Phát ngôn trên mạng xã hội: Thước đo văn hóa nghệ sĩ Việt đang bị 'bẻ cong'?

(PLVN) - Những phát ngôn theo kiểu văn hóa “chợ búa” hay những phát ngôn không kiểm chứng gây thông tin nhiễu loạn trên mạng xã hội làm ảnh hưởng tới văn hóa, xã hội đặc biệt là giới trẻ đã khiến nhiều nghệ sĩ mất điểm trong lòng công chúng. 
Nhiều nghệ sĩ đã bị phạt vì phát ngôn sai lệch trên mạng xã hội.
Nhiều nghệ sĩ đã bị phạt vì phát ngôn sai lệch trên mạng xã hội.

Với những phát ngôn, hành xử nông nổi trên mạng của mình, một số nghệ sỹ đã phải hứng chịu “cơn bão” chỉ trích từ công chúng và bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Hàng loạt nghệ sĩ bị xử phạt

Những ngày qua, facebook Nguyen Duy Manh - trang “chính chủ” của ca sĩ Duy Mạnh được cho là có những phát ngôn lệch lạc về chủ quyền biển đảo quê hương. Điều này dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ trong dư luận. Theo nhiều người, phát ngôn lệch lạc của một người nổi tiếng với lượng theo dõi lớn như Duy Mạnh sẽ gây ảnh hưởng xấu đến giới trẻ.

Chiều 7/8/2020, ông Nguyễn Đức Thọ - Chánh Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM cho biết, đã lập biên bản và ban hành quyết định xử lý vi phạm hành chính đối với ca sĩ Duy Mạnh. Nam ca sĩ cũng chia sẻ trên trang cá nhân, bày tỏ sự cám ơn tới Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM đã hướng dẫn để ca sĩ hiểu vấn đề đúng hơn, hứa sẽ không phát ngôn bừa bãi.

Trước đó, vì đăng lên mạng xã hội tin giả về Covid-19, ca sĩ Hòa Minzy bị Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM phạt 7,5 triệu đồng. 

Hồi đầu năm, 3 nghệ sĩ Đàm Vĩnh Hưng, Ngô Thanh Vân, Cát Phượng cũng bị phạt mỗi người 10 triệu đồng do đưa tin sai về dịch bệnh Covid-19. 

Bên cạnh các nghệ sĩ có những phát ngôn sai lệch về dịch bệnh, biển đảo, ảnh hưởng tới chính trị, xã hội như trên, còn có không ít người tham gia lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật bị chỉ trích gay gắt vì có phát ngôn thô tục và hành xử “chợ búa” trên mạng xã hội.

Không ít lần khán giả bắt gặp nữ người mẫu Trang Trần nói tục trên trang cá nhân. Thậm chí có lần còn “đe dọa” một nữ nghệ sĩ khác bằng những từ ngữ thiếu văn hóa. Đây là đỉnh điểm khiến công chúng bất bình về cách cư xử của người mẫu này.

Ca sĩ Pha Lê cũng có những phát ngôn khiếm nhã trên mạng xã hội. Cô tuyên bố: “Ai đụng vào tôi, tôi chửi. Tôi cần gì hát với hò”. 

Tóc Tiên bất ngờ đăng tải bức hình chụp chiếc áo của một người bạn in dòng chữ có nội dung “xấu xí”. Ngọc Trinh cũng bị công chúng chán ngán khi “đá” thêm vài câu từ tục tĩu trong clip hậu trường chụp ảnh, clip tập nhảy sexy…

Ca sĩ Duy Mạnh từng bị cộng đồng mạng phẫn nộ khi dùng những câu nói kém văn hóa để “giới thiệu” về con gái Việt với một người đàn ông nước ngoài tại hội chợ ở Budapest, Hungaria. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã phải lên tiếng phản đối, nghiêm khắc phê phán phát ngôn thiếu chuẩn mực của nam ca sĩ này.

Nhiếp ảnh gia Huỳnh Kim Hải cũng từng bị Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Cà Mau phạt 5 triệu đồng vì có hành vi bôi nhọ đồng nghiệp trên mạng xã hội Facebook.

Cần phát ngôn “có trách nhiệm”

Người đời có câu “Lời nói chẳng mất tiền mua…”, có thể thấy phát ngôn theo kiểu văn hóa “chợ búa” ngay chỗ đông người, đặc biệt là trên mạng xã hội đã khiến nhiều nghệ sĩ mất điểm trong lòng công chúng.

Nhà văn Hoài Hương chia sẻ, phát ngôn hay “bút sa” trên mạng xã hội đối với cộng đồng đã là một ứng xử thước đo văn minh, văn hóa. Với người của công chúng thì ứng xử ngôn từ càng phải thận trọng và cẩn thận từng chữ từng lời. “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy”, lời nói ra không lấy lại được. Nhất là thời 4.0 này, với tốc độ lan truyền nhanh chóng của mạng xã hội, càng phải “uốn lưỡi” không chỉ 7 lần.

Ca sĩ Dương Triệu Vũ cho biết anh từng là người nóng nảy trên mạng nhưng bây giờ đã kiềm chế. “Mạng xã hội như con dao hai lưỡi, nếu không biết sử dụng, nó sẽ cắt tay mình lúc nào không hay. Giờ trên mạng xã hội, người ta thích nhất là xem chửi, nghe chửi, nghệ sĩ càng không nên bị cuốn theo.

Tôi nghiệm ra làm gì cũng nên chân thành, chỉ cần chân thành sẽ nhận được đồng cảm từ nhiều người. Với mạng xã hội, mình càng hạn chế bao nhiêu, càng tránh bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu, nhất là với các nghệ sĩ. Khi hạn chế được, mình càng bớt đi những ồn ào không đáng có”, nam ca sĩ nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia tâm lý, với văn hóa và sự góp ý của người hâm mộ, các nghệ sĩ nên hạn chế bày tỏ những nội dung thể hiện thái quá những cảm xúc cao độ, nhất là trạng thái khó chịu, ganh ghét, giận dữ dẫn đến phát ngôn thóa mạ, vu khống, chửi bới, hăm dọa, đòi thanh toán, hành xử giang hồ...

Các nghệ sĩ hãy là người có suy nghĩ tích cực, là tấm gương đẹp về cách sống, ứng xử có văn hóa, vì khán giả, vì cộng đồng hơn vì bản thân mình, xứng đáng là người của công chúng, người nghệ sĩ chân chính đúng nghĩa.

Luật sư Hồ Thị Diễm Phúc (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích: “Mạng xã hội - nơi nghệ sĩ có hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu lượt theo dõi, càng cần thể hiện trách nhiệm của bản thân với xã hội bằng việc kiểm chứng các thông tin trước khi đăng tải. Không được tùy tiện chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng gây ảnh hưởng đến xã hội, càng không được cố tình phát ngôn, đưa thông tin để gây hoang mang cho người khác”.