Thực hiện chính sách vay phân bón trả chậm, năm 2013 Tổng Cty Vật tư Nông nghiệp Nghệ An (Agrimex) và HND tỉnh Nghệ An phối hợp cung ứng phân bón và giống cây trồng cho nông dân trên toàn tỉnh. Tại xã Thạch Ngàn, bà Vi Thị Lân, Chủ tịch Hội Nông dân xã được phân công nhiệm vụ vay tín chấp với lãi suất 0% đối với phân bón cho nông dân trong xã. Hội Nông dân sẽ thu tiền từ người dân vay phân trả lại cho Agrimex Nghệ An.
Chính sách này khiến người nông dân rất phấn khởi vì họ đảm bảo được nguồn phân bón cho sản xuất dù chưa có tiền mặt.
Nhưng lợi dụng việc này, bà Vi Thị Lân đã ký kết hợp đồng với Cty CP Vật tư Nông nghiệp huyện Con Cuông để nhận về hàng trăm tấn phân bón rồi bán cho các đại lý trên địa bàn, dù nhu cầu sử dụng phân bón của bà con nơi đây chỉ hơn 20 tấn/năm. Với việc “tiêu thụ sản phẩm” này, bà Lân được trích hoa hồng từ 250.000đ đến 500.000đ đồng/tấn. Trong các năm 2013 đến 2015 mọi việc diễn ra bình thường. Đến vụ Đông Xuân năm 2016, bà Lân lại ký hợp đồng vay hơn 210 tấn phân bón với thời hạn chót để trả nợ là ngày 25/6/2016. Dù chưa thanh toán theo thời hạn trong hợp đồng nhưng đến tháng 8/2016 bà Lân tiếp tục ký hợp đồng vay tiếp hơn 140 tấn phân bón để bán trong vụ Hè Thu với thời hạn trả nợ đến ngày 20/10/2016.
Theo hai hợp đồng, tổng số bà Lân đứng ra vay hơn 350 tấn phân bón (hơn 2,15 tỷ đồng). Phần lớn số phân này được bà Lân sang tay cho các cửa hàng vật tư để lấy tiền hoa hồng. Với 350 tấn phân bón trên, bà Lân đã có hơn 100 triệu đồng tiền hoa hồng để bỏ túi cá nhân.
Quá hạn nhưng không được bà Lân thanh toán, Cty phân bón nhiều lần tiến hành đòi nợ nhưng bất thành. Cty đã yêu cầu bà Lân cung cấp danh sách, số liệu các hộ nông dân mua phân bón mà HND xã Thạch Ngàn đã vay tín chấp để đi thu tiền nhưng bà Lân cũng không hợp tác. Cực chẳng đã, Cty đã gửi đơn tố cáo đến các cơ quan chức năng. Đến nay, bà Lân còn nợ gần 1,3 tỷ đồng.
Theo bà Lân, để xảy ra tình trạng này do bản thân không nghĩ sâu xa nên đầu tư ồ ạt, không chặt chẽ, dẫn đến hậu quả khó lường, việc thu hồi nợ từ nông dân còn khó khăn.
Trao đổi với phóng viên, ông Võ Đình Thành - Bí thư Đảng ủy xã Thạch Ngàn cho biết, bà Lân có có biểu hiện “suy thoái đạo đức, lối sống”, lợi dụng chức vụ, quyền hạn cấu kết với doanh nghiệp để trục lợi cá nhân, làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức hội, chính quyền… Do bà Lân đang là Uỷ viên BCH Đảng bộ xã, cán bộ thuộc diện Huyện ủy quản lý nên xã vẫn chưa tạm đình chỉ công tác. Nhưng hiện bà Lân không được phụ trách các vấn đề liên quan đến kinh tế.
Còn ông Mai Văn Bính - Chủ tịch HND huyện Con Cuông cho rằng, cả Agrimex Nghệ An và cá nhân bà Lân đều có sai phạm. Theo quy trình, các hợp đồng đều phải thông qua chính quyền xã, HND huyện nhưng hai bên lại tự ý không thông qua. Thông thường, mỗi năm HND huyện giao chỉ tiêu cho HND xã vay phân bón cho dân. Đối với xã Thạch Ngàn, mỗi năm chỉ tiêu chỉ có hơn 20 tấn.
Theo ông Ngân Xuân Nhung - Chủ tịch UBND xã Thạch Ngàn, chính quyền và cấp ủy xã đã có kiểm điểm về những thiếu sót trong quản lý cán bộ dẫn đến những sai phạm của bà Lân. Để xảy ra việc này cũng có phần trong việc quản lý cán bộ không tốt, để người này lợi dụng con dấu, chính sách để buôn bán phân bón dẫn đến không có khả năng chi trả.
Được biết, hiện nay tiền lương hàng tháng của bà Lân đã bị phong tỏa để chuyển vào tài khoản công nhằm trả nợ dần.
