 |
Công tác đặc xá năm 2011 đã được thực hiện công khai, minh bạch, dân chủ, nghiêm túc, đúng đối tượng, đúng tiêu chuẩn điều kiện luật định, không xảy ra thiếu sót, tiêu cực, thể hiện sự ưu việt của chế độ, góp phần trực tiếp vào công tác phòng, chống tội phạm và công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước của toàn dân tộc.
Tỷ lệ không tái phạm của các phạm nhân được đặc xá sẽ là tiêu chí xác định chất lượng giáo dục cải tạo của trại giam. Vì vậy cần đẩy mạnh tuyên truyền tốt hơn nữa về đặc xá, để thấy chủ nghĩa nhân đạo, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước đối với việc bảo vệ quyền lợi của con người - đó là đặc trưng của chế độ chúng ta. Cần nhấn mạnh tới sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền, công an địa phương. Đặc xá nhiều mà không có người tái vi phạm thì đó là thành công của chúng ta.
Trung tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an:
 |
Các đơn vị, ban ngành hữu quan cần tiếp tục đẩy mạnh công tác theo dõi, quản lý chặt chẽ người đã đặc xá, tạo điều kiện tốt nhất cho người được đặc xá ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng, trở thành những người công dân có ích cho xã hội.
Trung tướng Cao Ngọc Oánh, Tổng cục trưởng Tổng Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp (Tổng cục 8), Bộ Công an:
 |
Kinh nghiệm cho thấy, những người được đặc xá thường là những người cải tiến bộ, không có nguy cơ xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội nên khả năng tái phạm là rất thấp. Năm 2010, chúng ta đặc xá cho hơn 17.300 người, nhưng người tái phạm đến thời điểm này chỉ là 27 người, trong đó xử lý hình sự 24 người.
Từ mục tiêu như vậy, chúng tôi đang tham mưu với Chính phủ chuẩn bị ban hành Nghị định về bảo đảm các điều kiện cho người đặc xá, tha tù tái hòa nhập cộng đồng. Nghị định quy định về cơ chế phối hợp giữa các ngành, các cấp, trách nhiệm của chính quyền, cộng đồng dân cư, chính sách ưu đãi, nghĩa vụ, trách nhiệm của người được đặc xá, tha tù cũng như việc các cấp chính quyền, tổ chức xã hội tham gia tích cực vào quan tâm, tạo công ăn việc làm cho người được đặc xá, tha tù để loại trừ được các nguyên nhân, điều kiện làm cho họ phạm tội trở lại.
Hội đồng Tư vấn đặc xá TƯ đã hoàn tất việc kiểm tra, xem xét các hồ sơ phạm nhân đủ điều kiện được đề nghị đặc xá, thống nhất đề nghị Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho 10.244 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 291 người được hoãn, được đình chỉ chấp hành án phạt tù.
 |
| Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra công tác đặc xá. |
Quy trình chặt chẽ, công khai, minh bạch
Đặc xá tha tù trước thời hạn là chủ trương lớn, thể hiện tính nhân đạo và khoan hồng của Đảng, Nhà nước đối với người phạm tội, cũng là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Pháp luật rất nghiêm minh đối với người phạm tội, nhưng cũng khoan hồng, tha thứ đối với người phạm tội thành khẩn, ăn năn hối cải và tạo mọi điều kiện thuận lợi để họ cải tạo, sửa chữa sai lầm, trở lại làm người lương thiện, có ích cho xã hội.
Ngay khi Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam ban hành Quyết định số 1123/2011/QĐ-CTN ngày 19/7/2011 về đặc xá năm 2011, Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương đã được thành lập. Ngày 26/7 Ban chỉ đạo về đặc xá của Bộ Công an, đã tổ chức Hội nghị tập huấn triển khai công tác đặc xá, quán triệt tinh thần nỗ lực đảm bảo yêu cầu, ý nghĩa chính trị, pháp lý, xã hội, nhân đạo và nhân văn của công tác đặc xá năm 2011.
Công tác tuyên truyền, phổ biến Quyết định của Chủ tịch nước và Hướng dẫn của Hội đồng tư vấn đặc xá được phổ biến đến từng phạm nhân của 49/49 trại giam thuộc Bộ Công an và 70 trại tạm giam thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và công an các tỉnh, thành phố. Điều kiện xét đặc xá được niêm yết công khai ở các trại giam để phạm nhân tìm hiểu, tham khảo, bình xét.
Sau khi các đội trong trại giam đã bình bầu xong, danh sách phạm nhân được đề nghị đắc xá được niêm yết công khai để các phạm nhân tự đối chiếu lại tiêu chuẩn của mình. Ở các trại giam cũng thành lập tổ giúp việc là cán bộ có kinh nghiệm phân loại hồ sơ phạm nhân, tiến hành khảo sát toàn bộ hồ sơ phạm nhân hiện có, đối chiếu với điều kiện, tiêu chuẩn, không để sót lọt những người có đủ điều kiện mà không được xét. Các bước thực hiện đều bảo đảm đúng quy trình, công khai, minh bạch, dân chủ, công bằng, đúng pháp luật, không để sót những phạm nhân đủ điều kiện tiêu chuẩn mà không được xét đặc xá, cũng như không để lọt những phạm nhân không đủ điều kiện tiêu chuẩn vào danh sách đề nghị đặc xá.
Khẩn trương, nghiêm túc và trách nhiệm cao
Năm 2011, thời gian xét đặc xá ngắn hơn, tiêu chuẩn đặc xét đặc xá cũng khắt khe hơn. Đơn cử như về các điều kiện như tiền án, đối tượng còn nghiện ma túy; số án còn dài không xem xét đặc xá, mặc dù đã chấp hành hình phạt tù được 1/3 hoặc 1/4 theo quy định. Số có biểu hiện nghiện ma túy, số phạm các tội nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, cải tạo không tiến bộ đều không nằm trong diện được đặc xá.
Vì thời gian thực hiện đặc xá năm nay rất ngắn nên ban lãnh đạo, cán bộ các trại giam và các Hội đồng tư vấn đặc xá đã phải làm việc cấp tập, cả ngày lẫn đêm với tinh thần chủ động, khẩn trương và trách nhiệm cao để sàng lọc, lựa chọn đúng đối tượng hưởng đặc xá, kiên quyết không để xảy ra trường hợp phạm nhân đủ điều kiện không được xét hoặc người không đủ điều kiện lại được đặc xá.
Với tinh thần làm việc khẩn trương nghiêm túc và trách nhiệm cao, các tổ thẩm định liên ngành đã đến các trại giam, trại tạm giam để kiểm tra, thẩm định được 10.345 hồ sơ đề nghị đặc xá. Theo đó, hồ sơ đủ điều kiện đề nghị đặc xá là 10.340 hồ sơ, số hồ sơ không đủ điều kiện đề nghị đặc xá là 5. Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương cũng đã tiến hành kiểm tra công tác đặc xá tại một số trại giam.
Trong đó, ngày 22/8, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương cùng đoàn công tác đã xuống Trại giam Hoàng Tiến (Bộ Công an) kiểm tra về công tác đặc xá, đồng chí Nguyễn Xuân Phúc đã đánh giá cao tinh thần làm việc chủ động, nghiêm minh và chặt chẽ của Trại giam Hoàng Tiến trong triển khai công tác đặc xá.
Ngày 23/8/2011, Hội đồng Tư vấn đặc xá TƯ đã họp phiên toàn thể kiểm tra, xem xét các hồ sơ phạm nhân đủ điều kiện được đề nghị đặc xá thống nhất đề nghị Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho 10.244 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 291 người được hoãn, được đình chỉ chấp hành án phạt tù. Dự kiến, ngày mai 30/8 sẽ công bố kết quả thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước đặc xá tha thù trước thời hạn và tổ chức tha người được đặc xá theo Quyết định của Chủ tịch nước.
Quỳnh Lưu (thực hiện)
