Sống đẹp từ lòng biết ơn

Không ngừng bước về phía trước

Vũ Thị Hải Anh, cô gái thủ khoa đầu vào Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) năm 2023. Hải Anh ví von đầy hình ảnh, cuộc sống của em như cây đàn thập lục. Những nốt nhạc trầm, bổng, khi lại thánh thót, khi nhẹ nhàng. Mỗi khi áp lực, Hải Anh tìm đến đàn thập lục để giải tỏa mọi lo âu và tìm lại sự cân bằng trong tâm hồn. Đàn thập lục không chỉ là nhạc cụ dân tộc cô rất yêu, mà còn là người bạn tâm sự, giúp cô thư giãn và làm mới tâm trí. Ngoài ra, Hải Anh cũng rất thích đọc sách... Sách là người bạn đồng hành giúp Hải Anh đối mặt với áp lực một cách nhẹ nhàng và tích cực hơn.

Hải Anh lớn lên trong hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố mẹ lớn tuổi, sức khỏe suy yếu, anh trai mắc bệnh tuyến giáp. Vì bị khiếm thị nên cô luôn phải nỗ lực gấp đôi người bình thường, để lo cho gia đình và bản thân. Cô gái nhỏ nhắn ấy làm thêm nhiều công việc khác nhau như gỡ băng cho các trung tâm nghiên cứu, xoa bóp bấm huyệt, làm người dẫn chương trình... Khi xưa, Hải Anh phải đối mặt với định kiến rằng người khiếm thị sẽ khó có thể theo học tại một ngôi trường nào đó.

Sau khi được mẹ dạy chữ nổi Braille, Hải Anh đã theo học tại Trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội), rồi trở thành sinh viên đại học. “Sinh mệnh và thân thể là do bố mẹ trao tặng, tri thức là sự dìu dắt của thầy cô, nhưng cuộc sống là của mình và không ai có thể sống thay mình”, Hải Anh bày tỏ.

Có những thời điểm mẹ Hải Anh phải vay từng bữa ăn để nuôi cả gia đình. Vì hoàn cảnh khó khăn và không có trường nào nhận học sinh khiếm thị, tuổi thơ của cô bị giới hạn trong bốn bức tường của ngôi nhà. Không thể đi học như những đứa trẻ khác nên Hải Anh ở nhà giúp bố mẹ bằng những việc nhỏ như: nấu cơm, xách nước, làm vườn. Dù cuộc sống khó khăn, nhưng cô luôn tin rằng chính những trải nghiệm khắc nghiệt ấy đã rèn luyện cho bản thân ý chí mạnh mẽ. Qua đó, giúp Hải Anh nhận ra rằng, chỉ có tự đứng lên và nỗ lực thì cuộc sống mới thay đổi được.

Bởi thế, thay vì tự ti hay cảm thấy thiệt thòi, Hải Anh chọn cách nhìn vào những điều mình có thể làm và phát huy. Nhờ niềm tin vào bản thân cùng sự ủng hộ từ gia đình đã giúp Hải Anh vươn lên, vượt qua nghịch cảnh. Đặc biệt, mẹ là nguồn động lực và người có sức ảnh hưởng lớn nhất trong cuộc đời cô gái. Hải Anh tâm sự: “Mẹ là người đã giúp em mở ra cánh cửa tri thức. Mẹ đã dạy em chữ nổi Braille khi 8 tuổi. Những lời động viên của mẹ đã tiếp thêm sức mạnh để em không ngừng phấn đấu và nỗ lực. Ngoài ra, ước mơ trở thành nhà báo cũng là nguồn động lực mạnh mẽ để em vươn lên”.

Cô cho biết, 13 tuổi mới bắt đầu được đến trường và khoảng thời gian đầu gặp rất nhiều khó khăn. “Khi lần đầu tiên ra Hà Nội học tại Trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu, em ngơ ngác trước cuộc sống nơi thành phố. Những ngày tháng học ở bậc THCS, THPT là khoảng thời gian đầy thử thách với em vì vừa phải bươn chải với cuộc sống và cố gắng theo kịp việc học. Khi gia đình gặp biến cố và bố Hải Anh bị suy giảm sức khỏe, cô đã phải đi làm thêm để kiếm tiền trang trải cho việc học và sinh hoạt từ khi mới 16 tuổi. Ban ngày, em lên lớp học, tối về thì làm nhiều công việc khác nhau để tự trang trải cuộc sống, từ việc xoa bóp bấm huyệt đến gỡ băng cho các trung tâm nghiên cứu”, Hải Anh kể lại.

Đó là một quá trình đầy gian nan, nhưng Hải Anh biết rằng nếu muốn thay đổi số phận thì mình phải nỗ lực hơn gấp nhiều lần so với người bình thường. Mọi sự kiên trì và quyết tâm đã giúp cô nàng bước chân vào giảng đường đại học. Hiện tại, Hải Anh đang là sinh viên ngành quan hệ công chúng, Viện Đào tạo báo chí và Truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội.

“Với ước mơ trở thành một người hoạt động trong lĩnh vực truyền thông, phát triển cộng đồng, mình luôn khao khát được kể những câu chuyện ý nghĩa, góp phần thay đổi cách nhìn của xã hội về người khuyết tật, giúp họ hiểu rằng chúng mình cũng có thể đóng góp và sống một cuộc đời tự lập. Cuộc sống có thể không dễ dàng, nhưng niềm tin vào tương lai và những người mình yêu thương đã giúp bản thân không ngừng bước đi trên hành trình đã chọn, dù cho hoàn cảnh có khắc nghiệt đến đâu”, Hải Anh bày tỏ.

Và không chỉ dành cho người khuyết tật

Từ những ngày tháng đầy khó khăn, cô đã vươn lên, không chỉ đạt thành tích cao trong học tập mà còn trở thành người tiên phong trong các hoạt động hỗ trợ cộng đồng. Hải Anh đang là Phó Chủ nhiệm Mạng lưới sinh viên khiếm thị Việt Nam (VBSN). Trong vai trò đó, Hải Anh luôn cố gắng không chỉ làm tốt nhiệm vụ của mình mà còn truyền cảm hứng và động lực cho những bạn trẻ cùng hoàn cảnh. Cô chia sẻ: “Em thường chia sẻ những trải nghiệm cá nhân về hành trình tự lập và nỗ lực của bản thân để các bạn thấy rằng, nếu mình làm được thì họ cũng có thể làm được với những cách riêng phù hợp. Bên cạnh đó, em còn tổ chức nhiều hoạt động, sự kiện để tạo môi trường cho các bạn có cơ hội giao lưu, học hỏi và phát triển các kỹ năng”.

Các năm qua, Hải Anh đã tham gia và tổ chức nhiều dự án nhằm hỗ trợ và phát triển cộng đồng người khiếm thị trên cả nước. Một trong những dự án đáng chú ý là The Eyes Project. “Đó là nơi tạo ra cơ hội giao lưu, chia sẻ giữa người khiếm thị và người không khiếm thị. Mục tiêu của dự án này là thúc đẩy sự thấu hiểu lẫn nhau giữa hai cộng đồng, giúp người không khiếm thị có cái nhìn sâu sắc hơn về cuộc sống và khó khăn của người khiếm thị. Bên cạnh đó, mình cũng cùng một người bạn sáng lập dự án đào tạo kỹ năng nấu ăn cho người khiếm thị giúp họ tự lập, tự tin hơn trong cuộc sống”, Hải Anh cho biết.

Ngoài ra, Hải Anh còn là người đồng sáng lập và đang giữ vai trò quản lý điều phối của Dự án hành chính công trực tuyến. “Dự án ra đời với mục tiêu giúp người khuyết tật, đặc biệt là người khiếm thị có thể tiếp cận và sử dụng dịch vụ hành chính công trực tuyến một cách thuận tiện, độc lập. Dự án này không chỉ đóng góp vào việc cải thiện chất lượng sống của người khuyết tật mà còn nhằm hỗ trợ mục tiêu chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030. Bằng cách giúp họ tự tin sử dụng các dịch vụ hành chính trực tuyến, chúng mình hướng đến việc thu hẹp khoảng cách giữa người khuyết tật và xã hội, giúp họ hòa nhập một cách toàn diện hơn trong kỷ nguyên số”, Hải Anh chia sẻ.

Thời gian qua, Hải Anh đã hoàn thành Dự án Hành chính công trực tuyến cho người khuyết tật, để giúp họ tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ công; trở thành tình nguyện viên trong dự án học tiếng dành cho trẻ khiếm thị của tổ chức Vietnam and Fire. Cô cũng trở thành Phó Chủ nhiệm CLB Hoa đá, nơi tổ chức các hoạt động thiện nguyện đặc biệt của sinh viên khuyết tật và không khuyết tật của trường...

Khi ngẫm lại hành trình của mình, Hải Anh muốn truyền tải thông điệp tới các bạn trẻ khác, rằng mỗi người đều có giới hạn riêng, nhưng cần có đủ can đảm và kiên trì để vượt qua chúng.

“Có lần, khi bước ra khỏi lớp học, em vô tình vấp phải một vỏ chai nước nằm giữa lối đi. Xung quanh thấy mọi người đi qua mà không ai nhặt lên, em quyết định cúi xuống nhặt vỏ chai và bỏ vào thùng rác. Đó chỉ là một hành động nhỏ, nhưng nó khiến em nhận ra rằng, sống đẹp đôi khi bắt đầu từ những việc giản đơn mà tạo ra thay đổi tích cực cho cuộc sống”, cô gái khiếm thị chia sẻ.

Mỗi buổi sáng, Hải Anh thường tham gia chạy bộ cùng người bạn dẫn đường. Cảm giác chạy trên những con đường quen thuộc, với nhịp bước chân đều đặn và không gian yên bình, giúp cô giải tỏa căng thẳng và nạp lại năng lượng cho ngày mới. Đó là cách Hải Anh duy trì sức khỏe và sự bền bỉ để đối mặt với mọi thử thách trong học tập, cuộc sống.

Cuối cùng cô sinh viên Vũ Thị Hải Anh mong muốn gửi gắm, chia sẻ một chút về suy nghĩ của mình: “Đôi khi cuộc sống có thể khắc nghiệt và không dễ dàng, nhưng đừng bao giờ từ bỏ. Sống đẹp không phải là làm những điều vĩ đại, mà là sẵn lòng giúp đỡ người khác khi mình có thể. Mỗi người đều có sức mạnh nội tại để vượt qua khó khăn và lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến cộng đồng. Hãy tin vào bản thân và đừng ngừng nỗ lực, vì những điều kỳ diệu luôn đến với những ai kiên trì và biết yêu thương những người xung quanh mình”…

Với những đóng góp và câu chuyện vươn lên đầy nghị lực, Hải Anh đã được Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam vinh danh trong chương trình Gala “Thanh niên sống đẹp” 2024. “Em cảm thấy vô cùng xúc động và biết ơn. Đây không chỉ là sự ghi nhận cho những nỗ lực và cố gắng của bản thân, mà còn là động lực lớn để em tiếp tục cống hiến, lan tỏa những giá trị tích cực đến cộng đồng. Giải thưởng này không chỉ là niềm tự hào cá nhân mà còn là niềm tin mạnh mẽ rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nếu chúng ta kiên trì, không từ bỏ, thì đều có thể vượt qua và làm nên điều kỳ diệu”, Hải Anh bày tỏ.

Giải thưởng “Thanh niên sống đẹp” là phần thưởng cao quý của Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam được tổ chức hàng năm cùng với sự phối hợp của Công ty TCP Việt Nam, nhằm tôn vinh những thanh niên tiêu biểu, có việc làm, nghĩa cử cao đẹp, mang tính nhân văn, thể hiện tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, chia sẻ khó khăn với cộng đồng, xã hội. Từ đó xây dựng những tấm gương thanh niên sống đẹp, lan tỏa những hành động hay, những câu chuyện đẹp, tạo động lực cho thanh niên và cộng đồng học tập, noi theo. Mặc dù chưa một lần được nhìn thấy ánh sáng, nhưng nhìn vào những điều mà cô gái khiếm thị này đã làm thật phi thường và kỳ diệu…