Nhà giáo nhân dân Vũ Thị Hạnh: Người “lái đò” mát tay, say mê nghiên cứu khoa học

Lửa nghề rực cháy

Sinh ra và lớn lên trên vùng đất quế trứ danh Văn Yên – Yên Bái, ước mơ trở thành giáo viên đem con chữ đến cho đồng bào được cô bé Vũ Thị Hạnh ủ ấp từ nhỏ. Tốt nghiệp THPT năm 1986, cô Hạnh hiện thực hóa ước mơ khi thi đỗ và bước chân vào học Khoa Sinh, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2.

Sau 4 năm cặm cụi đèn sách, năm 1990 cô Hạnh cầm trên tay tấm bằng cử nhân và trở lại ngôi trường cấp III từng theo học 3 năm, trong vai trò giáo viên. Kể từ đó, cô Vũ Thị Hạnh chăm chút, miệt mài bên những trang giáo án để “ươm mầm” con chữ cho “khu vườn” THPT Chu Văn An.

Là giáo viên giảng dạy tại một ngôi trường cấp III vùng cao, cô Hạnh luôn tâm niệm làm sao để những kiến thức phải nhanh chóng được ứng dụng vào thực tế, nhất là môn sinh học có những kiến thức rất hữu dụng, học sinh có thể áp dụng ngay để nâng cao chất lượng cuộc sống từ đó học sẽ thuộc bài và hiểu bài thật sự. Đặc biệt, Văn Yên nổi tiếng là thủ phủ quế với hàm lượng tinh dầu rất cao, do đó không có lý gì để không áp dụng các kiến thức Sinh học vào cuộc sống làm gia tăng năng suất và chất lượng cho cây quế.

Cô Vũ Thị Hạnh xúc động chia sẻ, là người sinh ra và lớn lên ở vùng cao, cô thấu hiểu cuộc sống của học sinh rất vất vả khi đi tìm con chữ, cái bụng có lúc chẳng đủ no. Trong khi đó, khoa học – công nghệ trên thế giới không ngừng phát triển, muốn bắt kịp thì phải đi tắt đón đầu, phải học chắc những cái có thể ứng dụng ngay lập tức. Những ứng dụng hiệu quả tức khắc là tiền đề để mỗi người cùng cộng đồng vươn mình về hướng văn minh tiến bộ.

Từ những ưu tư trăn trở như thế, cô Hạnh nghiêm túc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, tìm tòi sáng kiến cải tiến phương pháp giảng dạy và quản lý để hoàn thành vượt mức nhiệm vụ được giao. Những bộ dụng cụ thí nghiệm phục vụ môn Sinh học do cô Hạnh sáng chế tạo nên bản sắc khắc sâu vào trí nhờ của lớp lớp thế hệ học sinh Trường THPT Chu Văn An. Song song với đó, cô Hạnh luôn là người đi tiên phong trong nghiên cứu các đề tài, sáng kiến để áp dụng có hiệu quả vào công tác giảng dạy, góp phần làm thay đổi môi trường sống.

Từ 2006 đến nay, cô Hạnh đã có 5 sáng kiến cấp tỉnh, 15 sáng kiến cấp cơ sở được áp dụng hiệu quả cả trong và ngoài đơn vị, được Sở Giáo dục và Đào tạo, cũng như UBND tỉnh Yên Bái công nhận. Điển hình như sáng kiến "Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo”; "Một số biện pháp tổ chức, quản lý dạy thêm và học thêm trong trường THPT”; "Định luật phân tính của Mendel, những phát hiện bổ sung của di truyền học hiện đại và ứng dụng vào thực tế sản xuất”; "Xây dựng công thức giải bài tập Di truyền quần thể - Ứng dụng vào thực tiễn, giảng dạy”.

Những sáng kiến của của cô Hạnh rất thực tế đã được áp dụng và đem lại hiệu quả ngay tại Trường THPT Chu Văn An và không ít trường THPT trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Qua đó, cô Hạnh đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở địa phương, nhất là thúc đẩy chất lượng thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đạt hiệu quả.

Thầy Hoàng Văn Chinh - Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An (Văn Yên – Yên Bái) cho biết, cô Vũ Thị Hạnh là nhà giáo mẫu mực, tiêu biểu với lửa nghề rực cháy, được học sinh, đồng nghiệp và nhân dân kính trọng. Trong vai trò vừa là giáo viên sinh học, vừa là phó hiệu trưởng, cô Hạnh luôn là người đi đầu trong công tác nâng cao chất lượng giáo dục, giúp nhà trường cũng như rất nhiều học sinh đạt được những danh hiệu cao quý.

Người “lái đò” mát tay

Hơn một phần ba thế kỷ, vừa giảng dạy trực tiếp vừa làm công tác quản lý, cô Hạnh góp phần giúp Trường THPT Chu Văn An giữ vững các tiêu chí trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 và trường đạt chuẩn chất lượng cấp độ 3. Trong suốt 16 năm giữ vai trò quản lý, cô Hạnh vẫn trực tiếp giảng dạy và tham gia công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của Trường cũng như đội tuyển học sinh giỏi quốc gia của tỉnh.

Ở Văn Yên – Yên Bái, cô Hạnh được mệnh danh là “lái đò mát tay” vì tất cả các lớp có cô Hạnh trực tiếp giảng dạy thì tỷ lệ học sinh đạt khá, giỏi luôn trên 90%. Tính đến nay, các lớp do cô Hạnh trực tiếp giảng dạy và bồi dưỡng đã có 116 học sinh đạt giải học sinh giỏi, trong đó có 107 học sinh đạt giải cấp tỉnh, 9 học sinh đạt giải cấp quốc gia môn Sinh học.

Mang theo lửa nghề rực cháy và những sáng kiến hiệu quả, cô Hạnh cùng Ban Giám hiệu và các thầy cô tại trường THPT Chu Văn An đặc biệt chú trọng đến công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Nhờ đó, chất lượng mũi nhọn được nâng cao, cái tên THPT Chu Văn An luôn được xướng ở tốp đầu các trường THPT trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Tính riêng trong 4 năm (2021 – 2024), Trường THPT Chu Văn An có 191 học sinh giỏi đạt giải cấp tỉnh các môn văn hóa, chỉ đứng sau Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành về số lượng. Cũng trong thời gian này trường còn có 4 học sinh đạt giải ba học sinh giỏi cấp quốc gia các môn văn hóa, 5 học sinh giỏi cấp quốc gia về thi tiếng Anh trên mạng Intrenet (IOE).

Tính riêng trong năm học 2024 - 2025, trường THPT Chu Văn An có 2 học sinh đoạt giải cấp Quốc gia, 70 học sinh đoạt giải câp tỉnh với 11 giải nhì, 21 giải ba và 38 giải khuyến khích. Đội tuyển môn Sinh học có 10 học sinh đoạt giải và riêng lớp 11A1 do cô Hạnh trực tiếp Giảng dạy có 5 học sinh đoạt giải môn Sinh học lớp 12.

Từ những thiếu niên vùng cao vượt khó đi tìm con chữ, nhiều thế hệ học sinh đã bước qua cánh cổng THPT Chu Văn An, trở thành những tiến sĩ, thạc sĩ, bác sỹ, kỹ sư, nhà giáo đang nỗ lực góp sức mình cống hiến cho đất nước. Trong số đó, có rất đông học sinh “ruột” của cô Hạnh đã và đang công tác trong lĩnh vực nông lâm và y học như thạc sĩ, bác sĩ Lê Hải Nam, học sinh giỏi quốc gia năm 2003, hiện công tác tại Khoa Nội Thần kinh Bệnh viên E Hà Nội, hay như bạn Hoàng Quyết Thắng, được Học viện Quân Y tuyển thẳng năm 2021 và hiện đang du học tại Nga.

Bồi hồi nhớ về những ngày ngồi học dưới mái trường THPT Chu Văn An, bác sĩ Lê Hải Nam tâm sự, năm đầu cấp ba còn nghịch ngợm, chơi nhiều, may mắn cơ duyên cho anh gặp được cô Hạnh qua môn Sinh học, cô nhẹ nhàng động viên, kiên trì chờ đợi để học sinh thay đổi tâm tính. Những bài giảng, bài tập của cô Hạnh rất thực tế và có tính ứng dụng cao đã lôi cuốn khiến bản thân học trò say mê từ khi nào không biết, sự tiến bộ cứ thế tăng dần theo thời gian.

Từ học trò trở thành đồng nghiệp chung trường chung bộ môn, cô Lương Thị Nga, giáo vụ Trường THPT Chu Văn An, chia sẻ cô Hạnh là người hiền hòa, gần gũi, thân thương nhưng rất quyết liệt trong công việc, đặc biệt là đổi mới phương pháp dạy học, nghiên cứu khoa học. Quãng thời gian dài gắn bó cùng cô Hạnh, cô Nga chẳng bao giờ thấy cô Hạnh tỏ ra khó chịu với ai nhưng trong các cuộc họp hay sinh hoạt chuyên môn thì cô Hạnh luôn thẳng thắn và không ngừng thúc giục đồng nghiệp giữ vững lý tưởng, sẵn sàng dấn thân cho sự nghiệp trồng người. Do đó, cô Hạnh giữ một vị trí đặc biệt trong lòng học trò, đồng nghiệp và người dân.

Ông Luyện Hữu Chung – Giám đốc Sở Giáo dục và Đảo tạo tỉnh Yên Bái, cho biết trước đây khi công tác tại Sở đã nghe rất nhiều về cô Vũ Thị Hạnh là giáo viên “mát tay”, có nhiều đề tài, sáng kiến được ứng dụng. Khi về công tác trực tiếp tại huyện Văn Yên trên cương vị người đứng đầu đảng bộ, có cơ hội gặp gỡ và tiếp xúc trực tiếp với cô Hạnh, mới cảm nhận rõ những năng lượng tích cực và ngọn lửa nghề rực cháy nơi nữ giáo viên với 30 năm kinh nghiệm. Dù ở cương vị nào, cô Hạnh đều giữ những vững nguyên tắc, lập trường và kỷ luật cá nhân do đó những lời cô nói, việc cô làm luôn là bảo chứng cho hiệu quả và thành công theo sau.