Hòn Trống Mái tại vịnh Hạ Long gồm 2 đảo đá nhỏ có hình thù như một đôi gà trống, mái cao khoảng 13,9m, chân đảo hẹp hơn phần thân. Trải qua quá trình hoạt động địa chất, kiến tạo và sự tác động của nước biển, hòn Trống Mái có cấu tạo đơn nghiêng với nhiều hệ thống khe nứt.
Ngoài ra, hòn Trống Mái thường xuyên chịu tác động của các yếu tố như mưa, gió, sóng, thủy triều, dòng chảy, môi trường, đây là những yếu tố có tác động tới quá trình phong hóa, sạt, trượt. Mặc dù chưa ghi nhận xảy ra tình trạng sạt trượt, nhưng thời gian qua tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái nói riêng và các di sản nói chung.
Theo Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, hòn Trống Mái trên vịnh Hạ Long có nguy cơ bị đổ sập nếu không sớm được bảo vệ.
Do đó, mới đây lãnh đạo Sở Khoa học - Công nghệ Quảng Ninh cho biết, sở đã có văn bản tham mưu UBND tỉnh Quảng Ninh để có giải pháp phân luồng, thời gian và tốc độ lưu thông của phương tiện qua lại cho phù hợp nhằm giảm thiểu tác động xâm thực, ăn mòn gây ảnh hưởng đến sự ổn định của hòn Trống Mái.
Đồng thời, Sở Khoa học - Công nghệ Quảng Ninh yêu cầu Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản hoàn thành các nội dung, thủ tục để nghiệm thu bàn giao cho Ban Quản lý vịnh Hạ Long trong tháng 8, sớm báo cáo UBND tỉnh Quảng Ninh cho triển khai những giải pháp bảo tồn tiếp theo.
Xác định đây là nhiệm vụ cấp bách, phục vụ nhu cầu quản lý, bảo tồn hòn Trống Mái, Sở Khoa học - Công nghệ đã thường xuyên đôn đốc Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản phối hợp với Ban Quản lý Vịnh Hạ Long bám sát nội dung được phê duyệt để tổ chức triển khai đúng tiến độ, kịp thời báo cáo đề xuất các giải pháp, bảo tồn hòn Trống Mái.
Đến nay, nhiệm vụ trên cơ bản hoàn thành đầy đủ các nội dung, sản phẩm theo đúng quyết định phê duyệt, gồm: Nghiên cứu tổng quan và thành lập cơ sở dữ liệu hòn Trống Mái; nghiên cứu đánh giá hiện trạng hòn Trống Mái; nghiên cứu các yếu tố tác động lên hòn Trống Mái; quan trắc và thu thập dữ liệu trên hòn Trống Mái; nghiên cứu các giải pháp bảo tồn và xây dựng hồ sơ báo cáo tiền khả thi các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái.
Một số giải pháp khả thi được lựa chọn là dùng neo bảo vệ các khối trượt, bơm trám xi măng khe nứt, xây tường bê tông chịu lực hỗ trợ gia cố vách hang và hệ thống đê bao vòng quanh chân cụm đảo giúp xử lý độ ổn định chân đế hòn Trống Mái. Tất cả những giải pháp này phải theo nguyên tắc hạn chế tác động tối đa, song song với bảo tồn, không làm thay đổi cảnh quan của hòn Trống Mái.
Vịnh Hạ Long đã từng mất hòn Thiên Nga năm 2016 khi phần đầu thiên nga bị đổ xuống./.