15 ngày là quá ngắn?
Theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp (LLTP) thì thời hạn cấp Phiếu LLTP không quá 10 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu hợp lệ. Trường hợp người được cấp Phiếu LLTP là công dân Việt Nam đã cư trú ở nhiều nơi hoặc có thời gian cư trú ở nước ngoài, người nước ngoài theo quy định...Trường hợp phải xác minh về điều kiện đương nhiên được xóa án tích thì thời hạn không quá 15 ngày.
Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều địa phương, 15 ngày cho những trường hợp phức tạp như trên là không đủ. Giám đốc Sở Tư pháp Quảng Ngãi Bùi Thị Lệ Thủy cho biết, việc tra cứu thông tin LLTP về án tích có trước ngày 01/7/2010 để cấp Phiếu LLTP được thực hiện tại cơ sở dữ liệu của ngành Công an theo quy định tại Khoản 1 Điều 24 Nghị định số 111/2010/NĐ-CP ngày 23/11/2010.
Vì vậy, để có được kết quả xác minh và cấp Phiếu LLTP cho công dân, Sở Tư pháp vẫn phải phụ thuộc vào thời gian tra cứu, xác minh và trả lời kết quả của cơ quan Công an. Với thời hạn quy định của Luật, chỉ bảo đảm giải quyết đối với những hồ sơ đơn giản, còn những trường hợp cần phải tra cứu hồ sơ của Cục Hồ sơ nghiệp vụ Cảnh sát thuộc Bộ Công an. Trường hợp đặc biệt cần phải liên hệ Tòa án và chính quyền địa phương để xác minh cụ thể, hầu hết các hồ sơ phải trên 35 ngày mới có kết quả xác minh.
Giám đốc Sở Tư pháp Đà Nẵng Nguyễn Bá Sơn chung phản ánh: Hiện nay số người địa phương khác đến Đà Nẵng sinh sống rất nhiều, quá trình cấp Phiếu LLTP phải xác minh ở nhiều địa phương khác nhau. Thậm chí có nhiều trường hợp đã sinh sống ở nước ngoài nên thực tế chỉ 15 ngày phải trả kết quả là không đủ cho ngành Công an tiến hành các thủ tục xác minh.
Do vậy, Giám đốc Sơn đề nghị, với các hồ sơ nói trên nên cho phép Tư pháp được chuyển thẳng đến Cục Hồ sơ nghiệp vụ, Bộ Công an để rút ngắn thời gian trả kết quả cho công dân.Với thời hạn luật định (15 ngày) nhiều địa phương cũng cho rằng quá ngắn và đây cũng là một trong những nguyên nhân gây chậm trả Phiếu LLTP cho người dân.
Ảnh minh họa từ Interrnet |
Vấn đề này, tại Hội nghị Tổng kết ngành Tư pháp, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm LLTP quốc gia Hoàng Mạnh Hùng thừa nhận nhiều địa phương phản ánh chậm cấp Phiếu, cá biệt có nơi đến 3 tháng mới trả kết quả. Thống kê của Bộ Tư pháp cũng cho thấy, tình trạng chậm thời hạn cấp Phiếu LLTP vẫn diễn ra phổ biến tại nhiều Sở Tư pháp. Trung bình trong toàn quốc có khoảng 21% số lượng hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu LLTP bị chậm.
Nhiều giải pháp khắc phục tình trạng chậm cấp phiếu
Tuy nhiên, cũng theo ông Hoàng Mạnh Hùng, lãnh đạo Bộ Tư pháp đã chỉ đạo Trung tâm LLTP quốc gia chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan thuộc Tòa án nhân dân Tối cao và Bộ Công an để giải quyết.
Riêng đối với việc phối hợp giải quyết tình trạng chậm thời hạn tra cứu, xác minh thông tin để cấp Phiếu LLTP, Trung tâm LLTP quốc gia và Cục Hồ sơ nghiệp vụ cảnh sát (C53) đang phối hợp thực hiện thử nghiệm phương thức tra cứu, xác minh thông tin qua đường điện tử tại Trung tâm LLTP quốc gia và thử nghiệm tra cứu, xác minh đối với một số đối tượng tại Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh.
Trên cơ sở kết quả thử nghiệm, Lãnh đạo Bộ Tư pháp sẽ xem xét và quyết định phương thức phối hợp tra cứu, xác minh, trao đổi, cung cấp thông tin với cơ quan Công an trong thời gian tới để giải quyết dứt điểm tình trạng chậm trả lời kết quả tra cứu xác minh của cơ quan Công an.
Còn từ phía địa phương, nhằm giảm thời hạn cấp Phiếu LLTP cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho công dân, một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã nghiên cứu áp dụng những giải pháp cụ thể. Đó là thực hiện thử nghiệm phương thức tra cứu, xác minh và nhận kết quả tra cứu qua đường điện tử, triển khai dịch vụ chuyển phát kết quả giải quyết hồ sơ LLTP đến địa chỉ người dân qua bưu điện (thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Hà Nội, Quảng Bình, Sóc Trăng,...). Ngoài ra còn triển khai cấp Phiếu LLTP số 2 qua bưu điện cho học sinh, sinh viên đang du học ở nước ngoài, người Việt Nam đang cư trú tại nước ngoài (thành phố Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Bến Tre); công khai kết quả cấp Phiếu LLTP trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh (Hà Nam, Long An).
Lâu dài, có ý kiến đề nghị sửa đổi Luật LLTP cần cho phép kéo dài thời hạn xác minh đối với những trường hợp phức tạp đã sinh sống ở nhiều địa phương hay ở nước ngoài. Tuy nhiên, ý kiến ngược lại thì cho rằng kéo dài thời hạn sẽ là “thụt lùi” trong bối cảnh cải cách hành chính hiện nay. Quan trọng không phải là kéo dài thời hạn mà cần đảm bảo sự thông suốt trong việc cung cấp thông tin giữa các cơ quan chức năng cũng như rút ngắn và đơn giản các thủ tục hành chính./.