Họa sỹ Tô Bích Hải chia sẻ, triển lãm là chuyến du hành đi theo các bước chuyển lớn trong sự nghiệp làm nghệ thuật của bà, bà đã thử nghiệm với rất nhiều chất liệu khác nhau như sơn dầu, than chì, điêu khắc gỗ… Bà cũng mong muốn thông qua tác phẩm của mình gửi gắm đến thế hệ trẻ niềm yêu mến, tôn trọng thiên nhiên, đất mẹ, đồng thời học cách lắng nghe lòng mình để tâm hồn được cởi mở hơn.
Tại triển lãm, công chúng được thỏa mãn thị giác với những bức tranh sơn dầu khổ lớn vẽ những rễ cây bén chặt vào thân cây, rắn chắc như những sợi dây thừng. Kích thước lớn của tranh tạo cảm giác như những sợi nơ-ron thần kinh liên kết những ký ức sâu thẳm của người nghệ sĩ.
Ngoài ra, bộ đôi tác phẩm “Lắng nghe đá thì thầm” và “Lắng nghe cây than thở” khơi gợi suy tư về những gì sơ khởi và thuộc về thiên nhiên.
Trong "Lắng nghe cây than thở", hình ảnh con người, cây cối và động vật hòa quyện như chúng được sinh ra với hình ảnh của những loài cây. Trong khi đó, “Lắng nghe đá thì thầm” lại mở ra một không gian huyền ảo, nơi những hòn đá có sinh khí để kể lại những câu chuyện riêng của chúng. Những cảnh đuổi bắt, hay những lúc các sinh linh cùng đứng chen chúc, nhìn nhau rồi lại đơn độc trong khoảng không vô định… Tất cả như một giấc mơ, lúc mờ lúc rõ, cộng hưởng nên một thế giới siêu thực điểm xuyết nét cổ tích.
 |
 |
 |
 |
Một số tác phẩm được trưng bày trong triển lãm |
Ngoài ra, loạt sơn mài tĩnh vật thể hiện góc nhìn mới của nghệ sĩ khi bà tìm kiếm “cội nguồn” thiên nhiên qua hình ảnh các lát cắt của hoa quả. Những bức tranh chân dung trẻ em hé lộ một phần cuộc sống của Tô Bích Hải khi xa quê hương.
 |
Tranh trái cây, sơn dầu trên gỗ |
Tác giả Tô Bích Hải sinh năm 1947 tại Móng Cái, vùng biên giới Việt - Trung, bà mang trong mình dòng máu dân tộc Tày, thừa hưởng nền văn hóa phong phú của Cao Bằng và Lạng Sơn. Ở tuổi đôi mươi, Tô Bích Hải rời Việt Nam, theo học tại Học viện Mỹ thuật Lausanne, Thụy Sĩ, trước khi định cư tại Pháp vào năm 1968.
Biến cố sức khỏe nghiêm trọng sau đó đã đưa Tô Bích Hải đến một ngã rẽ mới. Trong cơn khủng hoảng, bà tạo ra hai con búp bê độc đáo mang phong cách Art Brut: “Aspirine” và “Pénicilline”. Đây không chỉ là sự phản kháng đối với y học truyền thống mà còn là sự kết nối lại với thế giới tâm linh thời thơ ấu. Từ đó, yếu tố huyền bí và tín ngưỡng dân gian bắt đầu len lỏi vào từng tác phẩm của bà, tạo nên một ngôn ngữ nghệ thuật rất riêng.
Những sáng tạo của Tô Bích Hải đã vượt ra khỏi biên giới cá nhân, được trưng bày tại các bảo tàng danh tiếng như Halle Saint-Pierre và La Fabuloserie, Pháp. Với bà, nghệ thuật không chỉ là sự thể hiện mà còn là hành trình khám phá và phản chiếu những trải nghiệm sâu sắc nhất của con người.
Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, bà Phạm Thị Tuyết, Giám đốc Bảo tàng phụ nữ Việt Nam cho biết: “Chúng tôi tin rằng những tác phẩm của họa sĩ Tô Bích Hải không chỉ là dấu ấn của cá nhân mà là nguồn cảm hứng cho các thế hệ phụ nữ vươn lên, tiếp tục sáng tạo và góp phần làm rạng danh văn hóa và nền nghệ thuật Việt Nam.”
Triển lãm "Nguồn Cội" không chỉ là cơ hội để công chúng Việt Nam tiếp cận với nghệ thuật của Tô Bích Hải mà còn là hành trình tìm về bản thể của chính bà, nơi ký ức và tâm linh hòa quyện trong từng tác phẩm.
