Văn hoá và con người mục tiêu, động lực phát triển Thủ đô
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, TS. Hà Minh Hải, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, TP Hà Nội tổ chức lập Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, là một trong những nội dung quan trọng để triển khai thực hiện Nghị quyết số 15 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Trên cơ sở Đề cương định hướng được Ban chấp hành Đảng bộ TP thông qua, Dự thảo Quy hoạch Thủ đô Hà Nội được tập trung xây dựng với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, với phương pháp tích hợp, đồng bộ, cách làm linh hoạt, sáng tạo, đổi mới; với quan điểm xuyên suốt đó là “văn hoá và con người vừa là mục tiêu, vừa là nền tảng, là nguồn lực, động lực phát triển Thủ đô”.
Hiện nay, TP Hà Nội đang tiến hành các bước xin ý kiến các bộ, cơ quan ngang bộ, các tỉnh, thành trong vùng đồng bằng sông Hồng, vùng Thủ đô và các tổ chức, cá nhân có liên quan trước khi trình thẩm định theo quy định của pháp luật về quy hoạch.
Phó Chủ tịch Hà Nội cho biết, Dự thảo Báo cáo tổng hợp Quy hoạch Thủ đô Hà Nội được gửi xin ý kiến gồm 1.200 trang được tích hợp từ 39 nội dung đề xuất của các ngành, lĩnh vực, 30 nội dung đề xuất của các quận, huyện, thị xã kèm theo hệ thống sơ đồ, bản đồ được số hoá.
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải, nội dung chủ yếu của Quy hoạch Thủ đô Hà Nội bao gồm 5 quan điểm phát triển, 8 nhiệm vụ trọng tâm, 3 đột phá chiến lược và 2 ưu tiên thực hiện (vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường và cải tạo, chỉnh sang, tái thiết đô thị…).
 |
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải phát biểu tại Hội thảo. |
Thủ đô Hà Nội được nghiên cứu tổ chức thành 5 vùng phát triển kinh tế - xã hội, 5 không gian chú trọng phát triển (không gian văn hoá, không gian xây dựng, không gian ngầm, không gian xanh, không gian số); các định hướng quy hoạch các ngành, lĩnh vực, địa bàn được tập trung theo 5 tuyến hành lang và vành đai kinh tế, gắn với 5 trục phát triển, cùng với hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ (hệ thống đường vành đai và đường sắt đô thị).
Đồng thời, nghiên cứu hình thành 2 TP trực thuộc Thủ đô, tạo nên hình ảnh Thủ đô Văn hiến – Văn minh - Hiện đại - Kết nối toàn cầu với những đặc trưng về kinh tế, xã hội phát triển, văn hoá, đặc sắc, có bản sắc riêng, môi trường xanh, trong lành, người dân được thụ hưởng cuộc sống có chất lượng tốt.
Các nội dung phương án quy hoạch Thủ đô tập trung xoay quanh 5 trụ cột phát triển văn hoá, con người và di sản nghìn năm văn hiến; phát triển kinh tế xanh, kinh tế số; hạ tầng kết nối đồng bộ, hiện đại; xã hội số, đô thị thông minh; khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phát triển Thủ đô nhanh, bền vững, sáng tạo, bao trùm
Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung làm rõ thêm những vấn đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng Quy hoạch Thủ đô; đồng thời tiếp tục gợi mở, đề xuất các ý tưởng, giải pháp xây dựng quy hoạch, nhất là các nội dung đột phá, các nhiệm vụ trọng tâm và việc khai thác, huy động nguồn lực để thực hiện Quy hoạch một cách hiệu quả, bền vững.
PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản nhấn mạnh, TP Hà Nội đang triển khai đồng thời lập quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065; sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô năm 2013 để trình Quốc hội vào năm 2024. Đây là thời cơ nhưng cũng là thách thức đối với công tác quy hoạch cho phát triển Thủ đô.
Gợi mở về tầm nhìn và khát vọng quy hoạch Thủ đô, PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hà nêu quan điểm, về địa - thế, cần xác định mặt hướng sông và là sông Hồng. “Điều này sẽ liên quan đến quy định về chức năng, vai trò, xu hướng phát triển của khu vực tả ngạn sông Hồng. Trong xu thế chung của thế giới, khi biển ngày càng có ý nghĩa quan trọng, thế tựa núi, hướng biển của Thủ đô sẽ nâng thế và lực của quốc gia lên tầm cao mới”, PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hà nói.
Về trục phát triển, theo ông Nguyễn Ngọc Hà, Quy hoạch Hà Nội sẽ có nhiều trục phát triển, nhưng cần nhấn mạnh hơn với một tinh thần nhất quán về trục phát triển sông Hồng về tâm linh, về môi trường, về giao thông, về cây xanh, về mật độ xây dựng và kiến trúc, về văn hoá...
Đồng thời, trong quy hoạch Thủ đô vẫn cần quan tâm hàng đầu đến yếu tố văn hoá. Quy hoạch Hà Nội theo hướng là TP di sản, có văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, mang bản sắc Thủ đô ngàn năm văn hiến; Hà Nội là TP sáng tạo, công nghiệp văn hoá phát triển, TP thông minh; là điểm đến của du lịch văn hoá, ẩm thực và trung tâm dịch vụ chất lượng cao; TP của các sự kiện văn hoá mang tầm quốc tế thường niên; TP hiện đại nhưng thanh bình với con người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.
 |
Các đại biểu tại Hội thảo. |
Tham luận về một số nội dung chủ yếu của Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại hội thảo, GS.TS Hoàng Văn Cường, đại diện Liên danh tư vấn Quy hoạch Thủ đô đã chỉ rõ 5 “điểm nghẽn” trong phát triển Thủ đô hiện nay.
Đó là thiếu thể chế; hạ tầng chưa đồng bộ, đặc biệt là hạ tầng giao thông công cộng, đường sắt đô thị chưa phát triển; quy hoạch đô thị và các quy chuẩn kèm theo quy hoạch; ô nhiễm môi trường và các quy định về phòng chống lũ và năng lực, ý thức và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ thực thi trong bộ máy quản lý còn hạn chế, e dè, né tránh, không tạo được những đột phá, dám nghĩ dám làm trong thực thi công vụ.
Định hướng quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, GS.TS Hoàng Văn Cường nêu 5 quan điểm chung phát triển Thủ đô. Trong đó, quan điểm hàng đầu là phát triển nhanh, bền vững, sáng tạo, bao trùm, trở thành cực tăng trưởng có vai trò lan tỏa và dẫn dắt, thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng động lực phía Bắc và cả nước; tạo dựng được hình ảnh, vị thế phồn vinh, thịnh vượng của quốc gia trên trường quốc tế; làm hình mẫu lan tỏa cho phát triển của vùng, đi trước cả nước những chỉ tiêu về nước công nghiệp và phát triển.
Đảm bảo Quy hoạch xứng tầm, khả thi
Phát biểu bế mạc Hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nêu rõ, Quy hoạch Thủ đô là công việc lớn. Hiện nay, Hà Nội đang cùng lúc thực hiện 3 nhiệm vụ lớn để cụ thể Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Phó Bí thư Hà Nội nhấn mạnh Nghị quyết 15-NQ/TW được Bộ Chính trị xây dựng và ban hành với tư duy rất mới, với đánh giá, nhìn nhận, giao nhiệm vụ cho Hà Nội rất khác so với trước.
“Ví dụ, ý kiến được nhiều đại biểu nêu về cạnh tranh quốc tế thì ngay trong mục tiêu của Nghị quyết 15 cũng nêu là phải có khả năng cạnh tranh với Thủ đô các nước phát triển trong khu vực. Đến năm 2045, Hà Nội phải trở thành TP kết nối toàn cầu. Hà Nội cũng xác định là phải vươn ra bên ngoài, cạnh tranh với thế giới, tư tưởng này được TP xác định xuyên suốt”, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong khẳng định.
Ghi nhận các ý kiến sâu sắc, tâm huyết của các đại biểu, phát biểu kết luận hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, Thành ủy sẽ nghiên cứu, tiếp thu toàn bộ ý kiến cũng như các tham luận được gửi đến hội thảo; mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học tiếp tục tham gia đóng góp ý kiến về xây dựng Quy hoạch Thủ đô để có được một bản quy hoạch xứng tầm, cập nhật xu thế phát triển của thời đại, bảo đảm tính khả thi.
