Những gam màu của lúa, của ngô, của cây sơn tra, của chè, của rừng keo lá chàm... của hy vọng được phủ xanh trên non cao. Các nguồn lực đầu tư, trong đó nguồn vốn tín dụng chính sách, đã giúp đồng bào nghèo nơi đây có cơ hội phát triển kinh tế, giải quyết việc làm tại chỗ, đem lại thu nhập ổn định đời sống cho người dân.
Điểm đến đầu tiên của chúng tôi là huyện Mù Cang Chải vốn nổi danh “3 nhất” của Yên Bái: Đó là nơi xa nhất, cách tỉnh lỵ chừng 150km; cao nhất bởi nằm bên đèo Khau Phạ, một trong tứ đại đèo của Tây Bắc có độ cao trên 1.000m so với mặt biển; và nghèo nhất vì thuộc tốp 64 huyện nghèo của cả nước. Ngoài ra trừ mỗi thị trấn huyện, còn lại tất cả 13 xã đều thuộc vùng đặc biệt khó khăn với 6.649/11218 là hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 59,27% vào thời điểm năm 2010. Chính vì vậy, việc triển khai các chương trình tín dụng chính sách ở vùng rẻo cao có tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) 99%, trong đó chủ yếu người Mông chiếm 91% dân số là vấn đề không hề đơn giản, thuận lợi đối với Ngân hàng chính sách xã hội (NHCSXH).
Vượt lên mọi khó khăn, thách thức và bám sát sự chỉ đạo của ngân hàng cấp trên, chương trình giảm nghèo bền vững của huyện, NHCSXH huyện Mù Cang Chải đã tập trung tranh thủ huy động mọi nguồn vốn, phối hợp nhịp nhàng với các cấp chính quyền, đoàn thể và tích cực xây dựng củng cố hệ thống Điểm giao dịch xã, mạng lưới Tổ Tiết kiệm và Vay vốn tại thôn, bản, khối phố, nỗ lực chuyển tải 220 tỷ đồng của 12 chương trình tín dụng chính sách về khắp vùng sâu, vùng xa, đến từng hộ nghèo, từng gia đình đồng bào dân tộc Mông, Thái để đầu tư chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển vùng sản xuất nông sản hàng hóa, cải thiện cuộc sống.
Anh Mùa Chù Vàng ở bản Rào Xa, xã Kim Nọi kể: “Gia đình tôi được tiếp cận nguồn vốn 8 triệu đồng cách đây 5 năm và mới đây còn được vay tiếp 30 triệu đồng của chương trình tín dụng hộ nghèo để chăn nuôi, trồng chè. Hiện trong chuồng có 4 con trâu, 3 con bò sắp đẻ ra bê, trên đồi lên xanh mấy nghìn cây chè cành mới vào vụ thu hái được cả tấn búp tươi. Có tiền, ngôi nhà ở được tu sửa, vững chắc, thoáng mát cùng với xe máy, ti vi, bể chứa nước sinh hoạt cũng được sắm đầy đủ. Nhờ đồng vốn vay ưu đãi của Chính phủ mà cuộc đời sáng sủa lên rồi”.
Ngoài gia đình Mùa Chù Vàng, tại xã Kim Nọi còn có hàng trăm hộ đồng bào dân tộc Mông khác nhờ nguồn vốn chính sách vươn lên thoát cảnh nghèo, làm ăn khấm khá như gia đình chị Mùa Thị Luyến ngày nay đã chăm sóc tốt 1ha cây sơn tra, nuôi đàn lợn thịt 12 con, hộ ông Sùng Chứ Cớ hiện có 6 bò sinh sản, 6 trâu, đàn lợn 30 con, 2ha cây sơn tra, 2 đồi chè, 01 xưởng sản xuất chè với 04 lò sấy với công suất 5 tạ chè búp tươi/ngày đem lại thu nhập cả trăm triệu đồng/năm.
Chúng tôi về xã Dế Xú Phình giữa mùa thu hoạch ngô, bản làng của người Mông đổi thay đến ngỡ ngàng, những mái nhà tranh tre tạm bợ hồi nào được thay bằng những ngôi nhà vững chãi. Triền đồi xanh bát ngát của lúa ngô, rừng keo lá chàm, vườn cam quýt báo hiệu sự no đủ, tươi vui… Bà Sa Thị Ngần – Bí thư Đảng ủy xã Dế Xú Phình - cho biết: “Các chương trình tín dụng chính sách đối với đồng bào DTTS như là một “luồng gió mới” làm thay đổi diện mạo của xã khó khăn vùng cao chúng tôi. Thông qua nguồn vốn vay từ NHCSXH huyện Mù Cang Chải, đến nay xã Dế Xú Phình đã có dư nợ 25 tỷ đồng. Cũng từ nguồn vốn này, các hộ gia đình phát triển kinh tế hiệu quả, góp phần giảm mạnh tỷ lệ hộ nghèo của xã, hiện tại còn có 10,6%”.
Từ nguồn vốn chính sách, ngày nay, vùng cao Mù Cang Chải đã xích gần lại với miền xuôi, không còn xa nhất, cao nhất, nghèo nhất nữa. Và các xã vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS đặc biệt khó khăn ở các huyện Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình… đã chuyển đổi từ trồng lúa nương kém hiệu quả sang cây trồng khác hiệu quả hơn, hình thành vùng ngô, vùng chè, vùng cây ăn quả đặc sản hàng hóa. Cuộc sống người Mông, Dao, Thái, Mường, Tày, Nùng… cũng vơi đi nhọc nhằn.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Yên Bái có 13 chương trình tín dụng được triển khai. Ông Nguyễn Thanh Hải - Giám đốc Chi nhánh NHCSXH tỉnh Yên Bái - thông tin: “Hiện tổng dư nợ của đơn vị đạt 2.635 tỷ đồng với trên 85 nghìn khách hàng, trong đó dư nợ của hộ đồng bào DTTS là trên 1.650 tỷ đồng, chiếm 63% tổng dư nợ, với số khách hàng DTTS là 55.202 hộ, chiếm 64% số hộ vay vốn, dư nợ bình quân 28 triệu đồng/hộ.
Nổi bật nhất trong hoạt động tín dụng chính sách dành cho đồng bào DTTS là do làm tốt công tác tuyên truyền vận động, thường xuyên kiểm tra giám sát cùng sự vào cuộc của các cấp chính quyền, đoàn thể, các ban, ngành và cả Trưởng bản, những người có uy tín ở vùng đồng bào DTTS trong việc giúp đỡ đồng bào cách thức sử dụng vốn đúng mục đích vào phát triển sản xuất kinh doanh, chuyển biến tích cực, ý thức nộp lãi, trả nợ theo quy định, thực hành gửi tiền tiết kiệm hàng tháng đều đặn tạo nên cảnh quan nông thôn miền núi thêm sáng tươi và nguồn vốn tín dụng chính sách thực sự phát huy hiệu quả”.
