Trước đó, Chad Wolf - người đứng đầu Bộ An ninh Nội địa Mỹ - cho biết, Washington đang chặn thị thực “cho một số nghiên cứu sinh và nghiên cứu sinh Trung Quốc để ngăn họ ăn cắp và chiếm đoạt các nghiên cứu nhạy cảm”.
Trong một bài phát biểu, Wolf lặp lại các cáo buộc của Mỹ về các hoạt động kinh doanh bất chính và hoạt động gián điệp công nghiệp của Trung Quốc, bao gồm cả việc cố gắng ăn cắp nghiên cứu về virus corona và cáo buộc nước này lạm dụng thị thực sinh viên để khai thác thông tin tại các học viện của Mỹ.
Wolf cho biết Mỹ cũng đang “ngăn chặn hàng hóa được sản xuất từ lao động nô lệ vào thị trường của chúng tôi, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng phẩm giá vốn có của mỗi con người”, một ám chỉ rõ ràng về các cáo buộc nhân quyền liên quan đến Trung Quốc.
Theo Reuters, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết, hành động trên là một phần trong phản ứng của Mỹ đối với các biện pháp hạn chế dân chủ của Trung Quốc ở Hồng Kông. “Tính đến ngày 8/9/2020, Bộ đã thu hồi hơn 1.000 thị thực của công dân Trung Quốc, những người bị phát hiện là đối tượng của Tuyên bố Tổng thống 10043 và do đó không đủ điều kiện để được cấp thị thực”, người này nói.
Bà cho biết “các sinh viên tốt nghiệp và học giả nghiên cứu có rủi ro cao” không đủ điều kiện đại diện cho “một nhóm nhỏ” người Trung Quốc đến Hoa Kỳ để học tập và nghiên cứu. Các sinh viên và học giả hợp pháp sẽ tiếp tục được chào đón.
Vào tháng 6, Trung Quốc cho biết họ kiên quyết phản đối bất kỳ động thái nào của Mỹ nhằm hạn chế sinh viên Trung Quốc học tập tại Mỹ và thúc giục Washington làm nhiều hơn nữa để tăng cường trao đổi và hiểu biết lẫn nhau.
Khoảng 360.000 công dân Trung Quốc học tập tại Mỹ mang lại doanh thu đáng kể cho các trường học nước này, mặc dù đại dịch COVID-19 đang làm gián đoạn nghiêm trọng việc quay trở lại trường học.
Một số sinh viên Trung Quốc đăng ký vào các trường đại học Hoa Kỳ cho biết họ đã nhận được thông báo qua email hôm 9/9 từ Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh hoặc lãnh sự quán Mỹ tại Trung Quốc thông báo rằng thị thực của họ đã bị hủy.
Gần 50 sinh viên có thị thực học thuật F-1, bao gồm cả sinh viên sau đại học và sinh viên chưa tốt nghiệp, cho biết trong một phòng trò chuyện WeChat rằng các thông báo cho biết họ sẽ phải nộp đơn xin thị thực mới nếu muốn đến Mỹ.
Nhiều người trong phòng trò chuyện cho biết họ học chuyên ngành như khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Một số cho biết họ là sinh viên sau đại học đã từng lấy bằng cử nhân tại các trường đại học Trung Quốc có liên kết với Quân đội.
Vào tháng 5, các nguồn am hiểu về vấn đề này nói với Reuters rằng Washington đang có kế hoạch hủy bỏ thị thực của hàng nghìn sinh viên tốt nghiệp Trung Quốc được cho là có liên hệ với quân đội Trung Quốc.