Theo Reuters, danh sách các sản phẩm của Trung Quốc bị áp mức thuế do Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ công bố ngày 3/4, bao gồm từ hóa chất cho tới xe gắn máy và thiết bị nha khoa với tổng giá trị nhập khẩu trong năm 2018 là khoảng 50 tỷ USD. Sau quá trình tham vấn công chúng dự kiến kéo dài trong khoảng 2 tháng, Văn phòng đại diện thương mại của Mỹ sẽ công bố quyết định cuối cùng về danh sách các sản phẩm bị áp thuế.
Danh sách này nhắm mục tiêu tới các sản phẩm công nghệ tiên tiến hưởng lợi từ chương trình “Made in China 2025” của Bắc Kinh. Đây là chương trình được Trung Quốc triển khai nhằm thay thế các mặt hàng công nghệ tiên tiến nhập khẩu bằng hàng nội địa và gây dựng vị thế áp đảo trong các ngành công nghiệp tương lai như công nghệ thông tin tiên tiến, robot, máy bay, xe cộ chạy bằng năng lượng mới, dược phẩm, thiết bị năng lượng điện, máy móc nông nghiệp, đóng tàu.
Theo Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer, danh sách các mặt hàng dự kiến áp thuế được phát triển bằng cách sử dụng một thuật toán máy tính để chọn ra các sản phẩm nhằm gây tổn hại tối đa tới các nhà xuất khẩu của Trung Quốc nhưng hạn chế thiệt hại của người tiêu dùng Mỹ. Điều này thể hiện ở việc danh sách không bao gồm nhiều sản phẩm điện tử tiêu dùng như điện thoại, máy tính xách tay được lắp ráp ở Trung Quốc, hay các sản phẩm quần áo, giày dép… Đại diện Thương mại Mỹ nêu rõ, đề xuất áp thuế được đưa ra nhằm đáp lại các chính sách của Trung Quốc buộc doanh nghiệp Mỹ phải chuyển giao công nghệ và tài sản trí tuệ cho các công ty Trung Quốc.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã ngay lập tức bác bỏ lập luận này. Bắc Kinh nhấn mạnh luật của họ không yêu cầu chuyển giao công nghệ. Ngay sau tuyên bố từ Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ cho biết Trung Quốc sẽ sử dụng cơ chế dàn xếp tranh chấp của WTO và sẽ có biện pháp đáp trả với quy mô và mức độ tương ứng với các sản phẩm từ Mỹ theo luật pháp Trung Quốc, Bộ Thương mại và tài chính Trung Quốc ngày 4/4 đã công bố các mức thuế bổ sung đối với 106 mặt hàng từ Mỹ, theo Reuters.
Theo Bộ Thương mại và Tài chính Trung Quốc, những khoản thuế bổ sung của Trung Quốc sẽ nhằm vào các sản phẩm của Mỹ có giá trị nhập khẩu hàng năm cũng bằng 50 tỉ USD. Các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ sẽ bị Trung Quốc áp mức thuế 25% bao gồm hạt đậu nành, xe hơi, máy bay, hóa chất và rượu whisky. Bộ Thương mại và Tài chính Trung Quốc tuyên bố ngày bắt đầu có hiệu lực của việc áp thuế sẽ phụ thuộc vào thời điểm Mỹ quyết định áp thuế. Các động thái ăn miếng trả miếng của Mỹ và Trung Quốc đã ngay lập tức khiến thị trường chứng khoán trên thế giới giảm điểm đáng kể.
Bình luận với đài CNBC, ông Peter Oppenheimer – giám đốc chiến lược kinh doanh toàn cầu của Goldman Sachs – cho rằng diễn tiến trên các thị trường phản ánh lo ngại rằng tranh cãi giữa 2 nước sẽ leo thang thành một cuộc chiến tranh thương mại.
