12 năm và 50 năm
MV “Cúc ơi!” – tên một bài thơ nổi tiếng của Yến Thanh, kể về chị Hồ Thị Cúc, một trong 10 nữ liệt sĩ Thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc. Đó là cuộc đời của một cô gái trẻ, quả cảm, dâng trọn thanh xuân của mình cho độc lập của Tổ Quốc.
Từ nhỏ, chị Cúc đã chuyện buồn gia đình, bố mất sớm vì nạn đói, mẹ đi lấy chồng để lại chị cho ông và bà dì nuôi, trải qua những thăng trầm của cuộc sống, lớn lên chị đi Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước. Quãng thời gian nhập ngũ, sống trong vòng tay yêu thương của đồng đội, chị Cúc đã vượt qua những nỗi buồn riêng và trở thành một cô gái vui tươi, yêu đời, nhiệt huyết.
Chị Cúc cùng các nữ Thanh niên xung phong ngày đêm san lấp hố bom, bám trụ chiến đấu, đảm bảo thông suốt đường 15A trên trận địa Ngã ba Đồng Lộc. Vào lúc 16 giờ ngày 24-7-1968, chị Cúc cùng các nữ TNXP ra mặt đường cách Ngã ba Đồng Lộc về phía Nam khoảng 300 m để san lấp hố bom, sửa chữa đường, bom dội đến lần thứ 15 trong ngày, các chị vẫn vừa hát, trêu đùa nhau, vừa quan sát và san lấp hố bom.
Nhưng, một trận bom bất ngờ do một chiếc máy bay quay lại đã dội xuống ngay cửa hầm các chị đang trú ẩn, tiếng nổ long trời, khói đen mù mịt. Cúc cùng 9 chị em trong tiểu đội hy sinh. Nhưng, đến khi đồng đội và người dân đào bới tìm các chị thì không thấy Cúc. Phải 3 ngày sau, đồng đội, nhân dân mới tìm được chị bị vùi lấp rất sâu. Sự kiện bi hùng đó diễn ra đã 50 năm nay.
NSƯT Tố Nga chia sẻ, chị đã ấp ủ thực hiện một sản phẩm âm nhạc về các nữ Thanh niên xung phong anh hùng Ngã ba Đồng Lộc, những người con ưu tú của quê hương chị, từ năm 2006, đó là lần chị đến viếng mộ 10 Nữ thanh niên xung phong. Tuy nhiên, đến tận thời điểm này chị mới có cơ hội để thực hiện.
“Tôi luôn đau đáu làm một sản phẩm âm nhạc để tri ân các chị từ ngày đó mà không hiểu sao mãi không thực hiện được. Tôi vẫn đến Ngã ba Đồng Lộc dâng hương hàng năm, mỗi lần đến đó đầu tôi như bị xoá trắng, không nhớ gì về những dự định âm nhạc muốn làm của mình, khi trở về mới lại thấy trăn trở về dự định. Cứ như thế, loay hoay mãi 12 năm tôi không hoàn thành được tâm nguyện của mình, đến năm nay, đúng kỷ niệm 50 năm chiến thắng Đồng Lộc, như có điều gì đó đã thôi thúc tôi từng ngày để tôi làm sản phẩm. Đây thực sự là nhân duyên, ca khúc “Cúc ơi!” mà tôi chọn không chỉ là vì ca khúc hay, mà bài hát còn đặc biệt bởi được sang tác từ nhà thơ Yến Thanh, là bạn chiến đấu của bố tôi khi hai cụ đi Thanh niên xung phong”, NSUT. Tố Nga trải lòng.
MV về chiến tranh không thua kém phim điện ảnh
MV “Cúc ơi!” được đạo diễn bởi nữ đạo diễn trẻ Lam Hạ, người cũng vừa mới “chân ướt chân ráo” bước vào lĩnh vực đạo diễn MV ca nhạc. Đây là dự án MV lớn nhất được giao vào tay Lam Hạ, đồng thời cũng là sản phẩm đầu tiên chị làm về chiến tranh. Lam Hạ nói: “Làm về đề tài chiến tranh là vô cùng khó, với bất kể ai chứ không riêng gì tôi. Với tôi, lại càng khó hơn vì lần đầu thực hiện nên tôi rất áp lực. Tuy nhiên, cũng vì thế nên tôi đã muốn kể một câu chuyện khác đi, khắc họa sâu vào tâm lý nhân vật hơn, những cảnh chiến tranh chỉ để tôn vinh cho vẻ đẹp của nhân vật”.
Ekip thực hiện MV và NSƯT Tố Nga đã lặn lội khắp đất Hà Tĩnh 2-3 ngày để tìm bối cảnh cho MV. Tuy nhiên, để tìm được bối cảnh sao cho đúng với thời chiến vô cùng khó khăn vì khắp nơi đã là đồng ruộng xanh tươi của thời bình. Đến khi cả đoàn làm phim dự định phải về để dựng phim trường thì bất ngờ đi qua đập Ngàn Trươi (huyện Vũ Quang- Hà Tĩnh), cả ekip đã mừng đến phát khóc vì thấy được bối cảnh quá chân thực cho MV. Với vùng đất rộng lớn, không có người ở, nhiều ụ nổi, dễ dàng có thể thực hiện được cảnh bom mìn mà không ảnh hưởng đến người dân. Chính bối cảnh này đã giúp MV có được một không khí đặc biệt, khắc họa được rõ nét bối cảnh thời chiến. Toàn bộ cảnh quay MV cũng bất ngờ khi ở gần nơi sinh sống của chị Cúc thời nhỏ.
Để thực hiện MV “Cúc ơi!”, dựng lại hình ảnh thời chiến tranh với những nữ Thanh niên xung phong hăng hái ngày đêm san đường, lấp hố bom giữ thông tuyến đường chiến đấu, đoàn phim đã phải huy động đến 200 diễn viên quần chúng là các chiến sĩ bộ đội và các học sinh, sinh viên trên địa bàn Hà Tĩnh. Tỉnh đội Hà Tĩnh cũng đã giúp đỡ NSƯT Tố Nga một cách đặc biệt khi ngoài việc cử chiến sĩ trẻ tham gia quay MV, Tỉnh đội còn huy động cả xe quân đội và cố vấn đặc biệt hỗ trợ đoàn phim quay cảnh chiến tranh. Toàn bộc ảnh bom mình trong Mv đều là bom mìn thật, đạo diễn Lam Hạ đã sử dụng bom mìn thật với cố vấn bên quân đội để có những cảnh chân thực nhất.
Những ngày quay MV là những ngày nắng nóng nhất ở Hà Nội, nhiệt độ lên đến 38-39 độ, thì ở mảnh đất Hà Tĩnh nắng gió nhiệt độ hơn như thế rất nhiều, đo nhiệt độ tại địa điểm quay luôn lên đến 42-45 độ. NSƯT Tố Nga và các diễn viên đã không quản ngại nắng, gió đến cháy da cháy thịt làm việc xuyên trưa, xuyên ngày cho MV. Có những cảnh quay vào tầm 12 giờ trưa mà phải quay đi quay lại hàng tiếng đồng hồ khiến diễn viên như muốn lả đi nhưng ai cũng quyết tâm cố gắng đến cùng để có những hình ảnh tốt nhất. Sau khi trở về từ hành trình quay, bản thân NSƯT Tố Nga và một số diễn viên đã ốm, bị cháy da cả tuần trời không hồi phục được.
Chính nhờ sự quyết liệt, lăn xả như vậy mà MV “Cúc ơi!” đã thực hiện được những cảnh quay vô cùng chân thực tái hiện lại hình ảnh những nữ Thanh niên xung phong Ngã Ba Đồng Lộc năm nào, nói không ngoa thì sau khi xem MV có thể thấy những gì mà MV đã thực hiện cũng không hề thua kém các phim điện ảnh về chiến tranh.
 |
MV “Cúc ơi!” – điều còn mãi
NSƯT Tố Nga tâm tình, chị không biết có phải là bởi vì được phù hộ hay không mà quá trình quay MV “Cúc ơi!” của chị như được định sẵn bởi quá nhiều việc. Theo dự tính, ekip sẽ cần 02 ngày quay để hoàn thành MV, nhưng đoàn phim đã phải kéo dài đến 04 ngày vì thời tiết đổ mưa. Khi đó, NSƯT Tố Nga và đoàn phim buồn vì trời không chiều lòng người, nhưng sau đó chị giật mình nghĩ lại thấy trời luôn mưa… đúng lúc cần. Nhờ đó mà MV có những cảnh quay dưới mưa, khi NSƯT Tố Nga thả hoa trên sông, khi chị Cúc hồi nhỏ đứng nhìn theo mẹ đi lấy chồng…, những hạt mưa đã làm câu chuyện sâu hơn, xúc động hơn.
Ngay cả cảnh quay gây ấn tượng trong MV là cảnh NSƯT Tố Nga ngồi thả hoa cúc trên sông gọi người em “Cúc ơi!”, chỉ đúng thời điểm đó nước sông rút khiến chồi cát trên sông lộ ra giúp NSƯT Tố Nga có được góc ngồi rất đẹp để thả hoa. Ngay sau thời điểm đó, nước sông dâng lên suốt mấy ngày mấp mé bờ sông, có muốn thực hiện lại cảnh này cũng không được nữa. Con sông Ngàn phố này cũng là con sông gần nhà thờ của chị Cúc, tất cả những cảnh quay tắm sông cũng được thực hiện tại đây.
Trong suốt thời gian quay MV, NSƯT Tố Nga đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ Tỉnh Hà Tĩnh, tỉnh đội Hà Tĩnh và cả những người… chưa từng quen biết. Trong khi quay cảnh chiến tranh, đoàn phim đã đốt hết 100 chiếc lốp, nhưng đến phút cuối cảnh chưa xong mà… hết lốp, giữa đồng không mông quạnh không biết làm sao để có lốp, gọi về thành phố cũng mất cả nửa ngày mới chuyển ra được. Bất ngờ, một người dân đứng xem bên cạnh bảo “để tôi đi lấy cho”, thế là ông vụt chạy đi đâu mất đúng 30 phút sau mang về 4-5 chiếc lốp lớn, đủ để quay hình.
Sau này, Tố Nga tìm lại ông để cảm ơn mà không gặp lại được. Rất nhiều người biết chị quay MV về các Nữ Thanh niên xung phong đã gọi đến hỗ trợ chị từ chuyện ăn uống đến việc lưu trú rồi các công tác hậu cần cho đoàn phim. Chưa bao giờ, NSƯT Tố Nga thấy mình được sống trong ân tình nhiều đến thế, dự án của chị lại thuận lợi đến thế. Những ân tình ấy giúp Tố Nga mong mỏi, MV của mình sẽ được công chúng đón nhận, người trẻ tuổi sẽ xem để hiểu về thế hệ cha anh hơn và mãi nhớ câu “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Với “Cúc ơi!”, có thể nói đây là sản phẩm đánh dấu một bước phát triển trong sự nghiệp của NSƯT Tố Nga, chị tiếp tục khẳng định mình ở một sản phẩm nghệ thuật chỉn chu. Tố Nga nói, chị không làm MV vì mong nổi tiếng hơn, bởi chị biết mình đứng ở đâu, nhưng sau album hình đầu tiên của chị hồi năm 2017, thì NSƯT Tố Nga đã chứng tỏ sức bật trong nghề nghiệp của mình với những sản phẩm nghệ thuật liên tục.
“Cúc ơi!” đánh dấu bước tiến mới của chị. NSƯT Tố Nga đang có rất nhiều ấp ủ, dự định nghệ thuật mới, công chúng sẽ dần dần được đón đợi “sức trẻ’ từ một nghệ sĩ giàu năng lượng cống hiến cho nghệ thuật và tấm lòng luôn biết sẻ chia cùng cộng đồng./.
