Đức Lộc chia sẻ.

Chuỗi hoạt động nhân dịp Tết Đoan Ngọ diễn ra từ ngày 24/5/2019 tới 7/6/2019.

Đoan Ngọ (Đoan Dương) là tết cổ truyền của Việt Nam và một số quốc gia Đông Á, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Tuy nhiên, ở mỗi nước lễ này lại mang những sắc thái và ý nghĩa riêng. Ở Việt Nam, dân gian thường gọi là tết nửa năm hay tết "giết sâu bọ", từ xa xưa đã lưu truyền câu ca dao: Tháng Năm nhớ tết Đoan Dương. Là ngày giỗ mẹ Việt Thường Văn Lang" hay "Tháng Tư đong đậu nấu chè. Ăn tết Đoan Ngọ trở về tháng Năm".

 

Tết Đoan Ngọ được xem là Tết kỳ lạ nhất của người Việt. Sách Đồng Khánh địa dư chí chép "Tết Đoan Ngọ chuẩn bị đầy đủ rượu và hoa quả lễ tổ tiên từ sáng sớm. Mọi người đều uống rượu, ăn hoa quả, gọi là giết sâu bọ. Hôm ấy người ta hái các loại thuốc cất giữ để sử dụng, hái lá ngải tùy theo năm mà bó thành hình con vật tượng trưng của năm đó…". Đặc biệt, những phong tục này đã được khắc họa một cách chân thực và sống động trong bộ sách Kỹ thuật của người An Nam ( Henri Oger).

Bên cạnh các phong tục trong dân gian, các nguồn sử liệu như Đại Việt sử ký toàn thư, Lê Triều hội điển, Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ… cũng cho biết, trong cung đình xưa, Tết Đoan Ngọ là lễ thường triều, hoàng đế chịu mệnh trời thực hiện một số nghi lễ như cúng tế các tiên đế, báo hiếu bậc sinh thành, ban yến và ban quạt cho văn võ bá quan, với mong muốn ban phúc lành, sức khỏe, bình an.