Căn cứ nhu cầu từng tỉnh
Theo dự thảo Thông tư, UBND cấp tỉnh căn cứ thực tế việc sử dụng tiếng dân tộc thiểu số (DTTS) tại địa phương, chỉ đạo và phối hợp với chính quyền các cấp, các đoàn thể và tổ chức xã hội xác định nguyện vọng, nhu cầu học tiếng DTTS của người DTTS.
Bộ chữ tiếng DTTS được dạy và học trong các cơ sở giáo dục phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên và trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên là bộ chữ cổ truyền đã được lưu hành và sử dụng rộng rãi trong cộng đồng dân tộc, được cơ quan chuyên môn xác định; là bộ chữ được Chính phủ ban hành hoặc UBND cấp tỉnh phê chuẩn. Đối với các tiếng DTTS có nhiều bộ chữ, việc lựa chọn bộ chữ do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quyết định.
Chương trình, sách giáo khoa và tài liệu hướng dẫn dạy học tiếng DTTS được tổ chức biên soạn và thẩm định theo quy định hiện hành của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Giáo viên dạy tiếng DTTS đạt trình độ chuẩn đào tạo của cấp học tương ứng về chuyên môn dạy học tiếng DTTS theo quy định tại Điều 72 Luật Giáo dục. Các tỉnh thiếu giáo viên dạy tiếng DTTS được sử dụng đội ngũ giáo viên của từng cấp học, có chứng chỉ bồi dưỡng giáo viên dạy tiếng DTTS tham gia giảng dạy tiếng DTTS ở cấp học đó hoặc người có trình độ cử nhân, có chứng bồi dưỡng giáo viên dạy tiếng DTTS và có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm.
Về quy trình đưa tiếng DTTS vào dạy học, dự thảo Thông tư nêu rõ, hằng năm vào đầu năm học, cơ sở giáo dục tổng hợp nguyện vọng, nhu cầu học tiếng DTTS của người học, báo cáo cơ quan chuyên môn có thẩm quyền (Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT). Sở GD&ĐT tổng hợp nguyện vọng, nhu cầu học tiếng DTTS của người học từ các Phòng GD&ĐT và các cơ sở giáo dục trực thuộc trên địa bàn tỉnh; căn cứ vào các điều kiện tổ chức dạy học cụ thể của địa phương xây dựng kế hoạch và tham mưu UBND tỉnh lập hồ sơ đề nghị Bộ GD&ĐT về việc dạy học tiếng DTTS trên địa bàn.
Nội dung, phương pháp và kế hoạch dạy học tiếng DTTS được quy định trong từng chương trình tiếng DTTS hiện hành do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành.
Hỗ trợ tối đa học sinh và giáo viên
Về hình thức học, theo dự thảo Thông tư, môn tiếng DTTS được thực hiện theo chương trình của từng cấp học, sử dụng thời lượng tự chọn trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành để tổ chức dạy học trong các cơ sở giáo dục phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên và trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên.
Hình thức tổ chức dạy học theo lớp học được quy định tại chương trình giáo dục phổ thông; chương trình giáo dục thường xuyên; điều lệ trường tiểu học; điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học; quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm giáo dục thường xuyên và trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên.
Việc tổ chức lớp học tiếng DTTS được quy định như sau: Trường hợp tất cả số người học trong một lớp học theo cấp học đều có nguyện vọng học một thứ tiếng DTTS và cùng một trình độ thì lớp học tiếng DTTS đồng thời với lớp theo cấp học. Trường hợp lớp học chỉ có một số người học có nguyện vọng học một thứ tiếng DTTS thì lớp học sẽ được tách riêng và người học của lớp bao gồm: Người học của một lớp hoặc người học của nhiều lớp khác nhau trong cùng một trường, một cấp học, có nguyện vọng học cùng một thứ tiếng DTTS và cùng một trình độ. Số người học của lớp học tiếng DTTS tối thiểu không dưới 10 người/lớp.
Người học hoàn thành chương trình tiếng DTTS theo cấp học (từ lớp 9 trở lên) được kiểm tra, đánh giá, xếp loại và được cấp giấy chứng nhận hoàn thành trình độ của cấp học.
Giáo viên dạy tiếng DTTS được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ về dạy học tiếng DTTS tại các cơ sở đào tạo (trường đại học sư phạm, đại học có khoa sư phạm) được giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên dạy tiếng DTTS theo hình thức giáo dục chính quy hoặc hình thức giáo dục thường xuyên. Các cơ sở đào tạo được giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên dạy tiếng DTTS tổ chức xây dựng chương trình và giáo trình đào tạo phù hợp với từng tiếng DTTS theo thẩm quyền. Nếu giáo viên dạy học tiếng DTTS chưa đạt chuẩn đào tạo dạy học tiếng DTTS được bồi dưỡng ngắn hạn để có chứng chỉ đào tạo, bồi dưỡng giáo viên dạy tiếng DTTS theo quy định của Bộ GD&ĐT.
