Ninh Bình đang hướng tới mô hình "Đô thị Đối ngẫu" nhằm phát triển bền vững và toàn diện, không chỉ là vệ tinh hay đối trọng của các siêu đô thị như Hà Nội hay Hải Phòng, mà còn đóng vai trò bổ sung và bù đắp những thiếu hụt của các đô thị này.
Giữa bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng trên cả nước, nhiều địa phương đang phải lựa chọn giữa hiện đại hóa hoặc bảo tồn di sản, giữa phát triển kinh tế hoặc gìn giữ thiên nhiên. Ninh Bình – vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi giao hòa giữa sông núi hữu tình và di sản văn hóa nghìn năm – đã và đang lựa chọn một hướng đi khác biệt: Phát triển theo mô hình “Đô thị Đối ngẫu”.
 |
Ninh Bình – vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi giao hòa giữa sông núi hữu tình và di sản văn hóa nghìn năm |
Đây không chỉ là một khẩu hiệu phát triển, mà là một tư duy chiến lược: xây dựng một đô thị hài hòa giữa các cặp giá trị đối lập, để tạo ra bản sắc độc đáo, bền vững và nhân văn.
Khái niệm "Đô thị Đối ngẫu”?
“Đối ngẫu” vốn là một thuật ngữ triết học và toán học, chỉ hai mặt tồn tại song song và tương hỗ. Trong quy hoạch đô thị, “Đô thị Đối ngẫu” có thể hiểu là một đô thị phát triển dựa trên sự cân bằng và tương tác giữa các cặp giá trị tưởng như mâu thuẫn: truyền thống – hiện đại, bảo tồn – phát triển, tự nhiên – nhân tạo, văn hóa – công nghệ...
Thay vì chọn một bên và loại trừ bên còn lại, "Đô thị Đối ngẫu” chấp nhận và tích hợp cả hai, tạo nên một cấu trúc của một Đô thị linh hoạt, giàu bản sắc và có chiều sâu.
Thực tế cho thấy: Ninh Bình – vùng đất của những giá trị đối ngẫu giữa Di sản và Hiện đại: Ninh Bình là nơi tọa lạc của Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản kép đầu tiên của Việt Nam. Nhưng đồng thời, tỉnh cũng đang phát triển các khu đô thị mới như Đông Thành, Tây Nam thành phố, hạ tầng giao thông kết nối vùng...
Ninh Bình nổi tiếng với núi đá vôi, hang động, rừng ngập nước, sông ngòi... Nhưng cũng là nơi phát triển các công trình tôn giáo – kiến trúc lớn như chùa Bái Đính, nhà thờ đá Phát Diệm, và các khu công nghiệp quy mô nhỏ.
Về lĩnh vực du lịch, Ninh Bình coi Du lịch là ngành mũi nhọn, đặc biệt là du lịch sinh thái, văn hóa, tâm linh. Cùng với đó, Ninh Bình cũng đẩy mạnh công nghiệp nhẹ, sản xuất ô tô (TC Motor), may mặc, chế biến thực phẩm.
Truyền thống và Chuyển đổi số: Bản sắc văn hóa Cố đô Hoa Lư được gìn giữ qua các lễ hội, nghệ thuật dân gian. Đồng thời, tỉnh chú trọng triển khai chính quyền số, du lịch thông minh, hạ tầng số phục vụ người dân và doanh nghiệp.
 Với đà, thế, tầm nhìn và cách tiếp cận phát triển mới của Ninh Bình, nhiều chuyên gia nhìn nhận Ninh Bình sẽ hóa Rồng của khu vực trong tương lai. |
Xây dựng mô hình “Đô thị Đối ngẫu” với Ninh Bình nhằm tạo bản sắc đô thị khác biệt: Không lẫn với Hà Nội, không cạnh tranh trực diện với các thành phố công nghiệp hóa khác, Ninh Bình đi con đường riêng – hấp dẫn cả khách du lịch và nhà đầu tư. Phát huy giá trị địa phương đồng thời tiếp nhận tinh hoa toàn cầu.
Ninh Bình không chỉ xây dựng cho mình một mô hình phát triển, mà có thể trở thành thí điểm quốc gia về đô thị hóa hài hòa. Mô hình “Đô thị Đối ngẫu” nếu thành công, sẽ là một hình mẫu để nhiều địa phương khác học hỏi – nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang cần những đô thị không chỉ hiện đại, mà còn có hồn, có chiều sâu, và có tầm nhìn dài hạn.
