Israel mở phiên tòa lịch sử, xử Thủ tướng đương nhiệm về cáo buộc tham nhũng

(PLVN) - Một trang mới trong lịch sử của Israel được mở ra vào ngày 24/5, khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu trở thành thủ tướng đương nhiệm đầu tiên đối mặt với cáo buộc hình sự.
Thủ tướng Israle Benjamin Netanyahu.
Thủ tướng Israle Benjamin Netanyahu.

Theo AFP, phiên tòa xét xử ông Netanyahu về một loạt các cáo buộc tham nhũng diễn ra sau hơn 500 ngày bế tắc trong bầu cử, trong đó ông đã phải đấu tranh cho sự sống còn chính trị của mình.

Ngày 24/5, ông Netanyahu phải ra hầu tòa tại Tòa án quận Jerusalem để tham gia một trận chiến mới – cuộc chiến ngăn ông bị tống giam và tránh vết bẩn trên di sản của ông.

Ông bị cáo buộc về một loạt các cáo buộc tham nhũng mà ông phủ nhận.

Trước phiên tòa, vị Thủ tướng 70 tuổi này được thiết lập nhiều tiền lệ tại Israel như là thủ tướng đầu tiên của nước này được sinh ra sau khi thành lập nhà nước vào năm 1948 và là người phục vụ lâu nhất trong lịch sử Israel.

Tại phiên tòa ngày 24/5, ông sẽ thiết lập một tiền lệ mới, trở thành thủ tướng đương nhiệm đầu tiên của Israel đối mặt với cáo buộc hình sự.

Năm 2009, Thủ tướng Israel lúc bấy giờ là ông Ehud Olmert đã từ chức sau khi cảnh sát đề nghị truy tố ông về tội nhận hối lộ.

Ông Olmert sau đó đã bị xét xử và bị kết án nhận hối lộ cùng mức án 27 tháng tù giam nhưng đã được tạm tha sau chưa đầy 1,5 năm.

Trong số các cáo buộc mà ông Netanyahu phải đối mặt có việc ông bị cáo buộc đã tìm cách trao đổi sự ủng hộ bất hợp pháp lấy sự ủng hộ tích cực từ Yediot Aharonot - tờ báo bán chạy nhất của Israel.

Ông cũng bị buộc tội chấp nhận xì gà, rượu sâm banh và đồ trang sức trị giá 700.000 shekels (180.000 euro) từ những người giàu có để đổi lấy sự ủng hộ.

Trong số các cáo buộc mà Thủ tướng Israel phải đối mặt, nghiêm trọng nhất có lẽ là tuyên bố rằng ông Netanyahu đã đề nghị chuyển khoản lợi nhuận trị giá hàng triệu USD cho ông trùm truyền thông Shaul Elovitch - cổ đông của công ty viễn thông khổng lồ Bezeq, đồng thời là bạn của ông Netanyahu để đổi lấy việc ông Elovitch phát tán những tin tức có lợi cho Thủ tướng trên trang web tin tức trực tuyến Walla! 

Theo ông Amir Fuchs - nhà nghiên cứu tại Viện Dân chủ Israel, đây cũng là cáo buộc phức tạp nhất vì nó khác với các vụ hối lộ “kinh điển” là chỉ đổi tiền từ chủ sở hữu này sang người khác.

Ông Fuchs lập luận, trong trường hợp này, cáo buộc là ông Netanyahu “chỉ nhận được sự đưa tin trên phương tiện truyền thông” chứ không phải tiền mặt. “Đó là điều chưa từng có”, vị chuyên gia nói.

Ông Netanyahu đã phủ nhận tất cả các cáo buộc và tuyên bố ông là nạn nhân của một cuộc săn phù thủy của giới truyền thông và các quan chức pháp lý.

Sau nhiều tháng và nhiều lần cảnh sát thẩm vấn ông Netanyahu, Tổng chưởng lý Avichai Mandelblit hồi tháng 1 đã đệ đơn tố cáo thủ tướng. Nhiều nhà bình luận coi đây là lệnh tử hình chính trị của thủ tướng.

Nhưng ông Netanyahu vẫn giữ quyền lãnh đạo đảng Likud và sau 3 cuộc tổng tuyển cử không có hồi kết đã tìm được cách thỏa thuận chia sẻ quyền lực với đối thủ chính của ông là ông Benny Gantz.

Theo thỏa thuận, ông Netanyahu sẽ tiếp tục lãnh đạo chính phủ trong 18 tháng trước khi bàn giao chức vụ thủ tướng cho ông Gantz.

Phiên tòa xét xử ông Netanyahu lẽ ra đã được mở vào giữa tháng 3 nhưng đại dịch Covid-19 đã dẫn đến việc phiên tòa phải hoãn tới ngày 24/5. Các thủ tục tố tụng sẽ được thực hiện theo hướng đảm bảo phòng chống dịch bệnh.

Các luật sư của ông Netanyahu đã yêu cầu cho ông được phép không xuất hiện trực tiếp vào lúc 12h00 GMT, khi phiên tòa chính thức mở đầu và dự kiến sẽ kéo dài trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm.

Nhưng tòa án đã từ chối yêu cầu, trích dẫn một điều khoản trong luật hình sự của Israel nói rằng “một người có thể không bị xét xử về các cáo buộc hình sự trừ khi có mặt anh ta”.

Theo luật pháp Israel, một thủ tướng đang tại nhiệm không có quyền miễn trừ tự động khỏi bị truy tố nhưng cũng không bắt buộc phải từ chức khi bị buộc tội, mà chỉ phải làm như vậy khi bị kết án và sau khi tất cả các biện pháp kháng cáo đã kết thúc.