Theo AFP, phát biểu của giới chức Mỹ được đưa ra ngay sau khi ông Putin đọc bản Thông điệp liên bang cuối cùng của nhiệm kỳ hiện nay. Thay vì tổ chức tại Điện Kremlin, năm nay Tổng thống Nga đã đưa ra phát biểu quan trọng nói trên từ một trung tâm triển lãm, cho phép ông có thể trình diễn một loạt các video về kho vũ khí mới của Nga. Trong những video này cho thấy hình ảnh những tên lửa bay qua những ngọn núi, đại dương bay qua Đại Tây Dương trước khi nổi lên ở bờ Đông nước Mỹ.
Trong các vũ khí mà ông Putin trình bày có một hệ thống tên lửa mới mà theo ông có thể bay nhanh gấp 20 lần so với tốc độ âm thanh và có thể cơ động lên – xuống – một loại tên lửa mà hiện chưa nước nào có được. “Điều này khiến nó trở nên bất khả chiến bại với bất cứ hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không nào”, ông Putin và gọi đây là một vũ khí lý tưởng. Ngoài ra, Tổng thống Nga cũng cho biết Nga đang phát triển các thiết bị không người lái dưới nước có thể di chuyển nhanh hơn nhiều so với tàu ngầm và ngư lôi và có thể mang đầu đạn hạt nhân.
Ông Putin nhắc lại lời từng được ông đưa ra hồi năm 2004, trong đó tuyên bố Nga sẽ phát triển một thế hệ vũ khí mới, lời hứa mà ông cho biết bây giờ đã hoàn thành. “Lúc đó không ai nghe chúng tôi. Bây giờ thì hãy lắng nghe”, Tổng thống Nga tuyên bố. Động thái của ông Putin được nhiều người xem là sự thách thức Mỹ bước vào một cuộc chạy đua vũ trang mới trước thềm bầu cử Tổng thống của Nga. Trước đó, Mỹ hồi tháng trước cũng đã công bố kế hoạch cải tổ kho hạt nhân của nước này và phát triển những vũ khí hạt nhân hiệu suất thấp mới.
Ngay trong ngày 1/3, Bộ Ngoại giao Mỹ đã bày tỏ phẫn nộ trước bài phát biểu của ông Putin cũng như video mô tả đầu đạn hạt nhân của Nga ở đất Mỹ. “Thật không may khi phải xem đoạn video mô phỏng một vụ tấn công hạt nhân vào Mỹ. Đó là thứ chúng tôi không muốn nhìn thấy. Chúng tôi không coi đây là hành vi của một chủ thể quốc tế có trách nhiệm”, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nói. Bà Nauert cũng tố cáo nhà lãnh đạo Nga đã xác nhận những cáo buộc lâu nay về chương trình vũ khí của ông. “Nga suốt hơn một thập kỷ qua vẫn đang phát triển các hệ thống vũ khí gây bất ổn, vi phạm trực tiếp các nghĩa vụ của nước này theo các hiệp ước”, bà nói.
Cụ thể, đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng Nga đã vi phạm hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung 1987 (INF) khi phát triển tên lửa hành trình phóng từ mặt đất. Bộ Quốc phòng Mỹ thì phản ứng bình tĩnh hơn. Người phát ngôn Bộ này khẳng định quân đội Mỹ vẫn chuẩn bị đầy đủ để phản ứng trước bất cứ tình huống nào.
Trước tình hình trên, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov ngày 2/3 đã bác bỏ các cáo buộc của Mỹ, khẳng định Nga không vi phạm hiệp định về kiểm soát vũ khí và thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân. Ông Antonov cũng tiết lộ Nga đã hủy bỏ một cuộc đàm phán chiến lược với Mỹ dự kiến diễn ra vào ngày 6 và 7/3 tới sau khi phái đoàn Mỹ đã bỏ một cuộc họp về an ninh mạng với Nga. Cuộc họp này dự kiến được tiến hành nhằm bàn về sự ổn định chiến lược và các vấn đề trong quan hệ giữa 2 cường quốc.