Với quy mô không ngừng gia tăng, mức độ táo tợn, hoạt động tấn công khủng bố đang đặt ra cho thế giới tiến bộ nhiều thách thức chứ không chỉ ở riêng các quốc gia liên quan.
Trong ba vụ tấn công khủng bố này, đẫm máu nhất là những kẻ khủng bố nổ súng tấn công, sát hại 39 người tại khách sạn 4 sao Imperial Marhaba ở khu du lịch nghỉ dưỡng Sousse nổi tiếng của Tunisia, nơi có nhiều du khách châu Âu lưu trú. Lực lượng an ninh Tunisia đã bắn chết một kẻ tấn công và đang truy tìm tên còn lại. Bộ Nội vụ Tunisia cho biết đã xác định được danh tính kẻ bị tiêu diệt là Seif al-Din Rezgui.
Liên tiếp khủng bố
Ngày 27/6, chính quyền Tunisia đã quyết định đóng cửa 80 đền thờ Hồi giáo hoạt động ngoài sự kiểm soát của chính phủ sau khi xảy ra vụ tấn công khủng bố. Đây là vụ tấn công khủng bố thứ hai nhằm vào khách du lịch xảy ra tại Tunisia trong năm nay.
Tiếp theo là vụ đánh bom liều chết làm 27 người thiệt mạng và 227 người bị thương tại một đền thờ của người Hồi giáo dòng Shiite ở thủ đô Kuwait City (Kuwait). Vụ tấn công xảy ra khi khoảng 2.000 người đang cầu nguyện bên trong đền trong tháng lễ ăn kiêng Ramadan.
Bộ Nội vụ Kuwait đã xác định được danh tính kẻ đánh bom liều chết là Fahd al-Qabaa, quốc tịch Arab Saudi. Đây là vụ tấn công liều chết kinh hoàng nhất trong lịch sử nhằm vào các đền thờ Shiite ở vương quốc nhiều dầu mỏ này.
Vụ tấn công thứ ba xảy ra tại một nhà máy khí đốt ở thị trấn Saint-Quentin-Fallavier, miền Đông Nam nước Pháp, làm một người thiệt mạng và hai người bị thương. Vụ việc đã một lần nữa gây chấn động nước Pháp và cộng đồng quốc tế về mức độ tàn bạo của các hành động tấn công khủng bố khi cảnh sát tìm thấy xác chết cùng thủ cấp của một người với dải băng viết bằng tiếng Arab.
Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve cho biết cảnh sát đã xác định được thủ phạm là Yacine Salhi - 35 tuổi, sống ở Lyon, thành phố lớn thứ hai nước Pháp. Tên này từng bị điều tra cách đây 9 năm liên quan đến vấn đề cực đoan và được cho là có liên kết với phong trào Hồi giáo Salafist.
Vụ tấn công này xảy ra gần 6 tháng sau khi cả nước Pháp chấn động do một số phần tử Hồi giáo cực đoan tấn công tòa soạn báo trào phúng “Charlie Hebdo” ở thủ đô Paris làm 17 người thiệt mạng và nhiều người bị thương.
Đến nay, chưa rõ có sự phối hợp trong việc thực hiện các vụ tấn công này hay không, nhưng điểm đáng lưu ý là loạt vụ tấn công được thực hiện chỉ vài ngày sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) kêu gọi những kẻ ủng hộ tiến hành các vụ tấn công trong tháng lễ Ramadan.
Trong tuyên bố mới nhất, IS đã thừa nhận đứng sau vụ tấn công đẫm máu tại khu nghỉ dưỡng Sousse ở Tunisia và vụ đánh bom liều chết tại một đền thờ của người Hồi giáo dòng Shiite ở Kuwait.
| |
| Hiện trường ở khu du lịch nghỉ dưỡng Sousse |
Ngay lập tức, Tổng Thư ký Liên Hợp quốc Ban Ki-moon và lãnh đạo của nhiều nước trên thế giới đã kịch liệt lên án các vụ tấn công khủng bố “kinh hoàng” này. Theo người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất thế giới, tất cả những thủ phạm liên quan tới các vụ tấn công đều phải bị đưa ra xét xử ngay lập tức.
Đại diện về chính sách đối ngoại của Liên minh Châu Âu (EU) Federica Mogherini kêu gọi duy trì sự đoàn kết giữa châu Âu và thế giới Arab. Theo bà Federica Mogherini, “người Arab, người châu Âu, người Hồi giáo hay không phải người Hồi giáo cần sát cánh cùng nhau trên một con thuyền”, và rằng cần phải có sự đáp trả kiên quyết, thống nhất để những kẻ xấu không thể lợi dụng vấn đề tôn giáo gây chia rẽ.
Nhà Trắng cũng ra thông báo bày tỏ đoàn kết với Pháp, Kuwait và Tunisia, đồng thời đề nghị cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết cho ba nước này. Tuyên bố của Nhà Trắng tái khẳng định cam kết của Mỹ trong cuộc chiến chống “mối họa khủng bố”.
Lãnh đạo một số nước châu Âu như Thủ tướng Đức, Tây Ban Nha, Anh, Italia cũng bày tỏ lo ngại trước các vụ tấn công “cực kỳ tàn ác”, gọi đây là “hậu quả” của hệ tư tưởng lầm lạc. Chính phủ Canada, Argentina, Mexico và Brazil cũng đều đưa ra những tuyên bố lên án mạnh mẽ vụ tấn công.
Trong khi đó tại Ai Cập, lực lượng chống chủ nghĩa cực đoan cho rằng các vụ tấn công đã phá hoại hình ảnh của chủ nghĩa Hồi giáo một cách chưa từng có.
Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nêu rõ: “Việt Nam bày tỏ lo ngại sâu sắc và phản đối mạnh mẽ các vụ tấn công khủng bố tại Pháp, Tunisia và Kuwait ngày 26/6/2015 khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Đây là những hành động dã man, vô nhân đạo nhằm vào những người dân vô tội. Chúng tôi xin chia sẻ những tổn thất, đau thương không thể bù đắp này với Chính phủ, nhân dân, gia đình các nạn nhân và tin tưởng rằng những kẻ chủ mưu phải chịu trách nhiệm về những hành động của mình và sẽ bị nghiêm trị”.
Trước nguy cơ tấn công khủng bố cực đoan đang có xu hướng tăng mạnh, một số nước đã nâng mức báo động khủng bố và yêu cầu công dân nêu cao tinh thần cảnh giác. Italia đã nâng báo động chống khủng bố lên mức cao nhất sau các vụ tấn công nói trên.
An ninh đã được thắt chặt ở thủ đô Rome khi các lực lượng quân đội và cảnh sát tăng cường bảo vệ sứ quán các nước đồng minh, Tòa thánh Vatican và các thành phố lớn khác như Milan hay Turin. Bộ trưởng Nội vụ Italia Angelino Alfano khẳng định các lực lượng chống khủng bố đã được đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu vì hiện “không quốc gia nào không đứng trước nguy cơ khủng bố” và Italia không ngoại lệ.
Tây Ban Nha cũng nâng cảnh báo khủng bố từ trung bình lên mức cao. Trong khi đó, Đại sứ quán Pháp tại Tunisia hối thúc các công dân nước này thận trọng và “hạn chế đi lại, tránh tụ tập”. Bộ trưởng Di cư Israel Zeev Elkin cảnh báo người Pháp theo đạo Do Thái nên quay về các nước Do Thái để tránh hậu quả từ tình trạng bài Do Thái cũng như chủ nghĩa khủng bố đang tăng cao trên thế giới.
| |
| Hiện trường vụ đánh bom liều chết ở thủ đô Kuwait City |
Dường như chưa khi nào mối lo ngại về khủng bố lại bao trùm lên một phạm vi rộng lớn của thế giới như hiện nay. Theo báo cáo về khủng bố toàn cầu năm 2014 do Bộ Ngoại giao Mỹ công bố mới đây, bất chấp mọi nỗ lực của toàn cầu, trong đó Mỹ là quốc gia đi đầu trong cuộc chiến chống khủng bố, số vụ tấn công khủng bố trên toàn thế giới đã tăng 35% năm 2014, trong khi số người thiệt mạng tăng tới 81%.
Chỉ tính riêng trong năm 2014 đã có gần 33.000 người bị giết hại trong khoảng 13.500 vụ tấn công khủng bố xảy ra trên khắp thế giới, so với 9.707 vụ và hơn 17.800 người thiệt mạng của năm 2013. Như vậy, trung bình mỗi tháng, thế giới xảy ra hơn 1.110 vụ tấn công khủng bố. Trong đó, IS tự xưng là thủ phạm của nhiều vụ tấn công khủng bố nhất và cuộc xung đột ở Syria là nơi thu hút nhiều nhất số phần tử khủng bố người nước ngoài.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng, mặc dù những nỗ lực chống khủng bố của cộng đồng quốc tế đã bước đầu cho thấy tác dụng, song việc IS chiếm đóng các vùng lãnh thổ rộng lớn ở Iraq và Syria cũng như phản ứng yếu kém của chính phủ nhiều nước là nguyên nhân dẫn tới sự gia tăng các vụ tấn công khủng bố trên toàn thế giới.
Sự lớn mạnh của IS một phần là do nhóm này có cách thức hoạt động và mở rộng lực lượng rất tinh vi khi chúng thường sử dụng các phương tiện truyền thông, mạng xã hội phổ biến nhất để đưa ra những thông điệp của mình, chiêu mộ thêm các phần tử cực đoan và hình thành mối liên hệ với các chi nhánh bên ngoài lãnh thổ Iraq, Syria.
Một số chuyên gia phân tích cho rằng, các vụ tấn công khủng bố vừa xảy ra ở ba châu lục có thể là một thủ đoạn của IS nhằm vực lại danh tiếng sau khi liên tiếp bị thất bại trên chiến trường Syria, Iraq. Không chỉ gieo rắc nỗi sợ hãi trên toàn cầu bằng những vụ tấn công tàn bạo, IS cũng như các tổ chức khủng bố quốc tế khác muốn phô trương sức mạnh qua cuộc “chiến tranh thông tin”.
Vì vậy, phải thấy rằng khủng bố vẫn đang là thách thức nghiêm trọng của nhân loại. Trước nguy cơ ấy, mỗi nước đều cần có những biện pháp bảo đảm an ninh riêng. Một số nước đã nâng mức báo động khủng bố và yêu cầu công dân nước mình nêu cao tinh thần cảnh giác. Việc chia sẻ thông tin, hợp tác quốc tế trong cuộc chiến chống khủng bố cũng được tăng cường.