Tại buổi Tọa đàm Công bố Báo cáo Kinh tế Vĩ mô Quý III và 9 tháng năm 2020 diễn ra sáng nay 21/10 tại Hà Nội, nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) đã đưa ra cảnh báo, Việt Nam có nguy cơ trở thành thị trường tạm nhập tái xuất của Trung Quốc nhằm lách lệnh trừng phạt của Mỹ đối với hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc.
Do các mặt hàng xuất khẩu nhiều sang Mỹ chủ yếu là máy vi tính sản phẩm điện tử & linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác. Trong khi Việt Nam lại nhập khẩu nhiều các mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử, linh kiện và máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng từ Trung Quốc.
Sự tăng trưởng đột ngột của nhập khẩu từ Trung Quốc và xuất khẩu sang Mỹ cho cùng một số loại mặt hàng (như linh kiện điện tử) nhiều khả năng chỉ chỉ thuấn túy là tạm nhập tái xuất, chứ không phải do khu vực sản xuất trong nước mở rộng.
Cán cân thương mại Quý III thặng dự 10,7 tỷ USD với vai trò tăng lên của khu vực trong nước. (Ảnh minh họa)
Các chuyên gia của VEPR khuyến nghị, Chính phủ nên có các chính sách thắt chặt các quy định về nguồn gốc của các nguyên liệu đầu vào công nghiệp nhập khẩu.
So với các quý trước có thể thấy Việt Nam chưa có nhiều tiến triển trong việc đa dạng hóa thị trường thương mại. Thương mại quốc tế của khu vực kinh tế trong nước có vẻ như đang được cải thiện trong bối cảnh kinh tế thế giới đầy bất ổn và khó khăn.
Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, cán cân thương mại hàng hóa trong Quý 3 ước tính thặng dư 10,7 tỷ USD – mức thặng dư thương mại cao nhất trong vòng 15 năm trở lại đây.
Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Quý 3/2020 đạt mức tăng trưởng tốt, đạt 79,74 tỷ USD, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu tới từ nhóm doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng chủ yếu đạt 49,99 tỷ USD, tăng 2%, chiếm 63% tổng kim ngạch. Xuất khẩu từ khu vực trong nước tăng 32%, đạt 29,75 tỷ USD.
Tổng kim ngạch nhập khẩu Quý 3 ước tính đạt 69,02 tỷ USD, tăng 2,27% so với cùng kỳ năm 2019. Cụ thể, nhập khẩu của khu vực trong nước tăng, chiếm 45% kim ngạch nhập khẩu.
9 tháng năm 2020 chứng kiến thặng dư thương mại đạt 16,52 tỷ USD - mức thặng dư cao nhất trong vòng 15 năm trở lại đây nhờ vào xuất khẩu tăng mạnh trong khi nhập khẩu giảm nhẹ. Kim ngạch hàng hóa xuất khẩu 9 tháng ước tính đạt 202,57 tỷ USD, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu ước tính đạt 186,05 tỷ USD, giảm 0,7%.
