Theo AFP, văn phòng của Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare trong một tuyên bố khẳng định thỏa thuận giữa tỉnh Trung của Solomon và Tập đoàn nhà nước Trung Quốc China Sam là “bất hợp pháp, không thể thực thi và phải chấm dứt hiệu lực ngay lập tức”.
Tuyên bố của Văn phòng Thủ tướng Quần đảo Solomon nêu rõ chính quyền tỉnh không có thẩm quyền để đàm phán các thỏa thuận liên quan đến đảo Tulagi, vốn có cảng nước sâu.
Thêm vào đó, theo tuyên bố, Tập đoàn China Sam không có tư cách nhà đầu tư nước ngoài tại Solomon và không có thỏa thuận nào có thể được hoàn tất nếu không có sự chấp thuận của Tổng chưởng lý John Muria.
“Thực tế là tất cả các thỏa thuận liên quan đến chính phủ Quần đảo Solomon, trong đó có các chính quyền cấp tỉnh, phải được Tổng chưởng lý xem xét trước khi được ký kết. Thoả thuận đó không được văn phòng Tổng chưởng lý xem xét trước khi ký”, tuyên bố nhấn mạnh.
Tuyên bố của chính phủ Quần đảo Solomon được đưa ra sau khi tỉnh Trung của Solomon ngày 22/9 đã ký “thỏa thuận hợp tác chiến lược” với Tập đoàn Trung Quốc.
Động thái này diễn ra 1 ngày sau khi đảo quốc Thái Bình Dương chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Tuy nhiên, thông tin về hợp đồng công ty Trung Quốc thuê đảo Tulagi của Solomon chỉ rộ lên vào đầu tháng này, khi một số hãng tin công bố bản sao của thỏa thuận.
Tulagi là một hòn đảo có diện tích khoảng 2km2, với dân số 1.200 người. Đây là nơi từng đặt một căn cứ của hải quân Nhật Bản và là nơi xảy ra giao tranh ác liệt trong Chiến tranh Thế giới II.
Nơi đây cũng là cố đô của Solomon trước khi đảo quốc này dời đô về đảo Guadalcanal.
Theo bản sao thỏa thuận giữa tỉnh Trung Solomon và công ty Trung Quốc, thỏa thuận giữa tỉnh này với Tập đoàn China Sam có thời hạn 75 năm, trong đó có đề cập đến việc phát triển một nhà máy lọc dầu trên đảo.
