Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus thông báo Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 10 (gồm 10 nước ASEAN và các đối tác Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Nga, Mỹ) và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Mỹ, diễn ra dưới hình thức trực tuyến trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53 (AMM 53) và các hội nghị liên quan từ ngày 9-12/9.
Tại các hội nghị, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đánh giá cao vai trò Chủ tịch ASEAN của Việt Nam khi tổ chức AMM 53 và các hội nghị liên quan trong hoàn cảnh chưa từng có như hiện nay; đề cao sự thống nhất, minh bạch của ASEAN trong đối phó với đại dịch COVID-19; nhấn mạnh những nỗ lực của Mỹ nhằm tận dụng tất cả các nguồn lực sẵn có để phát triển các loại vaccine an toàn, hiệu quả với giá cả phù hợp cùng các phác đồ điều trị COVID-19.
Ông đồng thời khẳng định cam kết của Mỹ ở cấp độ chính phủ cũng như khu vực tư nhân trong hợp tác với các nước ASEAN thúc đẩy tiến trình phục hồi nền kinh tế sau đại dịch.
Ngoại trưởng Pompeo nhắc lại sự ủng hộ của Mỹ đối với Tầm nhìn của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nhấn mạnh vai trò quan trọng của ASEAN là trung tâm trong tầm nhìn Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ.
Theo ông, Mỹ ủng hộ các nguyên tắc cởi mở, bao trùm, minh bạch và tôn trọng luật pháp quốc tế. Đây là những nguyên tắc được chia sẻ trong tầm nhìn Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ, triển vọng của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và tầm nhìn của nhiều quốc gia thành viên EAS khác.
Đề cập vấn đề căng thẳng trên Biển Đông, Ngoại trưởng Pompeo tái khẳng định Mỹ coi các yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại Biển Đông là trái pháp luật, không phù hợp với phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài thường trực (PCA) ở Lahaye (Hà Lan) liên quan đến việc Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp trên Biển Đông.
Ngoài ra, Ngoại trưởng Pompeo kêu gọi ngừng bạo lực và tiến hành đàm phán về một giải pháp ngăn chặn bạo lực leo thang ở bang Rakhine của Myanmar, hối thúc Triều Tiên từ bỏ chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt và tên lửa đạn đạo theo các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
